Η Κριστίν Λαγκάρντ συμπλήρωσε 100 ημέρες στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Θα ανταποκριθεί στην επιθυμία Γερμανών αποταμιευτών να αυξήσει τα επιτόκια; Τα περιθώριά της είναι στενά. Ως πρώτη γυναίκα επικεφαλής της ΕΚΤ θέλει να δώσει βαρύτητα σε άλλους τομείς.
Τα αληθινά ανέκδοτα στη ζωή μιας προσωπικότητας, που τραβά τα φώτα τη δημοσιότητας, αποκαλύπτουν πολλές φορές περισσότερα για τον χαρακτήρα και τις προθέσεις τους, όταν από ένα περίοπτο αξίωμα αλλάζουν σε μιαν άλλη εξίσου σημαντική θέση. Στις 100 ημέρες που η νέα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (EKT) Κριστίν Λαγκάρντ βρίσκεται στην καρέκλα αυτή, έδειξε ότι θέλει να χρησιμοποιήσει τις επικοινωνιακές ικανότητές της πρός όφελος της τράπεζας.
Για παράδειγμα, στη δεξίωση της πόλης της Φρανκφούρτης για το νέο έτος, αναφέρθηκε σε ένα τηλεφώνημα από τον σύζυγό της αμέσως μετά την ανακοίνωση του ονόματός της, προκαλώντας θυμηδία στο ακροατήριο. Καταρχήν έπρεπε να του εξηγήσει ότι η έδρα της Τράπεζας δεν είναι στις Βρυξέλλες, αλλά στη Φρανκφούρτη.
«Σιωπή από την άλλη τηλεφωνική γραμμή, και δευτερόλεπτα μετά, πες ναι!» μου είπε. «Γιατί μου είπε να πω ναι; Πρώτον, διότι υπάρχει καλή αεροπορική σύνδεση ανάμεσα στην Φρανκφούρτη και τη Μασσαλία, δεύτερον, και οι δύο πόλεις έχουν καλές ποδοσφαιρικές ομάδες, και τρίτο, η Φρανκφούρτη είναι μία συμπαθητική πόλη. Να λοιπόν που είμαι εδώ και είμαι πολύ χαρούμενη που ακολούθησα τη συμβουλή του».
Γεφυροποιός
Ναι, η φοβερή και τρομερή κυρία Λαγκάρντ, είναι και πάλι παρούσα. Η πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας θέλει να αλλάξει βασικά πράγματα. Θέλει να ενημερώνει καλύτερα για το έργο της ΕΚΤ και να ενισχύσει την εξωστρέφειά της. Οι θεματοφύλακες του κοινού νομίσματος δεν πρέπει να «οχυρώνονται» πίσω από την γυάλινη πρόσοψη του κτηρίου, αλλά να είναι παρόντες.
«Θα προσπαθήσουμε να υιοθετήσουμε γλώσσα αντιληπτή στον καθένα. Και θα ακούμε, θα κρατάμε ανοιχτά τα αυτιά μας για τις ανησυχίες και τους ενδοιασμούς των πολιτών» υποσχέθηκε η Λαγκάρντ. Κυρίως στη Γερμανία ο προκάτοχός της, Μάριο Ντράγκι, έκανε δύσκολη τη ζωή όχι μόνο των αποταμιευτών, αλλά και των τραπεζών και ταμιευτηρίων, με την πολιτική των μηδενικών επιτοκίων. Δέκα χρόνια μετά την χρηματοπιστωτική κρίση ο τομέας αυτός στην Ευρώπη παραμένει ασθενής. Το ότι όμως με αυτήν την πολιτική ο Ντράγκι συνέβαλε σημαντικά στη διάσωση του ευρώ, παραβλέπεται συχνά από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.
Η Κριστίν Λαγκάρντ γνωρίζει ότι πρέπει να κλείσει τις ρωγμές που άφησε στο βασικό ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων της Τράπεζας. Ο Ντράγκι εναντιώθηκε στη θέληση πολλών διοικητών εθνικών τραπεζών και μάλιστα κατά το τέλος της οκτάχρονης θητείας του επέβαλε μεγαλύτερη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Δεν είναι τυχαίο ότι αμέσως μετά υπέβαλε την παραίτησή της η αντιπρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Ζαμπίνε Λαουτενσλέγκερ. Λέγεται ότι φθείρονταν από το «σύστημα Ντράγκι», με το να επιβάλλει δηλαδή ο Ντράγκι της αποφάσεις του χωρίς να αναζητά συναίνεση.
Η Λαγκάρντ στέλνει άλλα μηνύματα. Δύο εβδομάδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της συνάντησε τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας σε ξενοδοχείο λίγο έξω από την Φρανκφούρτη. Μια φωτογραφία αποκαλύπτει ασυνήθιστες εικόνες στην συντριπτική πλειονότητα κυρίων χωρίς γραβάτα και με σηκωμένα μανίκια με το σακάκι τους κρεμασμένο στην καρέκλα .
Θα «μιλήσει» γερμανικά;
Η νέα επικεφαλής της ΕΚΤ επιδιώκει ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στα «γεράκια» και τα «περιστέρια» της νομισματικής πολιτικής. «Δεν είμαι ούτε γεράκι, ούτε περιστέρι, πρόθεσή μου είναι να γίνω γλαύκα» επισημαίνει. Στο πέτο του σακακιού της φορούσε μια χρυσή κουκουβάγια στην πρώτη συνέντευξη τύπου του περασμένου Ιανουάριου. «Θα γυρίσουμε κάθε πέτρα» είπε εξαγγέλλοντας ότι για πρώτη φορά από το 2003 η ΕΚΤ προτίθεται να επανεξετάσει συνολικά τη στρατηγική της και αναγνωρίζοντας ότι δεν είναι «η σούπερ οικονομολόγος».
Κατά την άποψη της οικονομολόγου Ίζαμπελ Σνάμπελ, πρώην μέλους της λεγόμενης «ομάδας των σοφών», και νυν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, οι διαταραγμένες σχέσεις πολλών Γερμανών με την ΕΚΤ οφείλεται και σε έναν άλλο λόγο, στην αποξένωση του θεσμού από τους πολίτες. Στην επικοινωνιακή της πολιτική η Τράπεζα πρέπει να αλλάξει. Άρα ανοιχτή κριτική, αλλαγή στιλ και μαζί η παραδοχή ότι δεν μπορεί κανείς να έχει για όλα έτοιμη απάντηση. «Όταν κάτι δεν το ξέρω θα σας λέω, ότι δεν το ξέρω» είπε στη συνέντευξη τύπου η Λαγκάρντ.
Σε αντίθεση με τους τρεις διαδόχους της δεν διετέλεσε ποτέ επικεφαλής τράπεζας. Πόσο θα μπορέσει να επηρεάσει την πορεία της ΕΚΤ, θα το δούμε στη συνέχεια. «Στον χρηματοπολιτικό τομέα έχουμε ακόμη πολύ δρόμο και δεν ξέρουμε ποιες ακριβώς είναι οι πεποιθήσεις της» σχολιάζει ο Κάρστεν Μπρτσέσκι, επικεφαλής οικονομολόγος της ING Γερμανίας. Το θετικό για τους Γερμανούς είναι ότι αρχίζει να μαθαίνει τη γλώσσα. Στην πρωτοχρονιάτικη δεξίωση τσίταρε τον Γκαίτε. «Η γνώση δεν φτάνει, πρέπει και να την χρησιμοποιήσουμε» είπε γερμανιστί. Ίσως έτσι ξεκινήσει να καταλαβαίνει και τον λαό, που θέλει να διαφυλάξει ως κόρη οφθαλμού τις αποταμιεύσεις του.