Η Ε.Ε. αντιμέτωπη με την πρόκληση του Σίτι

Θα καταφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση να δημιουργήσει ένα χρηματοοικονομικό κέντρο που να είναι συγκρίσιμο με το Σίτι του Λονδίνου; Με την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε, ένα ήδη περίπλοκο εγχείρημα που συντελείται κάτω από ένα περιβάλλον πολιτικής έντασης και αβεβαιότητας, οι Βρυξέλλες δεν θα μπορούν να επαφίενται στο Σίτι του Λονδίνου για τις επόμενες δεκαετίες. «Δεν μπορούμε να είμαστε ένα από τα ισχυρότερα οικονομικά μπλοκ στον κόσμου που, όμως, δεν διαθέτει έναν ανεπτυγμένο χρηματοοικονομικό κλάδο» σχολίασε υψηλόβαθμο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε εκτενές δημοσίευμα των Financial Times.

Σε αυτή τη φάση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μελετά προτάσεις για την ενίσχυση των αγορών κεφαλαίου, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία σε διάφορους κλάδους της οικονομίας μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19. Σήμερα γίνεται από ποτέ πιο αναγκαίο να ανεξαρτητοποιηθεί η Ε.Ε από τις αγορές κεφαλαίου του Σίτι, καθώς οι σχέσεις Λονδίνου και Βρυξελλών έχουν επιδεινωθεί ύστερα από την απόφαση της κυβέρνησης Τζόνσον να αναθεωρήσει εν μέρει δεσμεύσεις στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αποχώρησης. Οι Βρυξέλλες δεν είναι τόσο πρόθυμες να προσφέρουν στη Βρετανία πρόσβαση ή «καθεστώς ισοδυναμίας» σε όλος το σκέλος των αγορών της με αυτά τα δείγματα συμπεριφοράς.

Ωστόσο, παραμένει ακόμη αβέβαιο για το εάν μπορεί κανείς να μιμηθεί την κλίμακα και την πολυπλοκότητα του Σίτι του Λονδίνου, το οποίο συνδέει ένα ευρύ φάσμα αγορών κεφαλαίου που καταφέρνουν να λειτουργούν αρμονικά εδώ και χρόνια. Υπάρχει συσσωρευμένη εμπειρία και μεγέθη που δεν είναι εύκολο να μετακινηθούν - ακόμη και εάν το επιθυμούσε» σχολιάζει ο Τζέισον Γουέιτ, υψηλόβαθμο στέλεχος της πλατφόρμας διαπραγμάτευσης εταιρικών ομολόγων MarketAxess. Παραδείγματος χάριν, το Σίτι κυριαρχεί στην αγορά εκκαθάρισης των συναλλαγών παραγώγων, αναλαμβάνοντας το 90% όλων των συμβολαίων ανταλλαγής επιτοκίου σε ευρώ. Αν και έχει δοθεί προθεσμία μέχρι τα μέσα του 2022 για να μεταφερθούν οι δραστηριότητες αυτές στην Ε.Ε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Τράπεζα της Αγγλίας έχουν προειδοποιήσει πως εάν χαθεί η πρόσβαση στο Λονδίνο, τότε μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα των αγορών. Το Σίτι εκτελεί, επίσης, το 43% των ημερήσιων συναλλαγών στο συνάλλαγμα της τάξεως των 6,6 τρισ. δολαρίων.

Σίγουρα είναι μια πρόκληση για την Ε.Ε να δημιουργήσει το δικό της χρηματοοικονομικό κέντρο μέσα σε ένα σχετικά στενό χρονικό φάσμα, εάν αναλογιστεί κανείς πως το Σίτι του Λονδίνου είναι ένα «ζωτικό κομμάτι» της διεθνούς επιχειρηματικότητας από τον 19ο αιώνα. Το Σίτι παραμένει μια ιδιαίτερη κομητεία στη Βρετανία, καθώς έχει καταφέρει να εξαιρεθεί από σειρά μεταρρυθμίσεων που έχουν εφαρμόσει κυβερνήσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η εταιρεία του Σίτι του Λονδίνου είναι η διοικητική αρχή στο Σίτι, με επικεφαλής τον λόρδο δήμαρχο του Λονδίνου, ο οποίος έχει διαφορετικές αρμοδιότητες από τον δήμαρχο της βρετανικής πρωτεύουσας. Το Σίτι διαθέτει μέχρι και τη δική του αστυνομική αρχή.

Η Ε.Ε, αντίθετα, διαθέτει ένα σύνολο αγορών κεφαλαίου από το Παρίσι και Δουβλίνο μέχρι το Μιλάνο, το Άμστερνταμ και τις Βρυξέλλες. Πρωτίστως θα πρέπει να χαραχθεί ένα ξεκάθαρο σχέδιο για τον διασυνοριακό συντονισμό όλων των αγορών. Ο Μισέλ Μπαρνιέ, ωστόσο, έχει τονίσει πως η Ε.Ε δεν έχει την πολυτέλεια «να χάνει το δάσος και να βλέπει το δέντρο». Δηλαδή, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δουν τα μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη από ένα τέτοιο εγχείρημα και να μην αποθαρρύνονται από το βραχυπρόθεσμο κόστος προσαρμογής. Ο Στεφάν Μπουνά, διευθύνων σύμβουλος του Euronext - το οποίο διαχειρίζεται τα χρηματιστήρια του Παρισιού, του Άμστερνταμ, του Δουβλίνου, των Βρυξελλών, της Λισαβόνας και του Όσλο - παίρνει μια πρακτική θέση. «Όλοι θέλουν ανοικτές αγορές κεφαλαίου. Κανένας στην Ε.Ε δεν επιθυμεί να κατασκευάσει ένα φρούριο» σχολιάζει στους Financial Times, προσθέτοντας πως οι κανόνες θα πρέπει να ακολουθούνται από όλους.