Οι θεσμοί ζητούν από την Ελλάδα να παραμείνει πιστή στην τήρηση των μεταρρυθμίσεων, αλλά και στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια, αφήνοντας ένα μικρό παράθυρο, σε δεύτερο χρόνο και εφόσον επιταχυνθεί η ανάπτυξη, να μειωθούν οι στόχοι των πλεονασμάτων. Έτσι, ο πρώτος γύρος επαφών, που ολοκληρώθηκε χθες με τις συναντήσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα στο Καβούρι και με τη συνάντηση των κ. Μητσοτάκη και Ρέγκλινγκ στο Μαξίμου, κλείνει με «συμφωνία επί της αρχής»: η κυβέρνηση θα εκτελέσει τον φετινό προϋπολογισμό με στόχο να παραχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, ενώ με βάση το ίδιο ποσοστό θα σχεδιάσει και τον προϋπολογισμό του 2020.
Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Οι θεσμοί ζητούν από την Ελλάδα να παραμείνει πιστή στην τήρηση των μεταρρυθμίσεων, αλλά και στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια, αφήνοντας ένα μικρό παράθυρο, σε δεύτερο χρόνο και εφόσον επιταχυνθεί η ανάπτυξη, να μειωθούν οι στόχοι των πλεονασμάτων.
Έτσι, ο πρώτος γύρος επαφών, που ολοκληρώθηκε χθες με τις συναντήσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα στο Καβούρι και με τη συνάντηση των κ.κ. Μητσοτάκη και Ρέγκλινγκ στο Μέγαρο Μαξίμου, κλείνει με «συμφωνία επί της αρχής»: η ελληνική κυβέρνηση θα εκτελέσει τον φετινό προϋπολογισμό με στόχο να παραχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, ενώ με βάση το ίδιο ακριβώς ποσοστό θα σχεδιάσει και τον προϋπολογισμό του 2020.
Με αυτό το δεδομένο, αλλά και με τη δεδηλωμένη πλέον πρόθεση της ελληνικής πλευράς να επιταχύνει στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων, η όποια συζήτηση για τη μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων θα αφορά τον σχεδιασμό του προϋπολογισμού του 2021, αλλά και των επόμενων ετών.
Αντίστοιχος θα είναι και ο προγραμματισμός για τις μειώσεις των φόρων που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση. Πρακτικά, το «πακέτο», το οποίο έχει συνολικό δημοσιονομικό κόστος της τάξεως των 6 δισ. ευρώ, θα «σπάσει» σε τρεις ή τέσσερις προϋπολογισμούς, αρχής γενομένης από τον προϋπολογισμό του 2020.
Κλείνοντας την ομιλία του στο συνέδριο του Economist, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ υποστήριξε ότι κατά τη συνάντησή του με τον Χρήστο Σταϊκούρα ο υπουργός Οικονομικών τον διαβεβαίωσε ότι η νέα κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την εφαρμογή πολιτικών ενίσχυσης της ανάπτυξης σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά και για τον σεβασμό των συμφωνημένων δημοσιονομικών στόχων κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2020. «Αυτό είναι ελπιδοφόρο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας» σχολίασε ο κ. Ρέγκλινγκ, κλείνοντας την ομιλία του.
Βέβαια, ο επικεφαλής του ESM υπενθύμισε ότι εξακολουθεί να ανησυχεί για την καθυστέρηση που παρατηρήθηκε προεκλογικά στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων, ενώ άφησε (ξανά) αιχμές για τα μέτρα ελάφρυνσης που ψηφίστηκαν πριν από τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, η θέση της ελληνικής κυβέρνησης -διατυπώθηκε ξανά προχθές το βράδυ από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέλιο Πέτσα στη συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ- είναι ότι το 2019 θα κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%.
Χαμηλότερα πλεονάσματα πιθανώς σε δεύτερο χρόνο
Οι στόχοι στα πρωτογενή πλεονάσματα συνδέονται με την ελάφρυνση του χρέους και για να τους μειώσει κανείς θα πρέπει προηγουμένως να πετύχει υψηλότερη ανάπτυξη. Το μήνυμα αυτό έστειλε ο επικεφαλής του Euro Working Group Χανς Φάιλμπριφ. Ο Ολλανδός αξιωματούχος εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν είναι τώρα η ώρα να συζητεί η χαλάρωση των δημοσιονομικών στόχων. Ωστόσο, δεν την απέκλεισε στο προσεχές μέλλον. «Θα συμβούλευα την ελληνική κυβέρνηση: Εφαρμόστε τις μεταρρυθμίσεις, κάντε αυτά που πρέπει και η μείωση των στόχων μπορεί να ακολουθήσει. Για την ώρα δεν βλέπω τον χώρο ώστε να αλλάξουν» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο κ. Φάιλμπριφ πρόσθεσε ότι οι υψηλοί δημοσιονομικοί στόχοι «δεν είναι τιμωρία για την Ελλάδα». Αντιθέτως, «στοχεύουν να καταστήσουν βιώσιμο το χρέος της, είναι για το καλό της».
Χουλιαράκης: Ευπρόσδεκτη η μείωση πλεονασμάτων
«Οι χαμηλότεροι στόχοι στα πρωτογενή πλεονάσματα χρειάζονται και μεγαλύτερη ελάφρυνση χρέους. Αυτά τα δύο πηγαίνουν μαζί» επεσήμανε ο μέχρι πρότινος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, ο οποίος σε κάθε περίπτωση χαρακτήρισε καλοδεχούμενη την όποια μείωση των δημοσιονομικών στόχων. Όπως είπε ο κ. Χουλιαράκης, «η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ήδη μειώσει τους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα, που αρχικά ήταν 4,5% του ΑΕΠ. Στη συνέχεια τους υπερβήκαμε, στέλνοντας το μήνυμα ότι η Ελλάδα γυρίζει σελίδα».
Ο ίδιος εξέφρασε την εκτίμηση ότι η δημοσιονομική πολιτική είναι μεν πολύ σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη, αλλά μόνο βραχυπρόθεσμα. «Όταν, για παράδειγμα, μειώνεις κατά 1% του ΑΕΠ τον δημοσιονομικό στόχο, περιμένεις πράγματι να έχεις πρόσθετη ανάπτυξη, αλλά για τα επόμενα 4-6 τρίμηνα, όχι για περισσότερο. Για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη χρειάζεσαι καλό δημογραφικό, καινοτομία, μεταρρυθμίσεις, κράτος, δικαιοσύνη» σημείωσε ο κ. Χουλιαράκης.
Τήρηση δεσμεύσεων σημαίνει μακροπρόθεσμη ανάπτυξη
«Προτού αρχίσουμε τη συζήτηση για τη μείωση των στόχων στα πρωτογενή πλεονάσματα, ας δούμε πρώτα τι μπορούμε να αλλάξουμε εντός των υφιστάμενων στόχων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της αποστολής του ESM στην Ελλάδα Νικολά Τζιαμαρόλι, ο οποίος έφερε το παράδειγμα της υλοποίησης του προγράμματος των δημοσίων επενδύσεων, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη τα τελευταία χρόνια. «Όλες οι προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη δείχνουν να πληρούνται, ωστόσο, υπάρχουν ρίσκα, τόσο εγχώρια όσο και διεθνή», σύμφωνα με τον κ. Τζιαμαρόλι, ο οποίος στάθηκε στο «πισωγύρισμα που είδαμε πρόσφατα» ως προς τις δεσμεύσεις της Ελλάδας απέναντι στους εταίρους. Σημείωσε δε ότι τις προεκλογικές νομοθετικές παρεμβάσεις της απελθούσας κυβέρνησης στήριξαν και ψήφισαν και τα υπόλοιπα κόμματα. Τέλος, είπε ότι «η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις» και πως η ανάπτυξη και η πρόσβαση στις αγορές είναι το ζητούμενο. «Αν η Ελλάδα τηρήσει τις δεσμεύσεις της, θα επιτύχει μακροπρόθεσμη ανάπτυξη» κατέληξε ο κ. Τζιαμαρόλι.
Οι προκλήσεις για την ελληνική οικονομία
«Όσο δεν βλέπουμε άλμα στη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας, η αξιολόγηση του ελληνικού κράτους θα παραμένει σταθερή» τόνισε ο Chief Credit Officer του διεθνούς οίκου Moody's Κόλιν Έλις, ο οποίος κράτησε χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών στο πεδίο των αναβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες. Όπως είπε, η υφιστάμενη βαθμολόγηση (Β1) της πιστοληπτικής δυνατότητας της Ελλάδας αντικατοπτρίζει από τη μία πλευρά την πρόοδο η οποία έχει επιτευχθεί και από την άλλη πλευρά την απόσταση από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. «Όσο η Ελλάδα διατηρεί την καλή στάση της απέναντι στους θεσμούς, η πιστοληπτική της ικανότητα θα ενισχύεται» συμπλήρωσε ο κ. Έλις, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα επωφελείται ιδιαίτερα από το πολύ χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, «χάρη στους εταίρους της». Αναφερόμενος στις προκλήσεις, μίλησε για μεγάλα περιθώρια μεταρρύθμισης της οικονομίας και για ιδιαίτερα υψηλό απόθεμα «κόκκινων» δανείων.
«Οι μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσουν σε υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης»
Η Ελλάδα θα σεβαστεί τους δημοσιονομικούς στόχους διαβεβαίωσε τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Παράλληλα, κατά τη συνάντηση που είχαν χθες το απόγευμα, ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η ταχεία υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα ανοίξει τον δρόμο για υψηλότερη ανάπτυξη και πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο.
Σε μία συνάντηση που κράτησε 45 λεπτά, ο πρωθυπουργός και ο εκτελεστικός διευθυντής του ESM είχαν την ευκαιρία να συζητήσου εφ' όλης της ύλης. Το Μέγαρο Μαξίμου επικεντρώνεται σε ένα αξιόπιστο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θα εδραιώσει την εμπιστοσύνη στους θεσμούς και θα ξεκλειδώσει τη συζήτηση για τη σταδιακή μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων.
H κυβέρνηση έχει επισημάνει πως θα σεβαστεί τους δημοσιονομικούς στόχους, ενώ εστιάζει ιδιαίτερα στα μηνύματα που έρχονται από το εξωτερικό με χαρακτηριστική την «ψήφο εμπιστοσύνης» των αγορών στα ελληνικά ομόλογα. Την ίδια στιγμή οι θεσμοί, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αφήνουν τον απαιτούμενο χώρο για να παρουσιάσει η κυβέρνηση το πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων.
Κατά τη χθεσινή συνάντησή του με τον κ. Ρέγκλινγκ, ο πρωθυπουργός τόνισε τη σημασία των μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, οι οποίες αποτελούν τις κεντρικές δεσμεύσεις της νέας κυβέρνησης. Ο κ. Μητσοτάκης επαναβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα σεβαστεί τους δημοσιονομικούς στόχους και εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η ταχεία υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα ανοίξει τον δρόμο για υψηλότερη ανάπτυξη και πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο.
Από την πλευρά του, ο κ. Ρέγκλινγκ τόνισε ότι ο ESM είναι μακροπρόθεσμος εταίρος της Ελλάδας και είναι πρόθυμος να βοηθήσει την κυβέρνηση στην προσπάθειά της να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και τη διατηρήσιμη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συνάντηση έγινε σε πολύ θετικό κλίμα και ο πρωθυπουργός και ο κ. Ρέγκλινγκ υπογράμμισαν την κοινή τους βούληση για συνεχή και εποικοδομητική συνεργασία σε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης.