ΣΕΒ: Σχεδόν 6 δισ. τα δυνητικά οφέλη από τη χρήση της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ

Τα 6 δισ. θα μπορούσε να αγγίξει ο θετικός αντίκτυπος στην ελληνική οικονομία από τη χρήση της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ στην Ελλάδα, όπως επισημαίνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών σε δελτίο του με θέμα «Υγιής ανταγωνισμός, ισχυρότερη οικονομία».

Όπως επισημαίνει ο Σύνδεσμος στην Ελλάδα έχουν εκπονηθεί τρεις εργαλειοθήκες (2012, 2014, 2016), «οι οποίες αρχικά αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία, αν όχι εχθρικότητα» αλλά «οδήγησαν συνολικά στην αξιολόγηση των συνθηκών ανταγωνισμού σε 13 τομείς που αντιπροσωπεύουν το 30,7% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στη χώρα και το 35,2% της απασχόλησης, από τον τουρισμό έως το εμπόριο, τον κλάδο τροφίμων και συγκεκριμένους κλάδους της μεταποίησης».

Σύμφωνα με το ΣΕΒ έγινε αξιολόγηση 2.312 νόμων και κανονιστικών διατάξεων, εντοπίστηκαν 1.276 εξ αυτών, που δυνητικά περιορίζουν τον ανταγωνισμό και διατυπώθηκαν 775 προτάσεις. Η υιοθέτηση των 161 εξ αυτών, κατά τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, θα δημιουργήσει στην Ελλάδα αντίκτυπο με χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές, βελτίωση της αποτελεσματικότητας και αύξηση των πωλήσεων.

«Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΟΣΑ, η έγκαιρη και ορθή υιοθέτηση των συστάσεων των έργων εκτιμάται ότι θα επιφέρει έναν αντίκτυπο ύψους 5,7 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία, λαμβάνοντας υπόψη 161 από τις 775 συνολικά συστάσεις για τις οποίες κατέστη εφικτή η ex-ante ποσοτικοποίηση των οικονομικών επιπτώσεων» επισημαίνει ο ΣΕΒ, προσθέτοντας πάντως πως σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΟΣΑ, η συνολική επίδραση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη, λαμβάνοντας υπόψη τα μακροπρόθεσμα οφέλη από τον «εξορθολογισμό» του νομοθετικού πλαισίου και την άρση των περιοριστικών για τον ανταγωνισμό διατάξεων.

Εξετάζοντας την πορεία υλοποίησης του συνόλου των προτάσεων του ΟΟΣΑ και της μεταφοράς τους στην ελληνική νομοθεσία ο ΣΕΒ σημειώνει πως αν και η πρώτη εργαλειοθήκη, που ήταν και η ευρύτερη, προκάλεσε αντιδράσεις, που ακόμα και σήμερα αποτελούν αντικείμενο συζήτησης (άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, σημεία πώλησης βρεφικού γάλακτος, bake-off, Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα, κ.ο.κ.), η 3η εργαλειοθήκη ήταν μακράν η μεγαλύτερη σε έκταση νομοθετημάτων, εντοπισμένων εμποδίων και πλήθους συστάσεων.

Βάσει της αξιολόγησης του βαθμού υλοποίησης των 775 συστάσεων του ΟΟΣΑ, η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2019, περισσότερο από το 90% των συστάσεων από τα τρία έργα είχε υλοποιηθεί πλήρως κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία, με αποτέλεσμα την εξάλειψη σημαντικού αριθμού νόμων με αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων στην εγχώρια αγορά, κάτι το οποίο αποδεικνύει τη διαχρονική προσήλωση των κυβερνήσεων.

Αδράνειες και καθυστερήσεις

Όπως αναφέρεται στο δελτίο του ΣΕΒ το έργο της απελευθέρωσης της ελληνικής αγοράς από πλήθος νόμων και διατάξεων που οδηγούν στον περιορισμό και τη στρέβλωση του ελεύθερου ανταγωνισμού αποτέλεσε μέρος των πολιτικών, που υιοθετήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια (π.χ. άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων). Ωστόσο, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο η απελευθέρωση της ελληνικής αγοράς από πλήθος στρεβλωτικών κανόνων, συναντάει αδράνειες που την καθυστερούν.

Με τη σειρά της η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει συμβάλει, όπως επισημαίνεται σε αντίστοιχες προσπάθειες βελτίωσης εντοπίζοντας για παράδειγμα, περιπτώσεις υπέρμετρα περιοριστικών υποχρεώσεων (π.χ. στην τιμολόγηση).

Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η εργαλειοθήκη σήμερα

Σύμφωνα με τον ΣΕΒ η αξιοποίηση της εργαλειοθήκης μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: 

• Πρώτον, με τη σταδιακή ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην αγορά. Οι μεταρρυθμίσεις στη βάση των συστάσεων του ΟΟΣΑ θα επιταχύνουν, με ολοένα και πιο εμφανή τρόπο τα οφέλη στην ανάπτυξη και την απασχόληση.
• Δεύτερον, με την επέκταση της εφαρμογής της εργαλειοθήκης και σε άλλους κλάδους της οικονομίας, όπου υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι δε λειτουργεί ο ανταγωνισμός, αλλά και για την άρση οριζόντιων εμποδίων στην ελληνική επιχειρηματικότητα. «Ζητήματα όπως το κόστος ενέργειας, οι στρεβλώσεις του φορολογικού συστήματος, η έλλειψη πρόσβασης σε χρηματοδότηση υπό εύλογους όρους, στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό εντός της Ενιαίας Αγοράς εις βάρος των ελληνικών επιχειρήσεων, ενώ χρειάζονται βελτιώσεις στην αδειοδότηση, τα διοικητικά βάρη καθώς και το συντονισμό της εποπτείας της αγοράς ως αναπόσπαστο μέρος της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, για τη βελτίωση της μακρόπνοης αναπτυξιακής προοπτικής» σημειώνει ο Σύνδεσμος.
• Τρίτον, με τη βελτίωση του τρόπου, και της ποιότητας, νομοθέτησης μέσω της ενσωμάτωση των βασικών αρχών, της μεθοδολογίας και της φιλοσοφίας της εργαλειοθήκης στον τρόπο με τον οποίο νομοθετούμε στην Ελλάδα. Όπως διαπιστώνει ο ΣΕΒ «η διαλογική διαδικασία που αναπτύχθηκε μεταξύ των υπηρεσιών του ΟΟΣΑ και της ελληνικής δημόσιας διοίκησης συνεισέφερε σημαντικά στην αρτιότητα της τεκμηρίωσης των συστάσεων, έθεσε όμως και τις βάσεις για την καλλιέργεια μιας πιο κριτικής ματιάς και διάθεσης των αρμόδιων υπηρεσιών απέναντι στις νομοθετικές προβλέψεις που καλούνται να ερμηνεύσουν και να εφαρμόσουν». Ταυτόχρονα, «η διαδικασία ανταλλαγής απόψεων μεταξύ δημόσιας διοίκησης και στελεχών της αγοράς βελτίωσε την κατανόηση των θέσεων και επιφυλάξεων των δύο πλευρών ως προς συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία συχνά συνιστούσαν ‘ταμπού’».

Συνεπώς, καταλήγει ο Σύνδεσμος, η εργαλειοθήκη, αποτελεί και μια στροφή στην αντίληψη του νομοθέτη για την αξία και χρησιμότητα της διαβουλευτικής διαδικασία, είναι ένας «οδικός χάρτης» για πιο οργανωμένες και συντεταγμένες πρωτοβουλίες αλλαγής των εθνικών κανόνων, ώστε να παραμένουν σύγχρονοι, δίκαιοι και αποτελεσματικοί, και να εξυπηρετούν το σκοπό του νομοθέτη με σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας και το κοινό καλό αποφεύγοντας την διατήρηση εμποδίων ή προνομίων.