«ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ» έχει σημάνει στο υπουργείο Ανάπτυξης για τη συγκράτηση των ανατιμήσεων που καταγράφονται τις τελευταίες εβδομάδες σε βασικές κατηγορίες αγαθών ευρείας κατανάλωσης.
Κατά κύριο λόγο πρόκειται για εισαγόμενες αυξήσεις τιμών που πλήττουν τρόφιμα όπως τυροκομικά, γαλακτοκομικά, σκόνες γάλακτος, σάλτσες, δημητριακά, σφολιατοειδή, καθώς και το ψωμί και που φθάνουν και το 24%.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης έχει ήδη κινητοποιηθεί προκειμένου να αντιμετωπίσει το ανατιμητικό κύμα, ωστόσο διαπιστώνει ότι μόνο μέσα από την ενίσχυση των συνθηκών ανταγωνισμού έχει πραγματικά περιθώρια αντίδρασης.
Την περασμένη εβδομάδα το ζήτημα των ανατιμήσεων απασχόλησε τον υφυπουργό Ανάπτυξης Γιώργο Βλάχο, ο οποίος είχε διαδοχικές συναντήσεις με παράγοντες της αγοράς, αλλά και με τα υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου, με τα οποία συζήτησε τις δυνατότητες παρέμβασης από την πλευρά της κυβέρνησης.
Διαπιστώσεις
Ο υφυπουργός φαίνεται να κατέληξε σε δύο διαπιστώσεις. Σύμφωνα με την πρώτη, η επιχειρηματική κοινότητα μπορεί να επηρεασθεί μόνο ψυχολογικά, δηλαδή με την άσκηση πιέσεων από τον ελεγκτικό μηχανισμό του υπουργείου, για ζητήματα όμως που δεν θα αφορούν στις τιμές, οι οποίες είναι γνωστό ότι διαμορφώνονται ελεύθερα.
Σύμφωνα με τη δεύτερη διαπίστωση, οι καταναλωτές μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό μοχλό πίεσης κατά των ανατιμήσεων, στο βαθμό που είναι ενημερωμένοι για τα δικαιώματά τους, για τις ενδείξεις των προϊόντων, για ζητήματα ποιότητας και ασφάλειας των αγαθών, θέματα για τα οποία όμως στη χώρα μας δεν υπάρχει αυξημένη καταναλωτική συνείδηση.
Όσο για την Επιτροπή Ανταγωνισμού, όποια παρέμβαση και αν επιχειρήσει, θα χρειαστεί χρόνος για να αποφέρει αποτελέσματα.
Ποια είναι όμως η πραγματική εικόνα την οποία έχει να αντιμετωπίσει το υπουργείο Ανάπτυξης σε ότι αφορά την πορεία των τιμών; Από τα στοιχεία που διαθέτει η «Ν» σχετικά με τις ανατιμήσεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά, προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα:
- Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι ανατιμήσεις ξεπερνούν το κρίσιμο ποσοστό του 3%, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η ποσοστιαία μεταβολή είναι πολλαπλάσια του πληθωρισμού. Μόνο σε τρεις κατηγορίες προϊόντων οι αυξήσεις τιμών περιορίζονται σε επίπεδα χαμηλότερα του 3%.
- Η ψαλίδα των ανατιμήσεων διαμορφώνεται από 1,7% ως και 24,2%, ενώ στη λίστα με τις αυξήσεις υπάρχει και μεταβολή της τάξης του 25% που όμως αφορά προϊόν το οποίο ουσιαστικά δεν επιδρά στον πληθωρισμό.
- Από τις δεκάδες ομάδες προϊόντων όπου καταγράφονται επιβαρύνσεις στις τιμές χονδρικής, μόνο τρεις αφορούν σε μη τρόφιμα.
- Ο κύριος όγκος των αυξήσεων παρουσιάζεται σε αγαθά που συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στο καλάθι της νοικοκυράς, όπως αλλαντικά, σφολιατοειδή, τυροκομικά και γαλακτοκομικά.
- Οι περισσότερες των ανατιμήσεων -βάσει επίσημων στοιχειών- θα ισχύσουν αυτό το μήνα, ενώ υπάρχουν και ορισμένες ανατιμήσεις που πέρασαν στη λιανική από το Σεπτέμβριο, καθώς και κάποιες που έχουν ήδη ανακοινωθεί για το μήνα Νοέμβριο.
Η αγορά των τυροκομικών
Ένας από τους κλάδους που πλήττεται περισσότερο από τις ανατιμητικές τάσεις είναι αυτός των τυροκομικών προϊόντων. Από το σχετικό πίνακα προκύπτει εξάλλου ότι οι ανατιμήσεις είναι γενναίες στα προϊόντα που παράγονται από αγελαδινό γάλα, ενώ η εικόνα των τιμών για τυροκομικά προϊόντα από πρόβιο γάλα θα προσδιοριστεί στο 2ο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου, οπότε τίθενται σε εφαρμογή η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που επιτρέπει μόνο στην Ελλάδα να παράγει και να διακινεί φέτα εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γνωστοί παράγοντες της γαλακτοβιομηχανίας δηλώσουν ότι «οι κτηνοτρόφοι θα επιχειρήσουν να ανεβάσουν τις τιμές του πρόβιου γάλακτος, τόσο για ψυχολογικούς λόγους - επηρεαζόμενοι δηλαδή από τις αυξήσεις των τιμών του αγελαδινού γάλακτος, όσο όμως και λόγω της αυξημένης ζήτησης πρόβιου γάλακτος που εκτιμούν ότι θα προκαλέσει η εφαρμογή της επίμαχης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου».
Κατανάλωση τυριών στην Ελλάδα
Συνολική ποσότητα 255.000 τόνοι
- Φέτα: 110.000 τόνοι
- Λευκά τυριά άλμης και απομιμήσεις φέτας: 10.000 τόνοι
- Σκληρά Ελληνικά τυριά: 30.000 τόνοι:
* Πρόβεια: 18000 τόνοι
* Αγελαδινά: 12000 τόνοι
- Ημίσκληρο τυρί «τύπου κασέρι», από αγελαδινό μπασκί: 15.000 τόνοι
- Λοιπά ελληνικά: 3.000 τόνοι
- Ημίσκληρα τυριά εισαγόμενα (αγελαδινά): 55.000 τόνοι:
* EDAM: 17.000 τόνοι
*GOUDA: 25.000 τόνοι
* Ημίσκληρα τυριά διαίτης: 8.000 τόνοι
* Λοιπά ημίσκληρα: 5000 τόνοι
- Σκληρά εισαγόμενα (αγελαδινά): 25.000 τόνοι
- Λοιπά εισαγόμενα: 7.000 τόνοι
Αναλογία χύμα/συσκευασμένων τυριών
Φέτα: 12%-14% συσκευασμένη.
Κίτρινα τυριά για τοστ: 15% συσκευασμένα
Εισαγόμενα σκληρά τυριά: 18% συσκευασμένα
Ελληνικά σκληρά τυριά: Λιγότερο από 10%.
ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ