Επιχείρηση «ελαφρύνσεις»

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Κούρου
[email protected]

Την επιχείρηση με την κωδική ονομασία «ελαφρύνσεις» θέτει πλέον σε εφαρμογή η κυβέρνηση, μετά τα θετικά μηνύματα που έλαβε από το πρόσφατο Eurogroup και εν όψει της έλευσης των θεσμών στην Αθήνα, λίγο πριν από την κατάθεση στη Βουλή του προσχεδίου του νέου κρατικού προϋπολογισμού του 2020.

Στόχος του Μεγάρου Μαξίμου είναι στο εν λόγω προσχέδιο να περιλαμβάνεται το σύνολο των μέτρων που έχει ήδη εξαγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για την ελάφρυνση των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων, αλλά και την τόνωση της αγοράς.

Οι παρεμβάσεις
Σε κάθε περίπτωση το «φορο-πακέτο» θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, 14 μέτρα που θα αφορούν όλους ανεξαιρέτως τους φορολογούμενους, όσους έχουν χρέη προς την εφορία, αλλά και τους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων και κυρίως ακινήτων. Οι συζητήσεις, μάλιστα, αναμένεται να ξεκινήσουν από σήμερα, οπότε και αναμένονται στην Αθήνα τα τεχνικά κλιμάκια που θα εξετάσουν την πορεία της οικονομίας, των μεταρρυθμίσεων, αλλά και φυσικά τις προοπτικές της που θα καταδείξουν κατά πόσο αντέχει τις νέες παρεμβάσεις στο φορολογικό πεδίο. Παρεμβάσεις που θα οδηγήσουν σε σημαντικές ανατροπές στη φορολογία εισοδήματος, φυσικών και νομικών προσώπων, οι οποίες θα περιληφθούν σε νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το «κόστος» του οποίου θα αποτυπώνεται και στον νέο κρατικό προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Δεδομένες, δε, πρέπει να θεωρούνται αυτές που ήδη εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ και, μεταξύ άλλων, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», προβλέπουν τα εξής:

• Καθιέρωση μιας νέας προοδευτικής κλίμακας για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων. 

Η νέα φορολογική κλίμακα, η οποία θα αρχίσει να ισχύει από τα εισοδήματα του έτους 2020, θα προβλέπει:

α) Μείωση του ελάχιστου φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 9% για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, με διατήρηση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος στο επίπεδο των 8.600 - 8.700 ευρώ για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες.

β) Μείωση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή από το 45% στο 42%. Αλλαγές πάντως σχεδιάζονται στο «χτίσιμο» του αφορολογήτου ορίου, για το οποίο, όπως έχει αποκαλύψει η «Ν», θα χρειάζονται περισσότερες ηλεκτρονικές συναλλαγές από τους φορολογούμενους.

γ) Εξορθολογισμό όλων των υπόλοιπων συντελεστών φορολογίας εισοδήματος και αναδιαμόρφωση των φορολογικών κλιμακίων με κύριο στόχο τη φορολογική ελάφρυνση της μεσαίας τάξης.

• Καθιέρωση πρόσθετου αφορολόγητου ορίου εισοδήματος 1.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο.
• Σταδιακή μείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και λοιπών νομικών οντοτήτων από το 28% στο 20%. Η μείωση θα γίνει σε δύο ετήσιες δόσεις: από το 28% στο 24% για τα εισοδήματα της χρήσης του 2019, που θα φορολογηθούν το 2020, και στο 20% για τα εισοδήματα της χρήσης του 2020, που θα φορολογηθούν το 2021.
• Μείωση της φορολόγησης στα μερίσματα από το 10% στο 5% για τη χρήση του 2019.
• Σταδιακή μείωση των συντελεστών ΦΠΑ από το 24% και το 13% στο 22% και στο 11% από το 2020 έως το 2023.
• Σταδιακή κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
• Μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 50% για το 2020 (φορολογικές δηλώσεις έτους 2021) και πλήρης κατάργησή του για το 2021 (φορολογικές δηλώσεις έτους 2022).

Αλλαγές, όμως, προωθούνται και στην αγορά ακινήτων, που θα αφορούν:

• Αναστολή επιβολής του φόρου υπεραξίας για μια τριετία, που ήδη μετατίθεται από χρόνο σε χρόνο και ουσιαστικά το μέτρο είναι δημοσιονομικά ουδέτερο. 
• Ακύρωση του μέτρου που προβλέπει την επιβολή ΦΠΑ στην οικοδομή, αφού η συγκεκριμένη απόφαση δεν θα «κοστίσει» στον προϋπολογισμό, καθώς το μέτρο δεν αποδίδει περισσότερα από 20 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο, ενώ από την άλλη πλευρά αναμένεται να τονώσει την αγορά των ακινήτων. 
• Έκπτωση φόρου για όλες τις επισκευές ακινήτων. Μέτρο το οποίο αναμένεται να συμβάλει ακόμη περισσότερο στον περιορισμό της φοροδιαφυγής στον χώρο της οικοδομής, αφού θα υπάρχει πλέον το κίνητρο για την έκδοση αποδείξεων ή τιμολογίων, ενώ δεν θα έχει δημοσιονομικό κόστος στον νέο προϋπολογισμό αφού οι εκπτώσεις θα δοθούν με τα εκκαθαριστικά του 2021.
• Ηλεκτρονική τήρηση βιβλίων, μέτρο το οποίο αναμένεται να οδηγήσει και στην κατάργηση των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών - προμηθευτών, μέσα στο 2019. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, εντός των επομένων μηνών περισσότεροι από ένα εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και επιχειρηματίες να έχουν μέσα στους επόμενους μήνες τη δυνατότητα να εκδίδουν τα τιμολόγιά τους ηλεκτρονικά, ενώ online θα ενημερώνουν και τα φορολογικά βιβλία τους. Με την κίνηση αυτή αναμένεται ότι θα μπει ένα τέλος στα εικονικά παραστατικά τα οποία προκαλούν τεράστια ζημιά στα δημόσια έσοδα, καθώς επηρεάζουν τον ΦΠΑ, τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και τις ασφαλιστικές εισφορές. 
• Αλλαγές στα τέλη κυκλοφορίας μέσω της υποχρεωτικής καθιέρωσης νέας κλίμακας υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας του 2020, η οποία πηγάζει από την αλλαγή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Με βάση τη νέα Οδηγία, για όσα αυτοκίνητα αποκτώνται μετά την 1η Σεπτεμβρίου ισχύουν νέα πρότυπα υπολογισμού των αερίων ρύπων που εκπέμπουν τα ΙΧ και ως εκ τούτου θεωρείται δεδομένο ότι τα νούμερα που θα αναγράφονται στα ΙΧ από την 1η Σεπτεμβρίου θα είναι και υψηλότερα. Στο πλαίσιο αυτό, μελετάται η θέσπιση μιας νέας κλίμακας υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας για όσα αυτοκίνητα αποκτώνται από τον Σεπτέμβριο, προκειμένου να μην υπάρξουν επιβαρύνσεις για όσους θα αγοράσουν καινούργιο όχημα. 

Επί τάπητος οι αλλαγές στην πάγια ρύθμιση
Η κυβέρνηση, επίσης, έχει εξαγγείλει αλλαγές στην πάγια ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ειδικότερα, το σχέδιο για τις αλλαγές στην πάγια ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία προβλέπει αύξηση του αριθμού των μηνιαίων δόσεων σε 24 και 36, από 12 και 24 που είναι σήμερα. Οι συζητήσεις, μάλιστα, για το συγκεκριμένο θέμα αναμένεται να ξεκινήσουν και πάλι από σήμερα με τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών, που είναι κάθετα αντίθετοι σε οποιαδήποτε νέα ευνοϊκή ρύθμιση ή μεταβολή ισχυουσών προς το καλύτερο, καθώς, όπως πιστεύουν, δεν ευνοούν στη δημιουργία κλίματος φορολογικής συμμόρφωσης. Ωστόσο, παρά τις αντιρρήσεις τους, δεν αποκλείεται να βάλουν νερό στο κρασί τους αφού γνωρίζουν τον όγκο των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και ότι περισσότεροι από τέσσερα εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν χρέη στην εφορία, με τους περισσότερους δε να βρίσκονται υπό την απειλή αναγκαστικών μέτρων. Η βασική προϋπόθεση, βέβαια, που έθεταν και θέτουν σε κάθε συνάντησή τους με το οικονομικό επιτελείο είναι στις όποιες παρεμβάσεις να υπάρχουν αυστηρά κριτήρια για την υπαγωγή στη ρύθμιση, κάτι που δεν ισχύει σήμερα.

Αλλαγές, τέλος, προβλέπονται και στις συναλλαγές με κάρτες ή μέσω Internet με μείωση του ορίου που ισχύει σήμερα για τις συναλλαγές μέσω των τραπεζών, από τα 500 ευρώ στα 400 ή 300 ευρώ, με στόχο να ενισχυθούν οι ηλεκτρονικές πληρωμές και εν όψει της ηλεκτρονικής τήρησης των βιβλίων και της έκδοσης των ηλεκτρονικών τιμολογίων. Από την άλλη πλευρά, το μέτρο αναμένεται να συμβάλει στον έλεγχο κυρίως των μικρών επιχειρήσεων.