Το ευρώ υιοθετούν από την 1η Ιανουαρίου 2008 η Κύπρος και η Μάλτα θα υιοθετήσουν. Το ενιαίο νόμισμα θα μοιράζονται πλέον 15 από τα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. και 320 εκατομμύρια πολίτες.
Την αισιοδοξία του ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά κατά τις επόμενες μέρες της μετάβασης από τη λίρα στο ευρώ και τη διαβεβαίωση στους πολίτες ότι έγινε καλή προετοιμασία από μέρους όλων των εμπλεκομένων για τη μεγάλη αλλαγή, εκφράζει με δηλώσεις του στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος», ο Κύπριος υπουργός των Οικονομικών, Μιχάλης Σαρρής.
«Η υιοθέτηση του ευρώ αποτελεί γεγονός ιστορικής σημασίας για την Κύπρο και τη Μάλτα, που εισέρχονται στη ζώνη του ευρώ τέσσερα μόλις χρόνια μετά την προσχώρησή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Καλώς ήρθατε και καλή τύχη!», δήλωσε πρόσφατα ο Χοακίν Αλμούνια, ο Ευρωπαίος Επίτροπος που είναι αρμόδιος για οικονομικά και νομισματικά θέματα.
Και πρόσθεσε: «Το ευρώ είναι ένα ισχυρό και σταθερό νόμισμα χάρη στο οποίο στις περισσότερες από τις 13 χώρες που το έχουν ήδη υιοθετήσει σημειώθηκαν τα χαμηλότερα ποσοστά πληθωρισμού των πέντε τελευταίων δεκαετιών και πολύ ευνοϊκά επιτόκια.
Καθώς όμως η Κύπρος και η Μάλτα ετοιμάζονται να κάνουν δικό τους το αναμφίβολα πιο απτό επίτευγμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, δεν πρέπει να λησμονούν ότι η συμμετοχή στη ζώνη του ευρώ απαιτεί σταθερή προσήλωση στο στόχο διατήρησης υγιών δημοσίων οικονομικών και στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, για να ευημερεί η οικονομία τους και να είναι σε θέση να απολαμβάνουν τα οφέλη της νομισματικής ένωσης».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2007 χαιρέτισε την υιοθέτηση του ευρώ από την Κύπρο και τη Μάλτα τον Ιανουάριο του 2008, αφού στις εκθέσεις σύγκλισης που είχαν εγκριθεί ένα μήνα νωρίτερα, η Επιτροπή είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι χώρες αυτές πληρούσαν τα κριτήρια του Μάαστριχτ.
Η επίσημη απόφαση λήφθηκε από το Συμβούλιο ECOFIN τον Ιούλιο, το οποίο καθόρισε και την ισοτιμία μετατροπής. Η κυπριακή λίρα αντιστοιχεί σε 1,71 ευρώ και η λίρα Μάλτας σε 2,33 ευρώ. Από την ημερομηνία αυτή, και οι δύο χώρες ολοκλήρωσαν και οριστικοποίησαν τις πρακτικές προετοιμασίες τους που θα εξασφαλίσουν την ομαλή μετάβασή τους στο ευρώ.
Κύπρος
Η Κύπρος δανείστηκε τα απαραίτητα τραπεζογραμμάτια ευρώ από τα αποθέματα του Ευρωσυστήματος μέσω της Τραπέζης της Ελλάδος και εφοδιάστηκε τα κέρματα που χρειαζόταν από το νομισματοκοπείο της Φινλανδίας, έπειτα από πρόσκληση υποβολής προσφορών.
Η κεντρική τράπεζα της Κύπρου συνεχίζει τον εφοδιασμό του τραπεζικού τομέα με μετρητά ευρώ, ο οποίος με τη σειρά του εφοδιάζει τους εμπόρους λιανικής και άλλες επιχειρήσεις. Ακόμη και την 31η Δεκεμβρίου, που έχει οριστεί ως ημέρα ειδικής αργίας για να καταστεί δυνατή η μετατροπή στο ευρώ των συστημάτων ΤΠ των τραπεζών, οι έμποροι λιανικής θα μπορούν να παραλαμβάνουν μετρητά ευρώ από τις τράπεζές τους.
Από την 1η Νοεμβρίου, ορισμένες τράπεζες προσφέρουν τη δυνατότητα στους πολίτες να ανταλλάσσουν κυπριακές λίρες με τραπεζογραμμάτια ευρώ στην τιμή της συναλλαγματικής ισοτιμίας και χωρίς την επιβολή των σχετικών τελών μετατροπής. Οι πολίτες είχαν επίσης τη δυνατότητα να προμηθευτούν εκ των προτέρων μικρές συσκευασίες κερμάτων ευρώ για να εξοικειωθούν με το νέο νόμισμα.
Την 1η Ιανουαρίου, παρόλο που είναι ημέρα αργίας, ορισμένα υποκαταστήματα τραπεζών σε κεντρικά σημεία θα είναι ανοικτά σε όλη τη χώρα, ώστε να διευκολυνθεί η ανταλλαγή μετρητών ευρώ. Μέχρι τη 1.00 πμ τουλάχιστον το 70% των 550 ΑΤΜ της χώρας έχει προγραμματιστεί να χορηγεί μόνο χαρτονομίσματα ευρώ, ενώ το υπόλοιπο 30% θα μετατραπεί σε ευρώ μέχρι το μεσημέρι της ίδιας μέρας.
Για να διευκολυνθεί η διαδικασία και να περιοριστεί το ποσό των επιστρεφόμενων χρημάτων στα καταστήματα, τις πρώτες εβδομάδες τα ΑΤΜ θα χορηγούν μόνο χαρτονομίσματα των 10 ευρώ και 20 ευρώ.
Οι πελάτες που εξακολουθούν να έχουν κυπριακές λίρες μετά την λήξη της περιόδου διπλής κυκλοφορίας στις 31 Ιανουαρίου, θα μπορούν να τις ανταλλάσσουν με ευρώ δωρεάν μέχρι την 30ή Ιουνίου, με ανώτατο όριο για κάθε μεμονωμένη συναλλαγή 1.000 CYP για χαρτονομίσματα και 50 CYP για κέρματα. Η κεντρική τράπεζα θα εξακολουθεί να ανταλλάσσει εθνικά κέρματα με ευρώ έως το 2009 και χαρτονομίσματα έως το 2017.
<β>Μάλτα
Στη Μάλτα, ο εφοδιασμός μετρητών ευρώ στις τράπεζες άρχισε στα μέσα Σεπτεμβρίου, όταν η κεντρική τράπεζα παρέλαβε τα κέρματα που είχε παραγγείλει από το Monnaie de Paris, το γαλλικό νομισματοκοπείο. Η Μάλτα δανείστηκε τα τραπεζογραμμάτια ευρώ από τα αποθέματα του Ευρωσυστήματος, μέσω της Τράπεζας της Ιταλίας.
Από το Δεκέμβριο, οι τράπεζες εφοδιάζουν τους εμπόρους λιανικής και άλλες επιχειρήσεις με μετρητά ευρώ, έτσι ώστε να είναι σε θέση να επιστρέφουν χρήματα σε ευρώ από την 1η Ιανουαρίου. Οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν μία ή περισσότερες από τις 330.000 μικρές συσκευασίες ευρώ που είχαν αρχίσει να διατίθενται από τις 10 Δεκεμβρίου.
Οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές την 1η Ιανουαρίου, αλλά τουλάχιστον το 60% των 154 ATM που λειτουργούν στη Μάλτα έχει προγραμματιστεί να χορηγεί χαρτονομίσματα ευρώ στις 0.00 την 1η Ιανουαρίου, ενώ το άλλο 40% θα ακολουθήσει σταδιακά εντός της ημέρας και η όλη διαδικασία μετατροπής θα έχει ολοκληρωθεί έως τις 4 μμ. Όπως και στην Κύπρο, στην αρχή τα ΑΤΜ θα χορηγούν χαρτονομίσματα μόνο μικρής ονομαστικής αξίας.
Στις 2 και 3 Ιανουαρίου, οι τράπεζες θα αφιερώσουν τις εργασίες τους αποκλειστικά για συναλλαγές με το κοινό στις θυρίδες τους για καταθέσεις σε μετρητά, ξένο συνάλλαγμα και μετατροπές σε ευρώ.
Μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2008, οι εμπορικές τράπεζες θα ανταλλάσσουν λίρες Μάλτας με ευρώ δωρεάν, για απεριόριστα ποσά για τους πελάτες τους και μέχρι 250 MTL για όσους δεν είναι πελάτες. Η κεντρική τράπεζα θα εξακολουθήσει να ανταλλάσσει κέρματα και χαρτονομίσματα λιρών Μάλτας μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2010 και 2018, αντίστοιχα.
Η περίοδος διπλής κυκλοφορίας, κατά τη διάρκεια της οποίας το εθνικό νόμισμα μπορεί να χρησιμοποιείται για πληρωμές παράλληλα με το ευρώ, λήγει, όπως και για την Κύπρο, την 31η Ιανουαρίου.
Ιστορικό
Το ευρώ δημιουργήθηκε το 1999 ως λογιστικό νόμισμα και το 2002 ως φυσικό νόμισμα, οπότε και υιοθετήθηκε από 12 χώρες της ΕΕ. Η Σλοβενία κατέστη το 13ο κράτος μέλος της ζώνης του ευρώ το 2007.
Η Κύπρος και η Μάλτα είναι οι δύο μικρότερες οικονομίες της ζώνης του ευρώ. Ο πληθυσμός τους έφθανε σε 778.684 και 407.810 κατοίκους αντίστοιχα στις αρχές του 2007. Στην Κύπρο το 2006 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έφθανε στο 92% του μέσου όρου της ΕΕ και στη Μάλτα στο 77%.