Μια απόφαση αμερικανικού δικαστηρίου τον περασμένο Απρίλιο και μία επιστολή δέκα διεθνών περιβαλλοντικών οργανώσεων προς τον γενικό γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) Κίτακ Λιμ βάζουν και πάλι τα scrubbers στο μάτι του κυκλώνα και υπό έντονη αμφισβήτηση αναφορικά με τη χρησιμότητά τους ως συστήματα φιλικά προς το περιβάλλον.
Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Μια απόφαση αμερικανικού δικαστηρίου τον περασμένο Απρίλιο και μία επιστολή δέκα διεθνών περιβαλλοντικών οργανώσεων προς τον γενικό γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) Κίτακ Λιμ βάζουν και πάλι τα scrubbers στο μάτι του κυκλώνα και υπό έντονη αμφισβήτηση αναφορικά με τη χρησιμότητά τους ως συστήματα φιλικά προς το περιβάλλον.
Πριν από δέκα ημέρες περίπου μία επιστολή δέκα διεθνών περιβαλλοντικών οργανώσεων έφτανε στο γραφείο του γενικού γραμματέα του ΙΜΟ. Οι οργανώσεις επικαλούνται απόφαση αμερικανικού δικαστηρίου κατά κρουαζιερόπλοιου της Carnival στο οποίο κατεγράφησαν πολλές φορές βλάβες στα συστήματα καθαρισμού με αποτέλεσμα να προκαλεί ρύπανση στα θαλάσσια ύδατα των ΗΠΑ, και ζητούν μία προσωρινή αναστολή της χρήσης των scrubbers, ενώ ταυτόχρονα η Επιτροπή Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC) θα πρέπει να εξακολουθήσει να επανεξετάζει τις επιπτώσεις των συστημάτων καθαρισμού (Exhaust gas cleaning system- EGCS) στη θαλάσσια και την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Στην επιστολή αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι τα scrubbers έχουν μετατρέψει ένα πρόβλημα ρύπανσης του αέρα σε πρόβλημα ρύπανσης των υδάτων.
Επισημαίνεται ότι τα scrubbers ή EGCS τοποθετούνται στα πλοία προκειμένου να μειώσουν τα εκπεμπόμενα στην ατμόσφαιρα οξείδια του θείου, στο πλαίσιο της χρήσης νέων, πιο φιλικών προς το περιβάλλον καυσίμων μειωμένου θείου (0,50%) από την 1η/1/2020 έπειτα από σχετικές αποφάσεις του ΙΜΟ.
Μελέτες για ρύπανση
Ωστόσο, ειδικά για τα scrubbers ανοικτού κύκλου υπάρχουν μελέτες που αναφέρουν ότι καθώς συγκεντρώνουν και απορρίπτουν στη θάλασσα το θείο, μολύνουν έτσι τα νερά. Άλλες βέβαια μελέτες ισχυρίζονται ότι οι φόβοι αυτοί είναι υπερβολικοί.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως η Stand.earth, Pacific Environment, Transport & Environment και άλλες επτά, στο έγγραφό τους εκφράζουν την ανησυχία τους με αφορμή δικαστική απόφαση του περασμένου Απριλίου με την οποία έγινε γνωστό ότι ένα πλοίο της Carnival που ήταν σε πρόγραμμα περιβαλλοντικής συμμόρφωσης (Environment Compliance Program) αντιμετώπισε πάνω από 30 βλάβες των συστημάτων καθαρισμού με αποτέλεσμα να καίει σε περιοχές ελέγχου εκπομπών (Emission Control Areas) καύσιμο με αυξημένη περιεκτικότητα σε θείο.
Αυστηρότερο πλαίσιο
Στη MEPC εξετάσθηκαν επίσης και άλλα θέματα που αφορούν τη χρήση των scrubbers, όπως τι θα ισχύσει σε περίπτωση που ένας scrubber σταματήσει τη λειτουργία του. Μεταξύ άλλων αποφασίστηκε ότι σε αυτή την περίπτωση το πλοίο θα θεωρείται ότι δεν συμμορφώνεται και παραβιάζει τις απαιτήσεις της διεθνούς σύμβασης για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία (MARPOL), εκτός δύο περιπτώσεων, όταν παρατηρείται υπέρβαση ισχύος και δυσλειτουργία των οργάνων. Ουσιαστικά με την απόφαση αυτή όλο το πλαίσιο έγινε πιο αυστηρό καθώς περιορίστηκαν στο ελάχιστο οι περιπτώσεις που δεν εγκαλείται το πλοίο για παραβίαση των συνθηκών. Επίσης, σύμφωνα με το εγκριθέν κείμενο των κατευθυντήριων γραμμών, εάν ένα σύστημα (scrubber) δεν μπορεί να διορθωθεί και να επανέλθει σε ορθή κατάσταση λειτουργίας εντός μίας ώρας, τότε το πλοίο θα πρέπει να αλλάξει καύσιμο και να χρησιμοποιήσει άλλο συμβατό.
Σύμβαση MARPOL
Άλλες αποφάσεις στο πλαίσιο της παγκόσμιας εφαρμογής του Sulphur Cap 2020 αφορούν τη βελτιωμένη εφαρμογή του κανονισμού 18, της σύμβασης MARPOL Παράρτημα VI που αφορά τη συλλογή δεδομένων σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων πετρελαίου και τις αναφορές της μη διαθεσιμότητας συμβατών καυσίμων.
Μετά τη γενική συμφωνία που βασίζεται στις προτάσεις που έκαναν οι Μπαχάμες, τα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Γραμματεία του ΙΜΟ θα παράσχει μια προκαταρκτική επισκόπηση δεδομένων σχετικά με την ποιότητα και τη διαθεσιμότητα των καυσίμων που διατίθενται μέχρι τα τέλη του 2019 και πριν από την έναρξη ισχύος του παγκόσμιου ορίου για το θείο το 2020, αξιοποιώντας το σύστημα Global Integrated Shipping Information System (GISIS) του Οργανισμού.
Οδηγός με ερωταπαντήσεις
Στο μεταξύ, δύο μεγάλες ναυτιλιακές οργανώσεις, η Intertanko και η Bimco, εργάστηκαν από κοινού, με τη βοήθεια του North P & I Club, για την έκδοση ενός οδηγού με ερωταπαντήσεις τις οποίες θα πρέπει να γνωρίζουν τόσο πλοιοκτήτες όσο και ναυλωτές κατά τη διάρκεια συμφωνίας ναύλωσης ενός πλοίου που έχει τοποθετήσει scrubbers.
O εν λόγω οδηγός σκιαγραφεί τις ρήτρες και τους όρους που θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν από τα συμβαλλόμενα μέρη τόσο σε ναυλώσεις ταξιδίου (voyage charter) όσο και σε χρονοναυλώσεις (time charter), ενώ μέσα στον οδηγό συμπεριλαμβάνονται και περιπτώσεις αναφορικά με την επιβολή προστίμων και απαγορεύσεων για πλοία με open-loop scrubbers.