Αυστηρότερα stress tests ζητούν οι ευρω-ελεγκτές

Από την έντυπη έκδοση 

Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]

Αυστηρότερα αναμένεται να γίνουν σταδιακά τα stress tests των ευρωπαϊκών τραπεζών, αρχής γενομένης από το 2020, κυρίως σε ό,τι αφορά τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, θέμα που δεν μπορεί παρά να επηρεάσει και την Ελλάδα.

Ας σημειωθεί πως για όλες τις τράπεζες που μετέχουν στα stress tests και επομένως και για τις ελληνικές τα στοιχεία θα γίνουν γνωστά πλήρως στις αρχές του 2020, ενώ τα stress tests πραγματοποιούνται με βάση τους ισολογισμούς του 2019.

Για τη χώρα μας και ιδιαίτερα για τις ελληνικές τράπεζες αποφάσεις για περισσότερα κεφάλαια που δεν αποκλείεται να ληφθούν με βάση τον πυλώνα ΙΙ θα δυσκολέψουν τα stress tests.

Πάντως, τα αυστηρότερα κριτήρια που ζητάει η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα πρέπει να θεωρείται περίπου βέβαιο πως μεταφράζονται σε αυστηρότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις τράπεζες.

Οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων της ΕBA, της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών, θα πρέπει να επικεντρωθούν περισσότερο στους συστημικούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναφέρει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο σε πρόσφατη έκθεσή του για τα stress tests.

Στο πλαίσιο αυτής της έκθεσης η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών  όπως επισημαίνεται από την ίδια την αρχή έχει ήδη εισαγάγει μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με τις πρόσθετες απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων (όπως αυτές εκφράζονται στον πυλώνα ΙΙ pillar II), αλλά και στη μεθοδολογία ανάλυσης ακραίων καταστάσεων για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020.

Ο τελευταίος έλεγχος των πιέσεων των τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών θα έπρεπε να απαιτεί μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από τις τράπεζες που δοκιμάζονται σε συστημικούς κινδύνους σε ολόκληρη την Ε.Ε., σύμφωνα με τη σχετική έκθεση των ελεγκτών.

Ηπιότερες οι προσομοιώσεις
Οι προσομοιώσεις σε ακραίες καταστάσεις ήταν πραγματικά ηπιότερες απ’ ό,τι οι τράπεζες πραγματικά αντιμετώπισαν κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.

Ακόμη η ΕΒΑ, σύμφωνα με την έκθεση, δεν διέθετε επαρκείς πηγές και δεν μπόρεσε να επιβλέπει το θέμα αποτελεσματικά στις χώρες μέλη που διεξήγαγαν το τεστ.

Η δοκιμή αντοχής του 2018 επέβαλε λιγότερο σοβαρά αρνητικά σενάρια σε χώρες με ασθενέστερες οικονομίες και πιο ευάλωτα χρηματοπιστωτικά συστήματα. Για τον λόγο αυτό, η χαμηλή επίπτωση σε ορισμένες τράπεζες μπορεί να μην οφείλεται στην ισχύ τους αλλά σε ένα χαμηλότερο επίπεδο πίεσης το οποίο  εφαρμόζεται. Επίσης κάτι που θεωρείται εξαιρετικά σοβαρό είναι πως οι ελεγκτές διαπίστωσαν πως δεν συμπεριλήφθηκαν όλες οι ευάλωτες τράπεζες στη δοκιμή και ότι ορισμένες τράπεζες με υψηλότερο επίπεδο κινδύνου αποκλείστηκαν.

Τι πρέπει να κάνει η EBA
Συμπερασματικά ο έλεγχος έδειξε πως η EBA θα πρέπει:

• Να αυξήσει γεωγραφικά τη δραστηριότητα των δοκιμών επιλέγοντας τράπεζες που επίσης απειλούνται από συστημικούς κινδύνους.
• Να ορίσει τα ελάχιστα επίπεδα πίεσης άγχους για την Ε.Ε. ως σύνολο και να εξετάσει τους κινδύνους που διατρέχουν οι τράπεζες με βάση τα παραπάνω δεδομένα.
• Να ενισχυθούν ο έλεγχος και η εποπτική προσέγγιση της ΕΒΑ.
• Συγχρόνως ο έλεγχος κατέγραψε πως:
• H EBA θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις νομικές αρμοδιότητές της για να ενισχύσει την επιρροή της στον ορισμό των δεδομένων των stress tests.
• Η αρχή θα πρέπει να αναπτύξει μια διαφορετική προσέγγιση ελέγχου των ακραίων καταστάσεων όχι από τη βάση προς την κορυφή, που ισχύει αυτήν τη στιγμή, αλλά και από την κορυφή προς τη βάση.
• Η επιλογή των τραπεζών για την προσομοίωση ακραίων καταστάσεων πρέπει να βασίζεται όχι μόνο στο μέγεθος. Θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τους δυνητικούς κινδύνους της εκάστοτε τράπεζας που είναι ανάλογοι με τη χώρα στην οποία βρίσκεται. 
• Τα σενάρια stress θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τους κινδύνους που προέρχονται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ε.Ε. στο σύνολό του.
• Η αρχή θα πρέπει να δημοσιεύει τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών και να παρουσιάζει τα αποτελέσματα με τρόπο που επιτρέπει στους χρήστες να θέσουν προοπτικές.
• Πρέπει να ζητηθούν πρόσθετοι πόροι από την Κομισιόν προκειμένου η ΕΒΑ να χρηματοδοτηθεί και να επιτύχει όλα τα παραπάνω.