Την τρίτη έκδοση του πίνακα επιδόσεων της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, ο οποίος περιλαμβάνει για πρώτη φορά δεδομένα σχετικά με τα νέα κράτη μέλη, δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όπως και ο προηγούμενος, δείχνει ότι πρέπει να σημειωθεί μεγαλύτερη πρόοδος στη συλλογή και στην έγκαιρη διαβίβαση δεδομένων στην Επιτροπή. Ενώ υπήρξε κάποια βελτίωση, ιδίως όσον αφορά τη διαχείριση και την εφαρμογή των προγραμμάτων του αλιευτικού ταμείου, παραμένει σε μεγάλο βαθμό μη ικανοποιητική η έγκαιρη υποβολή εκθέσεων σε ορισμένους τομείς, όπως είναι η απορρόφηση ποσοστώσεων, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην αποτελεσματική διαχείριση της αλιείας.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Επιτροπής, δεν αποτελεί έκπληξη ότι ποσοστό μεγαλύτερο από τα δύο τρίτα των διαδικασιών παράβασης που εκκρεμούν επί του παρόντος κατά κρατών μελών αφορούν υποθέσεις υπεραλίευσης. Πράγματι, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέδωσε πρόσφατα καταδικαστικές αποφάσεις κατά του Βελγίου, της Δανίας, της Ισπανίας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας για υπέρβαση των ποσοστώσεών τους.
Επίσης, στις 12 Ιουλίου 2005, σε μία υπόθεση - σταθμό που αφορούσε τη Γαλλία, επέβαλε επίσης πρόστιμο 20 εκατομμυρίων ευρώ καθώς και πρόσθετο πρόστιμο 57 εκατομμυρίων ευρώ για κάθε εξάμηνη περίοδο μη συμμόρφωσης με δικαστική απόφαση που είχε εκδοθεί το 1991.
«Η παράλειψη εφαρμογής μέτρων στον τομέα της αλιείας αποβαίνει κατά των συμφερόντων των αλιέων λόγω του ότι έχει ως αποτέλεσμα την υπεραλίευση, την εξάντληση των ιχθυαποθεμάτων, μικρότερες ποσότητες αλιευμάτων και μείωση των εσόδων. Τα κράτη μέλη πρέπει να συνεργαστούν επειγόντως με τους παράγοντες του κλάδου, την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας, η οποία πρόκειται να αρχίσει να λειτουργεί στο άμεσο προσεχές μέλλον, με στόχο τη βελτίωση της συνολικής τήρησης των μέτρων», σχολίασε το Επίτροπος Αλιείας Joe Borg.
Πρόληψη της υπεραλίευσης
Κάθε Δεκέμβριο, το Συμβούλιο Αλιείας καθορίζει αλιευτικές δυνατότητες για το επόμενο έτος. Οι αλιευτικές αυτές δυνατότητες κατανέμονται στα κράτη μέλη, τα οποία πρέπει να παρακολουθούν την απορρόφησή τους από τους αντίστοιχους στόλους τους και να ενημερώνουν την Επιτροπή σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Ο πίνακας επιδόσεων δείχνει ότι δεν σημειώθηκε καμία ουσιαστική βελτίωση στον τομέα αυτό, παρά το γεγονός ότι τρία κράτη μέλη, η Δανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, τήρησαν πλήρως τις υποχρεώσεις τους στον τομέα αυτό.
Ο αριθμός των ποσοστώσεων στις οποίες σημειώθηκε υπέρβαση μειώθηκαν ελαφρώς από 2% το 2003 σε 1,8% το 2004 (από 3% που ήταν το 2002). Επίσης, ο βαθμός της υπεραλίευσης ποικίλει σημαντικά από περίπτωση σε περίπτωση, από λιγότερο από 1% έως και 68%, όπως συμβαίνει και για τις ποσότητες των σχετικών αλιευμάτων. Τα κράτη μέλη με τις χειρότερες επιδόσεις όσον αφορά την υπεραλίευση το 2004 ήταν η Ιρλανδία και, για δεύτερο συνεχές έτος, η Ισπανία.
Η κατάλληλη διαχείριση της αλιευτικής προσπάθειας (ημέρες αλιείας) παίζει πρωταρχικό ρόλο στην πρόληψη της υπεραλίευσης. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η υποβολή εκθέσεων στον τομέα αυτό συνεχίζει να επιδεινώνεται. Μόνο δύο χώρες - το Βέλγιο και η Σουηδία - τήρησαν τις υποχρεώσεις τους σε σύγκριση με τρεις χώρες το 2003. Η Γαλλία, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία παρέλειψαν, για τρίτο συνεχές έτος, να διαβιβάσουν οποιαδήποτε δεδομένα σχετικά με την αλιευτική προσπάθεια των στόλων τους.
Παρακολούθηση και έλεγχος
Το 1999, θεσπίστηκε κατάλογος σοβαρών παραβάσεων των κανόνων της ΚΑλΠ, οι οποίες πρέπει να αναφέρονται στην Επιτροπή μαζί με τα μέτρα που λήφθηκαν μετά την ανίχνευσή τους. Ο αριθμός των σοβαρών παραβάσεων, έχοντας μειωθεί σε 6.756 υποθέσεις το 2002, αυξήθηκε πάλι το 2003 σε 9.502 – αρκετά πάνω από το επίπεδο του 2001. Η περισσότερο κοινή παράβαση συνεχίζει να είναι η μη επιτρεπόμενη αλιεία. Είναι σαφές ότι τα ποσοστά ανίχνευσης και το επίπεδο των επιβαλλόμενων προστίμων στις περιπτώσεις αυτές δεν κατορθώνουν να αποτρέπουν τους παραβάτες.
Διαχείριση των στόλων
Η συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων στο Κοινοτικό Μητρώο του Στόλου βελτιώθηκε ενώ τα νέα κράτη μέλη τήρησαν πλήρως τις υποχρεώσεις αυτές. Ωστόσο, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Πορτογαλία παρέλειψαν και πάλι να υποβάλουν όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες.
Σημειώθηκε επίσης πρόοδος στην απαιτούμενη ανακαταμέτρηση της χωρητικότητας των αλιευτικών σκαφών. Μεταξύ των κρατών μελών εκείνων που πρέπει ακόμη να συμπληρώσουν τη διαδικασία αυτή περιλαμβάνεται η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πολωνία και, σε μικρότερο βαθμό, το Η.Β.
Αναφορικά με το καθεστώς διαχείρισης για την παρακολούθηση των οροφών όσον αφορά τις εισόδους και εξόδους αλιευτικών σκαφών στους στόλους, από τον πίνακα επιδόσεων προκύπτει συμμόρφωση των περισσότερων κρατών μελών, εκτός από το Βέλγιο και την Ιταλία.
Διαδικασίες παράβασης
Οι παραλείψεις αυτές των κρατών μελών όσον αφορά τη διασφάλιση της λήψης των αναγκαίων μέτρων για την πρόληψη της υπεραλίευσης και της εξάντλησης των ιχθυαποθεμάτων εξηγεί τον λόγο για τον οποίο ποσοστό μεγαλύτερο από το 70% (49 επί συνόλου 69) των διαδικασιών παράβασης που εκκρεμούν επί του παρόντος κατά κρατών μελών συνεχίζουν να αφορούν υποθέσεις υπεραλίευσης. Υπάρχουν επίσης οκτώ διαδικασίες που έχουν κινηθεί κατά κρατών μελών για παράλειψη υποβολής στην Επιτροπή στοιχείων σχετικά με τα αλιεύματα και την αλιευτική προσπάθεια.
Μετά τη δημοσίευση του πίνακα επιδόσεων του περασμένου έτους, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέδωσε ορισμένες αποφάσεις σε υποθέσεις παραβάσεων που κινήθηκαν από την Επιτροπή από το 2003, στις οποίες περιλαμβάνεται μια απόφαση - σταθμός κατά της Γαλλίας για παράλειψη εφαρμογής τεχνικών μέτρων. Η απόφαση αυτή κατά της Γαλλίας αφορούσε παράλειψη εφαρμογής δικαστικής απόφασης του 1991 αναφορικά με την παράλειψη εφαρμογής ορισμένων τεχνικών μέτρων για την πρόληψη της αλίευσης μικρών μπακαλιάρων. Η απόφαση αυτή θα πρέπει να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για τα κράτη μέλη προκειμένου να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο της ΚΑλΠ. Η Επιτροπή θα αποφασίσει προσεχώς για το εάν η Γαλλία τήρησε τις υποχρεώσεις της στον τομέα αυτό μετά τη λήξη της εξάμηνης περιόδου στις 12 Ιανουαρίου.