Τρεις επενδύσεις που «οδηγούν» στις συνδυασμένες μεταφορές

Από την έντυπη έκδοση

Του Φάνη Ζώη
[email protected]

Τρία εμπορευματικά κέντρα, συνολικού επενδυτικού κόστους 340 εκατ. ευρώ, πρόκειται να αποτελέσουν την «καρδιά» των συνδυασμένων μεταφορών στην Ελλάδα.

Το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο, το οποίο θα εκκινήσει εφόσον η Ε.Ε. δώσει το «πράσινο φως», το εμπορευματικό κέντρο στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου της Θεσσαλονίκης, που θα λειτουργήσει ως «κλειδί» για την ανάπτυξη της Μακεδονίας, και αυτό της Ηγουμενίτσας που στόχο έχει να αναβαθμίσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες κατά μήκος του θαλάσσιου διαδρόμου Αδριατικής - Ιονίου, μεταξύ των βασικών λιμένων της Τεργέστης, της Αγκόνα και της Ηγουμενίτσας, θα ξεκλειδώσουν τις συνδυασμένες μεταφορές σε μια χώρα που η γεωγραφική της θέση την καθιστά από μόνη της «πύλη» εισόδου για την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.

Για τον τομέα των μεταφορών, όπως έχει επισημάνει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής, «πρωταρχικό ρόλο έχει η επένδυση στα logistics και τις συνδυασμένες μεταφορές, ώστε να αναγάγουμε τον Πειραιά, τα λιμάνια του Βορρά και κυρίως της Θεσσαλονίκης σε πύλες εισόδου».

Θριάσιο Ι + ΙΙ
Το Θριάσιο Ι (επένδυση 160 εκατ. ευρώ) και το Θριασιο ΙΙ (επένδυση 22 εκατ. ευρώ) αναμένεται να αποτελέσουν τα προσεχή χρόνια το επίκεντρο των συνδυασμένων μεταφορών στην Ελλάδα. Απόδειξη αποτελούν οι συνεχείς επενδύσεις σε εμπορευματικά κέντρα και υποδομές από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Για παράδειγμα, στην ευρύτερη περιοχή θα κατασκευαστούν:

• Το Θριάσιο εμπορευματικό κέντρο ιδιωτών των 240.000 τ.μ., 250.000 παλετοθέσεων, 4.000 θέσεων για αυτοκίνητα και 120 θέσεων για φορτηγά, το οποίο θα αποτελέσει το μεγαλύτερο εμπορευματικό κέντρο της Ελλάδας, με ανάδοχο την κοινοπραξία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ - Goldair. Για το συγκεκριμένο, γνωστό και ως Θριάσιο Ι, υπάρχει αισιοδοξία για θετική έκβαση έως το τέλος του έτους σε ό,τι αφορά την κατασκευή και λειτουργία του, μετά την ολοκλήρωση όλων των κύκλων ερωτημάτων και απαντήσεων από την DG Comp (Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού).

Υπενθυμίζεται ότι η επένδυση στα 588 στρ. του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο την 1η Νοεμβρίου 2018, με παραχωρησιούχο κοινοπραξία την ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ - Goldair, που δηλώνει πανέτοιμη να ξεκινήσει την κατασκευή των υποδομών για τις οποίες έχει δεσμευτεί.

Σε πρώτη φάση θα ξεκινήσει η κατασκευή 120.000 τ.μ. αποθηκευτικών χώρων, ενώ θα ακολουθήσουν ακόμη 115.000 τ.μ. σε ορίζοντα πενταετίας. Ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης ανέρχεται σε 158,4 εκατ. ευρώ. Στην κατασκευαστική περίοδο θα απασχολούνται 700 άτομα και στην πλήρη λειτουργία του ΘΕΚ 5.000 άτομα.

Σημειώνεται ότι από την πλευρά της DG Comp ζητήθηκαν εξηγήσεις σχετικά με τους όρους υπό τους οποίους παραχωρήθηκαν για 60 έτη προς αξιοποίηση τα 588 στρ. στο Θριάσιο Πεδίο, έναντι συνολικού τιμήματος 31 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 10 εκατ. ευρώ είναι το εφάπαξ τίμημα.

Συγκεκριμένα, ζητήθηκαν εξηγήσεις για το ελάχιστο τίμημα που ορίστηκε στον διαγωνισμό, για τους όρους παραχώρησης του ακινήτου, για τις εγγυήσεις που έδωσε το Ελληνικό Δημόσιο στον παραχωρησιούχο, τις επιπρόσθετες παροχές (π.χ. δυνατότητα παραγωγής και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας), την ακύρωση επιβολής δημοτικών τελών, τη μεταβολή των όρων δόμησης του ακινήτου, τις δυνατότητες υποπαραχώρησης του ακινήτου κ.ά.

• Το Θριάσιο ΙΙ, στο οποίο ο ιδιώτης θα αναλάβει την προμήθεια και εγκατάσταση των απαραίτητων γερανογεφυρών για τη φορτοεκφόρτωση των συρμών, επένδυση που υπολογίζεται στα 22 εκατ. ευρώ.

Επίσης, θα αναλάβει την ολοκλήρωση σειράς έργων υποστηρικτικών λειτουργιών, όπως τα κτήρια του χώρου μεταφόρτωσης συνδυασμένων μεταφορών, φόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων, μεταφόρτωσης φορτίου βαγονιών, πρατήριο υγρών καυσίμων και την προμήθεια του απαραίτητου μηχανολογικού εξοπλισμού (περονοφόρα κ.ά.).

Στο ακίνητο των 1.600 στρεμμάτων, το οποίο θα παραχωρηθεί μέσω ΣΔΙΤ από τον ΟΣΕ, έχουν ήδη κατασκευαστεί μεγάλοι αποθηκευτικοί χώροι, οι οποίοι όπως προβλέπεται από τα τεύχη του διαγωνισμού για το εμπορευματικό κέντρο μπορούν να λειτουργήσουν ως σταθμοί μεταφόρτωσης και συμπληρωματικά στο Θριάσιο εμπορευματικό κέντρο ιδιωτών.

Στρατόπεδο Γκόνου
Για το εμπορευματικό κέντρο της Θεσσαλονίκης (επένδυση άνω των 150 εκατ. ευρώ) ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί εδώ και αρκετό διάστημα, ωστόσο δεν έχει εισέλθει ακόμα στη δεύτερη και πιο σημαντική φάση της κατάθεσης των δεσμευτικών προσφορών.

Αρχικό ενδιαφέρον για την κατασκευή και εκμετάλλευση του εμπορευματικού κέντρου της Θεσσαλονίκης έχουν επιδείξει τρία σχήματα, όλα από τον κατασκευαστικό κλάδο, ΤΕΚΑΛ - Intrakat, ΜΕΤΚΑ και Άκτωρ.
Το επόμενο διάστημα η ΓΑΙΑΟΣΕ θα προσλάβει εξειδικευμένο σύμβουλο για να «τρέξει» τον διαγωνισμό και τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου με τους υποψήφιους επενδυτές, οριστικοποιώντας τους όρους του διαγωνισμού.
Επιδίωξη της εταιρείας είναι ο διαγωνισμός να έχει προκηρυχθεί έως τις αρχές του 2020. Τα πλεονεκτήματα του Ε/Κ, ανά κατηγορία, σύμφωνα με τη ΓΑΙΑΟΣΕ, είναι τα ακόλουθα:

• Χρήσεις γης: Σύμφωνα με την απόφαση υπουργού ΠΕΚΑ προβλέπεται: α) Δημιουργία Εμπορευματικού Κέντρου στην περιοχή «στρατοπέδου Γκόνου», με την επισήμανση ότι οι εγκαταστάσεις που θα υποδέχονται ή θα εξυπηρετούν κοινό θα πρέπει να γίνουν στο νότιο τμήμα του γηπέδου, ενώ οι αποθηκευτικοί ή επαγγελματικοί χώροι στο βόρειο βασικά αλλά και στο υπόλοιπο τμήμα του.

Επισημαίνεται επίσης ότι ως προς τις γειτνιάζουσες αντικρουόμενες χρήσεις προβλέπεται η μεταστέγαση των φυλακών Διαβατών καθώς και του οικισμού των τσιγγάνων από την περιοχή του «στρατοπέδου Γκόνου».

• Συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση ακινήτου: Το ακίνητο είναι στρατηγικά χωροθετημένο στη δυτική και σιδηροδρομική είσοδο της Θεσσαλονίκης, αλλά εκτός της αστικής περιοχής, πλησίον του Λιμένα Θεσσαλονίκης, το οποίο εξυπηρετεί την ενδοχώρα της Βόρειας Ελλάδας και των Βαλκανίων και έχει προοπτική άμεσης οδικής πρόσβασης στην Εγνατία Οδό και στην ΠΑΘΕ μέσω του Κ16.
• Σύνδεση ακινήτου με τον Λιμένα Θεσσαλονίκης: Το ακίνητο βρίσκεται σε απόσταση περίπου 5 χλμ. από τον Λιμένα Θεσσαλονίκης. Επί του παρόντος η σύνδεση του Λιμένα Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα του 6ου προβλήτα με την ΠΑΘΕ γίνεται μέσω της Επαρχιακής Οδού Θεσσαλονίκης-Καλοχωρίου διά του κόμβου Κ16.
• Σύνδεση του ακινήτου με το σιδηροδρομικό δίκτυο: Το ακίνητο βρίσκεται πλησίον και νότια του σταθμού διαλογής του ΟΣΕ. Δυνητικά θα μπορούσε να συνδεθεί μέσω υφιστάμενων τοπικών γραμμών του ΟΣΕ με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο (προς Αθήνα, Αλεξανδρούπολη κτλ.), αλλά επίσης και προς τα σύνορα (π.χ. Ειδομένη, Προμαχώνας) με γειτονικές χώρες κατά μήκος των Πανευρωπαϊκών Μεταφορικών Διαδρόμων Χ και IV. Για τη σύνδεσή του με το σιδηροδρομικό δίκτυο έχει ολοκληρωθεί σχετική μελέτη η οποία προβλέπει την κατασκευή γραμμής η οποία θα διέρχεται στο ακίνητο από το βορειοανατολικό του άκρο.

Επιπλέον, προγραμματίζεται η κατασκευή σιδηροδρομικής σύνδεσης με τον 6ο προβλήτα. Επιπλέον, προγραμματίζεται αναβάθμιση και εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης κατά μήκος του άξονα Θεσσαλονίκη-Σέρρες-Προμαχώνα μήκους 143 χλμ.

Το πρώτο διχωρικό πάρκο

Στο υπουργείο Ανάπτυξης βρίσκεται προς έγκριση ο φάκελος του «Εμπορευματικού Κέντρου» στην Ηγουμενίτσα. Πρόκειται για το 1ο Διχωρικό Επιχειρηματικό Πάρκο Εφοδιαστικής Αλυσίδας στη χώρα, με βασικό πόλο ανάπτυξης τον λιμένα που, στην προοπτική του, εκπληρώνει όλες τις προϋποθέσεις συνδυασμένων μεταφορών.

Ο Φορέας Υλοποίησης υποστηρίζεται επιχειρηματικά από τον Οργανισμό Λιμένος Ηγουμενίτσας (ΟΛΗΓ Α.Ε.), ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διοίκηση και την εκμετάλλευση των χώρων της Ζώνης Λιμένα. Το σύνολο των τεχνικών και οικονομικών μελετών έχει εκπονηθεί από τη Re.De-Plan Consultants που ασκεί τη διοίκηση του έργου και είναι υπεύθυνη για την αδειοδότηση.

Σύμφωνα με το τεχνικό και οικονομικό σχέδιο, το έργο έχει σχεδιαστεί με σκοπό να φιλοξενήσει νέες εξειδικευμένες υπηρεσίες μεταφοράς, αποθήκευσης, διαχείρισης και διανομής αγαθών (logistics), που θα αναδείξουν τη νέα δυναμική του λιμένα Ηγουμενίτσας.

Το Πάρκο αναπτύσσεται σε δύο θέσεις, η πρώτη εντός της λιμενικής ζώνης που θα χρησιμοποιείται ως χώρος προσωρινής εναπόθεσης ασυνόδευτων φορτίων και η δεύτερη στην ενδοχώρα, στη θέση Γκρίκα, σε απόσταση 800 μέτρων από την Εγνατία Οδό.

Πρόκειται για έκταση 500 στρ. περίπου, σε επαφή με το υφιστάμενο Βιοτεχνικό Πάρκο Θεσπρωτίας (ΒΙΟΠΑΘΕ), το οποίο και αποτελεί τμήμα του.

Για την επένδυση, προϋπολογισμού 7,6 εκατ., προβλέπεται η κατασκευή όλων των απαραίτητων έργων υποδομής, ενώ έχει σχεδιαστεί με όλες τις κατάλληλες τεχνικές υποδομές η σύνδεσή του με τη μελλοντική Σιδηροδρομική Εγνατία, στη θέση Κρυσταλλοπηγή. Η επένδυση αποσκοπεί στην ανάπτυξη ενός σύγχρονου πάρκου πολλαπλών δραστηριοτήτων με κέντρο τις επιχειρήσεις της Εφοδιαστικής Αλυσίδας, που θα αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες κατά μήκος του θαλάσσιου διαδρόμου Αδριατικής - Ιονίου, μεταξύ των λιμένων της Τεργέστης, της Αγκόνα και της Ηγουμενίτσας.