ΤΑΡΑΖΕΙ τα νερά της ελληνικής ενεργειακής αγοράς η προοπτική εισόδου μεγάλων Ευρωπαίων παικτών, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ. Εαν το 2007 είχε διαφανεί ότι η αγορά ηλεκτρισμού εισέρχεται σε μία φάση απελευθέρωσης, με τα ιδιωτικά επιχειρηματικά σχήματα να θεωρούν βέβαιη την απόκτηση και διατήρηση ενός μικρού, αρχικά, αλλά σταθερά διευρυνόμενου ποσοστού της αγοράς, η διακηρυγμένη πρόθεση της διοίκησης της ΔΕΗ, να προχωρήσει σε προνομιακή συμμαχία με τη γερμανική RWE και μάλιστα για την κατασκευή και λειτουργία μονάδων λιθάνθρακα, αλλάζει πλήρως το σκηνικό.
Επιβάρυνση του κλίματος
Το κλίμα στις σχέσεις ΔΕΗ με τον καθαρά ιδιωτικό ενεργειακό τομέα επιβαρύνθηκε ακόμη περισσότερο με την εκδήλωση ενδιαφέροντος από την πλευρά της ΔΕΗ, να αγοράσει μεταχειρισμένους αεροστροβίλους από την ίδια γερμανική εταιρεία, στο πλαίσιο της μεταξύ τους συνεργασίας, για την αντιμετώπιση των αναγκών για το καλοκαίρι του 2008. Το γεγονός αυτό εξέπληξε ιδιωτικούς φορείς, οι οποίοι είχαν κάνει ήδη προτάσεις στη διοίκηση της ΔΕΗ και ανέμεναν επιστολές, προκειμένου να προχωρήσουν σε δεσμευτικές προσφορές.
Η αλλαγή του σκηνικού, εφόσον βεβαίως οι προθέσεις της διοίκησης της ΔΕΗ γίνουν πραγματικότητα, έχει να κάνει με το ότι:
* η συμμαχία της RWE γίνεται με το μέχρι σήμερα μονοπωλιακό πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη θέση των υπόλοιπων παικτών στην αγορά,
* το αντικείμενο της συνεργασίας αφορά την εκμετάλλευση μονάδων (λιθανθρακικές), οι οποίες, λόγω μεγέθους και καυσίμου, θα έχουν σημαντική προτεραιότητα εισόδου στο σύστημα, σε βάρος άλλων μονάδων, όπως αυτές του φυσικού αερίου.
Διερεύνηση
Οι μέχρι στιγμής αντιδράσεις των ιδιωτικών ενεργειακών φορέων κινούνται περισσότερο σε επίπεδο διερεύνησης της κατάστασης, ενώ η δυσαρέσκεια εκφράζεται ακόμη χαμηλόφωνα. Σχολιάζοντας στη «Ν» τη συνεργασία ΔΕΗ-RWE, επικεφαλής μεγάλης ενεργειακής εταιρείας επεσήμανε ότι, εάν η ΔΕΗ ζητούσε προσφορές για το αντάλλαγμα που θα εισέπραττε από μια παρόμοια συνεργασία, «εμείς θα δίναμε όσο - όσο».
Αλλος, επίσης επικεφαλής μεγάλης ενεργειακής εταιρείας, χαρακτήριζε ως το χειρότερο σενάριο για τη λειτουργία της αγοράς, «ένα κρατικό μονοπώλιο, να μετατρέπεται σε ιδιωτικό». Ο ίδιος τόνιζε ακόμη ότι το ζητούμενο είναι να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για όλους, κάτι που δεν διασφαλίζεται από το είδος της προωθούμενης συνεργασίας ΔΕΗ-RWE.
Η ΔΕΗ
Η ΔΕΗ, από την πλευρά της, δίνει τη δική της οπτική στη συνεργασία της με την RWE, την οποία σε καμία περίπτωση δεν θεωρεί ως «στρατηγική», αλλά ως συνεργασία για εκμετάλλευση ευκαιριών.
Ως ευκαιρία, στη συγκεκριμένη συνεργασία, θεωρεί την προσφορά της γερμανικής εταιρείας, να διαθέσει για από κοινού εκμετάλλευση στην Ελλάδα τις δύο λιθανθρακικές μονάδες, τις οποίες, ενώ παρήγγειλε, αδυνατεί να εγκαταστήσει στο Saar, λόγω αντιδράσεων των κατοίκων.
Την πρόταση της RWE, για τον λιθανθρακικό σταθμό την χαρακτηρίζει «απρόσμενη», η οποία για τη διοίκηση της ΔΕΗ «έρχεται σε κατάλληλη χρονική συγκυρία». Για την προβολή των πλεονεκτημάτων της συνεργασίας των δύο φορέων στη συγκεκριμένη επένδυση, αναφέρει επίσης ότι «όλες οι πληροφορίες περί διαθεσιμότητας εξοπλισμού ηλεκτροπαραγωγής συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι ανθρακικές μονάδες, για τις οποίες σήμερα θα προκηρυσσόταν διαγωνισμός, θα ετίθεντο σε εμπορική λειτουργία τα έτη 2014-2015, ενώ ο χρόνος παράδοσης για τις μονάδες που έχει ήδη δεσμεύσει η RWE τοποθετείται στις αρχές του 2012».
Επίσης, ότι «η ανάθεση της μελέτης, προμήθειας, εγκατάστασης και θέσης σε λειτουργία των μονάδων αυτών, έγινε από την RWE με διαγωνιστική διαδικασία για έξι συνολικά μονάδες ιδίας ισχύος και σχεδιασμού και το τίμημα που εξασφαλίσθηκε θεωρείται ότι είναι κατά 20% μικρότερο αυτού που θα μπορούσε να επιτευχθεί, αν σήμερα προκηρυσσόταν διαγωνισμός.
Αρα δεν πρόκειται για «απευθείας ανάθεση», αλλά για αξιοποίηση μιας πρότασης ιδιαίτερα ελκυστικής, που ανάλογη, αν υπάρξει, η ΔΕΗ χωρίς αμφιβολία θα εξετάσει άμεσα για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της».
Αξιοποίηση ευκαιριών
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι η μεν ΔΕΗ το όλο σχέδιο το εντάσσει σε μία καθαρά επιχειρηματική αξιοποίηση ευκαιριών, αγνοώντας ηθελημένα τις επιπτώσεις που θα έχει η εφαρμογή του στη λειτουργία της αγοράς, καθώς οι πρακτικές της δείχνουν ότι πάντα ήθελε έχει τον έλεγχο στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Το ποια θα είναι η εξέλιξη της υπόθεσης αυτής παραμένει άγνωστο, καθώς η πρώτη απόπειρα της διοίκησης της ΔΕΗ, να λάβει την έγκριση του δ.σ. για την υπογραφή σχετικού μνημονίου με την RWE, συνάντησε την αντίδραση του συνδικαλιστικού οργάνου της επιχείρησης, που προκάλεσε τη διακοπή της συνεδρίασης του δ.σ.
Ετσι, αφενός αναμένεται η δεύτερη απόπειρα από τη διοίκηση της ΔΕΗ, αλλά και η επίσημη τοποθέτηση της πολιτικής ηγεσία του ΥΠΑΝ, καθώς το Δημόσιο συνεχίζει να ελέγχει πάνω από το 51% της ΔΕΗ.
Οι λιθανθρακικές μονάδες και ο ρόλος τους
Ο ρόλος των λιθανθρακικών μονάδων στο εγχώριο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής και στην ημερήσια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχουν γίνει αντιληπτές εδώ και καιρό από όλους του παίκτες της αγοράς. Για αυτό το λόγο, ήδη 3 ιδιωτικοί όμιλοι και συγκεκριμένα κατά σειρά εξαγγελίας, η Endesa Eλλάς, η TEΡNA και η Edison έχουν ζητήσει και έλαβαν η θα λάβουν άδειες ηλεκτροπαραγωγής για μονάδες λιθάνθρακα, στις περιοχές Βοιωτίας, Εύβοιας και Αιτωλοακαρνανίας.
Το ίδιο και η ΔΕΗ, έχει ήδη εξαγγείλει 2 λιθανθρακικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στο Αλιβέρι και στη Λάρυμνα. Αυτές θα ελέγχει κατά 75% με το υπόλοιπο ποσοστό να ελέγχουν η ΑΓΕΤ και η ΛΑΡΚΟ αντίστοιχα, έναντι των υποδομών που θα προσφέρουν για τη λειτουργία των μονάδων, όπως λιμάνια, αυλές αποθήκευσης λιθάνθρακα κ.λπ.
Συνοπτικά, η προοπτική, το μονοπώλιο ηλεκτροπαραγωγής, δηλαδή η ΔΕΗ να εκμεταλλεύεται στο άμεσο μέλλον αμέσως ή εμμέσως 4 μονάδες λιθάνθρακα συνολικής ισχύος 2.400 μεγαβάτ, ανησυχεί όλους τους παίκτες της αγοράς, οι οποίοι είτε λειτουργούν μονάδες φυσικού αερίου, όπως τα ΕΛ.ΠΕ., είτε τις κατασκευάζουν (ΤΕΡΝΑ) είτε πρόκειται να ξεκινήσουν την κατασκευή τους άμεσα (ΕΝΕLCO) ή αργότερα (Endesa).
ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΪΤΑΝΤΖΙΔΗΣ