Να αυξήσουν περαιτέρω τις επενδύσεις τους σε δίκτυα νέας γενιάς, οπτικές ίνες και 5G θα κληθούν το επόμενο διάστημα οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, χωρίς ωστόσο να επιλύονται κρίσιμα ζητήματα όπως είναι η αδειοδότηση των κεραιών.
Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Να αυξήσουν περαιτέρω τις επενδύσεις τους σε δίκτυα νέας γενιάς, οπτικές ίνες και 5G θα κληθούν το επόμενο διάστημα οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, χωρίς ωστόσο να επιλύονται κρίσιμα ζητήματα όπως είναι η αδειοδότηση των κεραιών.
Βάσει των όσων έχουν προηγηθεί, είναι ασαφές αν η κυβέρνηση σκοπεύει να καταθέσει στη Βουλή, έστω και μετά τις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το σχέδιο νόμου που έχει περάσει από διαβούλευση και το οποίο επιχειρεί να θέσει τέλος στις αδειοδοτικές αρρυθμίες που σέρνονται δεκαετίες και στην εκκρεμότητα αδειοδότησης υφιστάμενων κεραιών. Το πρόβλημα λαμβάνει επείγουσα διάσταση, μετά την απόφαση της ΕΕΤΤ (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων) να καλέσει σε ακροάσεις τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους για περίπου 960 κεραιοσυστήματα, κάτι που μπορεί να καταλήξει σε καταλογισμό στους παρόχους νέων προστίμων δεκάδων χιλιάδων ευρώ. Οι ακροάσεις μεταφέρθηκαν για τον Ιούλιο, χωρίς να είναι σαφές το τι ακριβώς θα γίνει, εφόσον δεν δοθεί νέα παράταση στις υφιστάμενες κεραίες ή δεν κατατεθεί το νομοσχέδιο που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και νέα προθεσμία για την ολοκλήρωση των διαδικασιών αδειοδότησης.
Για τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους το θέμα θεωρείται μείζον γιατί οι επενδύσεις στο 5G που απαιτεί μεγαλύτερο αριθμό κεραιών είναι αδύνατο να γίνουν αν δεν επιλυθεί το αδειοδοτικό, και αυτό σημαίνει νέα υστέρηση της χώρας στις νέες τεχνολογίες. Από την άλλη μεριά, φαίνεται ότι η επιλογή της διατήρησης του σχεδίου νόμου στο συρτάρι του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκου Παππά, σχετίζεται με τη μη πρόκληση αντιδράσεων από τμήμα του κυβερνώντος κόμματος που καταφέρεται συστηματικά εναντίον των κεραιών. Σημειώνεται ότι ΟΤΕ, Vodafone και Wind πραγματοποιούν ετησίως επενδύσεις που κινούνται στην περιοχή του 1 δισ.
Η συμμετοχή στο UFBB
Με βάση το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα, το 2020 θα γίνουν διαγωνισμοί για τις συχνότητες του 5G. Προηγουμένως, τους επόμενους δύο μήνες, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι θα χρειαστεί να αποφασίσουν αν θα συμμετέχουν στο έργο υπό την ονομασία ανάπτυξη Υποδομών Υπερυψηλής Ευρυζωνικότητας - Ultra-Fast Broadband (UFBB) που έχει προκηρυχθεί (αν και η ανάρτηση της προκήρυξης έχει γίνει μόνο στην Ε.Ε. και όχι, μέχρι τουλάχιστον χθες, στο Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων - ΕΣΗΔΗΣ) από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΓΓΤΤ).
Το UFBB συνολικού προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ (870 εκατ. με ΦΠΑ) για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών με ταχύτητες της τάξης του 1Gbps θα αφορά 812.155 τηλεφωνικές συνδέσεις (18% περίπου των συνολικών) και δυνητικά 2,5 εκατ. πολίτες. Θα υλοποιηθεί σε τμήματα (lots) των οποίων ο συνολικός αριθμός θα είναι 7 και με ανοικτή διαδικασία δύο σταδίων (ανταγωνιστικός διάλογος). Με την πρώτη φάση του διαγωνισμού θα αναδειχθούν τα υποψήφια σχήματα που πληρούν τα Κριτήρια Ποιοτικής Επιλογής για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό. Οι πάροχοι έχουν περιθώριο να εκδηλώσουν ενδιαφέρον έως τις 17 Ιουλίου (χωρίς να αποκλείεται μια πιθανή παράταση της προθεσμίας).
Το μοντέλο που έχει επιλεγεί για το UFBB είναι η Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), με το Δημόσιο να συνεισφέρει 300 εκατ. ευρώ (μέσω ΕΣΠΑ), ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 400 εκατ. ευρώ.
Θεωρητικά στον εν λόγω διαγωνισμό δύναται να συμμετέχουν και άλλες εταιρείες, που έχουν σχέση με τηλεπικοινωνίες ή και κατασκευαστικές. Από τους παρόχους το πιθανότερο είναι να εκδηλώσει ενδιαφέρον ΟΤΕ και με ενδιαφέρον αναμένεται το τι θα πράξουν η Vodafone και η Wind.
Η ανάπτυξη του 5G
Αναφορικά με την ανάπτυξη του 5G, οι σημαντικότερες ζώνες συχνοτήτων στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση και στην Ελλάδα είναι οι 700 MHz, 3,4 - 3,8 GHz και 26 GHz. Υπάρχουν και άλλες ζώνες συχνοτήτων, οι οποίες είναι σημαντικές για τα δίκτυα 5G, όπως αυτή των 2,1 GHz, αλλά και αυτή του 1,5 GHz παρά τις τεχνικές δυσκολίες που παρουσιάζει. Για να φθάσουμε στις υπηρεσίες 5G χρειάζεται να προηγηθούν σειρά από διαδικασίες και επενδύσεις. Μεγάλη σημασία έχει ο τρόπος που θα αποδοθούν οι συχνότητες στους παρόχους, με άλλα λόγια αν μετά την καταβολή του όποιου τιμήματος θα έχουν ευχέρεια κεφαλαίων για να προχωρήσουν άμεσα στις υπόλοιπες επενδύσεις για την ανάπτυξη υπηρεσιών 5G. Τη συζήτηση για το θέμα αυτό έχει ανοίξει ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ, Κωνσταντίνος Μασσέλος, αν και οι τελικές αποφάσεις για το πώς θα γίνει ο διαγωνισμός και ποιο θα είναι το τίμημα θα ληφθούν από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής. Διατυπώνοντας την προσωπική του άποψη, ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ στο φετινό συνέδριο-έκθεση MWC στη Βαρκελώνη σημείωσε ότι για το 5G θα πρέπει να διερευνηθεί η περίπτωση του wholesale only operator (πάροχος μόνο χονδρικής). Πρόκειται για ένα μοντέλο το οποίο θα μπορούσε να μειώσει το αρχικό κόστος και να οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές λιανικής. Αυτό προϋποθέτει τη συνεργασία των παρόχων. Ως παράδειγμα τέτοιας επιχειρηματικής λογικής αναφέρεται η Νότια Κορέα, παγκόσμιος ηγέτης στη συγκεκριμένη τεχνολογία, στην οποία οι τρεις μεγαλύτεροι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι συμφώνησαν σε ένα πλάνο διαμοιρασμού υποδομών του νέου δικτύου 5G, εξοικονομώντας περίπου 1 δισ. δολ. Στα προβλήματα που χρήζουν αντιμετώπισης ως προς τις συχνότητες συγκαταλέγεται ακόμη το γεγονός ότι τμήματα της ζώνης των 3,4 - 3,8 GHz έχουν διατεθεί στα αγροτικά ευρυζωνικά δίκτυα (rural project). Η ζώνη αυτή θεωρείται σημαντική για το 5G και για να αποδοθεί θα πρέπει να μετακινηθούν τα αγροτικά δίκτυα. Στο θέμα αυτό έχει αναφερθεί ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ σε ομιλία του στο European 5G Conference τον Ιανουάριο στις Βρυξέλλες. Αποτελεί ερώτημα αν το πρόβλημα, που άπτεται της όσο το δυνατόν καλύτερης αξιοποίησης του φάσματος (σπάνιος εθνικός πόρος), θα επιλυθεί και πότε.
Επανασυντονισμός ή αποκωδικοποιητής
Προσοχή χρειάζεται σε όσους καταναλωτές αποφασίζουν να αλλάξουν τις τηλεοράσεις τους. Θα πρέπει να βεβαιώνονται ότι είναι τεχνολογίας DVB-T2 ώστε όταν αποδοθούν στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους οι συχνότητες που σήμερα χρησιμοποιούν τα τηλεοπτικά κανάλια (ψηφιακό μέρισμα 2) να μη χρειάζεται να προσθέσουν αποκωδικοποιητή, αλλά να κάνουν έναν απλό επανασυντονισμό των καναλιών. Σύμφωνα με τις έως τώρα αποφάσεις των αρμόδιων φορέων, οι οποίες όμως δεν έχουν κοινοποιηθεί επίσημα, αρχικά θα χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία DVB-T, κάτι που σημαίνει ότι οι όποιες προσαρμογές στους δέκτες μας δεν είναι άμεσα αναγκαίες.
Την τελευταία διετία τα περισσότερα μοντέλα τηλεόρασης είναι τεχνολογίας DVB-T2, ωστόσο υπάρχει ο κίνδυνος κάποιοι προμηθευτές να θελήσουν να πουλήσουν, με δέλεαρ την τιμή, τηλεοράσεις παλιότερης τεχνολογίας. Σε κάθε περίπτωση, όπως συνέβη και το καλοκαίρι του 2010, όταν αντίστοιχα αποδόθηκε το ψηφιακό μέρισμα 1, οι τηλεοράσεις που είναι παλιότερης τεχνολογίας θα εναρμονιστούν με έναν κωδικοποιητή.
Απελευθέρωση συχνοτήτων στα 700 MHz
Οι συχνότητες στα 700 MHz, το αποκαλούμενο και ψηφιακό μέρισμα 2, χρησιμοποιούνται σήμερα από τους τηλεοπτικούς σταθμούς και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και θα πρέπει να απελευθερωθούν για να αποδοθούν στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ώστε να αναπτύξουν τα δίκτυα 5ης γενιάς κινητής τηλεφωνίας. Οι σχετικές συνεννοήσεις της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών με την Digea, την ΕΡΤ και το υπουργείο Άμυνας έχουν ξεκινήσει με μια αρχική συμφωνία, ωστόσο η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι δύσκολα θα τηρηθεί το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα που ορίζει ως ημερομηνία απόδοσης του φάσματος της ζώνης των 700 MHz στους νέους χρήστες του τον Ιούλιο του 2020 (η διαδικασία), με το φάσμα να είναι διαθέσιμο προς χρήση τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου. Βάσει των αποφάσεων που έχουν ληφθεί, η Ελλάδα θα μεταφερθεί σταδιακά στην τεχνολογία DVB-T2 (Digital Video Broadcasting 2nd Generation Terrestrial).
Σε πρώτη φάση θα πάμε σε DVB-T και στη συνέχεια σε DVB-T2 (η υποχρέωση είναι να έχει γίνει η τελική μετάβαση έως το 2022).
Πρόκειται για τα standards μετάδοσης video, με το T2 να πετυχαίνει καλύτερη συμπίεση, άρα να μεταδίδει περισσότερη πληροφορία στο ίδιο εύρος ζώνης.
Σημαντικό ρόλο στην απόφαση αυτή διαδραμάτισε η ΕΡΤ που χρειάζεται χρόνο για να προχωρήσει τις αναγκαίες επενδύσεις και το γεγονός ότι με την τεχνική αυτή λύση δεν θα χρειαστεί οι καταναλωτές, που έχουν παλιάς τεχνολογίας τηλεόραση, να «τρέξουν» άμεσα για νέο αποκωδικοποιητή.