Οικονομία & Αγορές
Δευτέρα, 11 Φεβρουαρίου 2019 10:02

Τι πρέπει να προσέξουν οι εταιρείες στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος

Έως και τις 28 Ιουνίου έχουν προθεσμία τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες να υποβάλουν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου, ενώ άμεσα θα γίνεται ο προσδιορισμός του φόρου.

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Κούρου
[email protected]

Έως και τις 28 Ιουνίου έχουν προθεσμία τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες να υποβάλουν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου, ενώ άμεσα θα γίνεται ο προσδιορισμός του φόρου. 

Επισημαίνεται ότι το έντυπο φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2018 είναι ενιαίο για όλα τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, ανεξάρτητα από την κατηγορία τήρησης των βιβλίων (απλογραφικά ή διπλογραφικά) ή τον τρόπο σύνταξης των οικονομικών τους καταστάσεων (με βάση τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα ή τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα). 

Παρ’ όλα αυτά, κατά την υποβολή με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου της δήλωσης δεν επιτρέπεται η συμπλήρωση όλων των κωδικών και πινάκων, αλλά συμπληρώνονται μόνο αυτοί που αφορούν τα συγκεκριμένα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες με βάση την εξής κατηγοριοποίηση:

α) Νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες με απλογραφικά βιβλία. 

β) Νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες με διπλογραφικά βιβλία. 

γ) Νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. 

δ) Νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που συντάσσουν οικονομικές καταστάσεις με βάση τα ΔΛΠ ή με βάση τα ΕΛΠ.

19 δικαιολογητικά στις χειρόγραφες δηλώσεις

Σύμφωνα με την απόφαση υπ’ αριθμ. 1037/1.2.2019, η εν λόγω δήλωση στην περίπτωση που υποβληθεί χειρόγραφα θα πρέπει να συνοδεύεται, κατά περίπτωση, από τα εξής δικαιολογητικά έγγραφα και στοιχεία που πρέπει να υποβάλλονται μαζί με αυτή:

α. Αντίγραφο των χρηματοοικονομικών καταστάσεων όπως ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία. 

β. Δύο αντίτυπα του εντύπου Ε3 «Κατάσταση Οικονομικών Στοιχείων από Επιχειρηματική Δραστηριότητα».

γ. Ένα αντίτυπο του εντύπου Ε2 «Αναλυτική Κατάσταση για τα Μισθώματα Ακίνητης Περιουσίας».

δ. Πίνακα Συμφωνίας Λογιστικής-Φορολογικής Βάσης.

ε. Πίνακα σχηματισμού φορολογικών αποθεματικών.

στ. Απόσπασμα πρακτικών του διοικητικού συμβουλίου της Α.Ε. ή της συνέλευσης των εταίρων ΕΠΕ ή της απόφασης των αρμόδιων οργάνων των λοιπών νομικών προσώπων ή οντοτήτων σχετικά με την πρόταση διανομής των κερδών. Ειδικά σε περίπτωση διανομής κερδών σε μέλη Δ.Σ., καθώς και στο προσωπικό, αντίγραφο του τελικού ισοζυγίου λογαριασμών από το οποίο να προκύπτουν οι αντίστοιχοι λογαριασμοί εξόδων (παροχές σε εργαζομένους) όπου έχουν καταχωρηθεί τα σχετικά ποσά.

ζ. Απόσπασμα πρακτικών της Γενικής Συνέλευσης της Α.Ε. ή της συνέλευσης των εταίρων ΕΠΕ ή της απόφασης των αρμόδιων οργάνων των λοιπών νομικών προσώπων ή οντοτήτων, σχετικά με την πρόταση διανομής των προ-μερισμάτων ή προσωρινών απολήψεων κερδών.

η. Απόσπασμα πρακτικών αρμόδιων οργάνων σχετικά με την πρόταση διανομής ή κεφαλαιοποίησης αποθεματικών ή κερδών προηγούμενων χρήσεων.

θ. Βεβαιώσεις για τα ποσά των φόρων που έχουν παρακρατηθεί σε βάρος του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας.

ι. Βεβαιώσεις για το ποσό του αναλογούντος φόρου εισοδήματος κατά το μέρος που αφορά τα διανεμόμενα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που προβαίνει στη διανομή κερδών της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.

ια. Έγγραφο εκπροσώπησης προκειμένου για αλλοδαπές επιχειρήσεις.

ιβ. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 για το ύψος των τόκων από έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου που έχει αποκτήσει το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα μέσα στο φορολογικό έτος 2018 και το ποσό του φόρου 15% που αναλογεί σε αυτούς.

ιγ. Τρία αντίτυπα δηλώσεων των πραγματοποιούμενων σε κάθε διαχειριστική περίοδο επενδύσεων και αφορολογήτων εκπτώσεων των διαφόρων αναπτυξιακών νόμων.

ιδ. Την παραγόμενη από το Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) εκτύπωση της ηλεκτρονικά παραληφθείσας από την αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ) Δήλωσης Φορολογικής Απαλλαγής για επενδυτικά σχέδια που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς της ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής του νόμου αυτού.

ιε. Τις οριζόμενες στην περίπτωση στ΄ της παραγράφου 26 του άρθρου 5 του Ν. 3299/2004 γνωμοδοτήσεις, χαρακτηρισμούς ή εγκρίσεις των επενδυτικών σχεδίων από τις Ειδικές Επιτροπές ή άλλες αρμόδιες υπηρεσίες του Δημοσίου, τις οποίες οι φορείς που επέλεξαν την ενίσχυση της φορολογικής απαλλαγής υποχρεούνται να εφοδιαστούν με ιδία πρωτοβουλία.

ιστ. Απόφαση ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης, για επενδυτικά σχέδια που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 3908/2011, για την ενίσχυση της φορολογικής απαλλαγής.

ιζ. Απόφαση πιστοποίησης της υλοποίησης του 50% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου ή απόφαση ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης για τα επενδυτικά σχέδια που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 4399/2016 για την ενίσχυση της φορολογικής απαλλαγής.

ιη. Για την εφαρμογή του κινήτρου της έκπτωσης του διπλάσιου μισθώματος που καταβάλλεται από τον φόρο εισοδήματος των επιχειρήσεων τριτογενούς τομέα που μισθώνουν την εγκατάστασή τους στις περιοχές Γεράνι και Μεταξουργείο του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, συνυποβάλλονται τα συγκεκριμένα δικαιολογητικά, όπως αυτά ορίζονται στον νόμο.

ιθ. Για τις εταιρείες που πραγματοποίησαν μέσα στο φορολογικό έτος 2018 δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, υπεύθυνη δήλωση για την υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών στη Γ.Γ. Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων για τις δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας που πραγματοποίησαν.

Άμεσα η εκκαθάριση του φόρου

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι με την υποβολή της εν λόγω δήλωσης γίνεται άμεσα και ο προσδιορισμός του φόρου, ενώ με βάση τις διευκρινίσεις που δόθηκαν από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Εσόδων θα πρέπει οι υπόχρεοι να δώσουν προσοχή στους κατωτέρω κωδικούς:

1. Στον κωδικό 004 υπολογίζεται ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα κέρδη, όπως προκύπτουν από τον κωδικό 001. Στον κωδικό 004, υπολογίζεται ο φόρος για το ποσό των κερδών που φορολογείται με συντελεστή 29% (νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες ανεξαρτήτως κατηγορίας βιβλίων), καθώς επίσης και ο φόρος για το ποσό των κερδών που αποκτούν αγροτικοί συνεταιρισμοί και ομάδες παραγωγών το οποίο φορολογείται με 13%. Επισημαίνεται ότι για να χρησιμοποιηθεί ο μειωμένος συντελεστής φορολόγησης 13% θα πρέπει να έχει ενεργοποιηθεί το αντίστοιχο πεδίο ότι ο υπόχρεος είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο του άρθρου 19 του ν. 4384/2016.

2. Στον κωδικό 080 υπολογίζεται ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα κέρδη, όπως προκύπτουν από τον κωδικό 079.
Ο φόρος που προκύπτει από τη φορολόγηση του ποσού αυτού δεδομένου ότι αποτελεί φόρο επί κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα, συμψηφίζεται με τους αναφερόμενους στην παρ. 3 του άρθρου 68 του ν. 4172/2013, εφαρμοζομένων όσων έχουν διευκρινιστεί από τη Διοίκηση αναφορικά με την εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος, χωρίς όμως να βεβαιώνεται προκαταβολή φόρου με βάση τις διατάξεις του άρθρου 71 του ίδιου νόμου.

3. Οι κωδικοί 579 και 575 συμπληρώνονται από τις επιχειρήσεις που έχουν κάνει χρήση των εν λόγω κινήτρων προκειμένου να αφαιρεθεί το ποσό της απαλλαγής από την καταβολή φόρου κατά το τρέχον φορολογικό έτος λόγω πραγματοποίησης παραγωγικών επενδύσεων, στο πλαίσιο των διατάξεων του ν. 3908/2011 (φορολογική απαλλαγή ν. 3908/2011), καθώς και το διπλάσιο ποσό του μισθώματος που καταβάλλεται για τη χρήση ακινήτου στην περιοχή Γεράνι - Μεταξουργείο, με βάση τις διατάξεις της παρ. Β2 των άρθρων 43 και 44 του ν. 4030/2011 (φορολογικά κίνητρα αποκατάστασης κτηρίων στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας) αντίστοιχα.

Ειδικά για τον κωδικό 579 (απαλλαγή καταβολής φόρου ν. 3908/2011) το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται μετά την αφαίρεση από τον αναλογούντα φόρο του φόρου που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους (μετά την αναγωγή του σε μικτό ποσό).

Το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής

4. Προστέθηκε νέος κωδικός 574 (απαλλαγή καταβολής φόρου ν. 4399/2016), ο οποίος συμπληρώνεται από τις επιχειρήσεις που έχουν κάνει χρήση του εν λόγω κινήτρου προκειμένου να αφαιρεθεί το ποσό της απαλλαγής από την καταβολή φόρου κατά το τρέχον φορολογικό έτος λόγω πραγματοποίησης παραγωγικών επενδύσεων, στο πλαίσιο των διατάξεων του ν. 4399/2016 (φορολογική απαλλαγή ν. 4399/2016).

Με βάση τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 4399/2016, στα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων του υπόψη νόμου παρέχεται το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού που αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση και συνιστά ισόποσο αποθεματικό.

Επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι η καταβολή της ενίσχυσης ή η χρήση της ωφέλειας από το δικαιούχο μπορεί να πραγματοποιείται είτε εφάπαξ με την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας του επενδυτικού σχεδίου είτε σταδιακά και εφόσον συντρέχουν οι πιο κάτω προϋποθέσεις.

Το δικαίωμα έναρξης χρήσης της ωφέλειας του κινήτρου της φορολογικής απαλλαγής θεμελιώνεται με την πιστοποίηση της υλοποίησης του 50% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου από το αρμόδιο όργανο ελέγχου. Ο φορέας μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο της δικαιούμενης ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής εντός δεκαπέντε φορολογικών ετών από το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος χρήσης της ωφέλειας με τους ακόλουθους περιορισμούς που ισχύουν σωρευτικά:

αα. η δικαιούμενη ενίσχυση να μην υπερβαίνει, κατ’ έτος, το είκοσι τοις εκατό (20%) του συνολικού εγκεκριμένου ποσού της φορολογικής απαλλαγής, με εξαίρεση την περίπτωση της μη πλήρους αξιοποίησής του κατά τα προηγούμενα φορολογικά έτη λόγω έλλειψης επαρκών κερδών. Στην περίπτωση αυτή τυχόν εναπομείναν ποσό ενίσχυσης από προηγούμενα φορολογικά έτη προστίθεται στο ως άνω υπολογιζόμενο μέγιστο ετήσιο ποσό δικαιούμενης ενίσχυσης.

ββ. η δικαιούμενη ενίσχυση να μην υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) του συνολικού εγκεκριμένου ποσού της φορολογικής απαλλαγής, μέχρι το φορολογικό έτος της έκδοσης της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης.

Παραδείγματα

Με βάση τα ανωτέρω στο ακόλουθο παράδειγμα επιχείρησης που υπήγαγε επενδυτικό της σχέδιο σε καθεστώς ενίσχυσης για το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής, υπολογίζεται το αντίστοιχο ποσό της φορολογικής απαλλαγής που οφείλει να καταχωρήσει στον κωδικό 574:

Ανώνυμη εταιρεία, κατά τη διαχειριστική περίοδο 1.1.2018-31.12.2018 πραγματοποίησε καθαρά κέρδη ισολογισμού 1.500.000 ευρώ.

Από τα κέρδη αυτά διανεμήθηκαν μερίσματα στους μετόχους 400.000 ευρώ.

Κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης η εταιρεία αναμόρφωσε το προκύψαν αποτέλεσμα του ισολογισμού διαμορφώνοντας τα φορολογητέα κέρδη της (ΚΑ 048) στο ποσό των 1.800.000 ευρώ.

Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα ο υπολογισμός του αφορολόγητου αποθεματικού επένδυσης, για το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής είναι ο ακόλουθος:

Περίπτωση 1

Η Α.Ε. ολοκλήρωσε κατά το έτος 2018 εγκεκριμένη επένδυση σε καθεστώς ενίσχυσης για το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής, ύψους 3.000.000 ευρώ, οπότε και δημοσιεύτηκε και η απόφαση ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής διαδικασίας της νέας επένδυσης.

Α. Υπολογισμός ύψους ενίσχυσης
Εγκριθείσα επένδυση 3.000.000
Δικαιούμενη ενίσχυση 1.200.000

Β. Υπολογισμός αφορολόγητου αποθεματικού

1. Υπολογισμός Φόρου Εισοδήματος
Φορολογητέα κέρδη 1.800.000
Φόρος εισοδήματος (1.800.000 Χ 29%) 522.000
Μείον: Φόρος που αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη (400.000 Χ 29/71) (163.380)
Υπόλοιπο ποσό μη καταβαλλόμενου φόρου 358.620

2. Αφορολόγητο Αποθεματικό Επένδυσης 
Ανώτατο ύψος μη καταβολής φόρου πρώτης χρήσης (1.200.000 Χ 20%) 240.000
Επομένως, το ποσό απαλλαγής από καταβολή φόρου που θα εμφανιστεί σε λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού κατά τη χρήση 2018 ανέρχεται στο ύψος των 240.000 ευρώ.

Περίπτωση 2

Κατά το έτος 2018 πιστοποιήθηκε η υλοποίηση του 50% του κόστους του επενδυτικού σχεδίου το οποίο έχει υπαχθεί σε καθεστώς ενίσχυσης για το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής. 

Α. Υπολογισμός ύψους ενίσχυσης
Εγκριθείσα επένδυση 3.000.000
Δικαιούμενη ενίσχυση (1.200.000 Χ 50%) 600.000

Β. Υπολογισμός αφορολόγητου αποθεματικού

1. Υπολογισμός Φόρου Εισοδήματος 
Φορολογητέα κέρδη 1.800.000
Φόρος εισοδήματος (1.800.000 Χ 29%) 522.000
Μείον: Φόρος που αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη (400.000 Χ 29/71) (163.380)
Υπόλοιπο ποσό μη καταβαλλόμενου φόρου 358.620

2. Αφορολόγητο Αποθεματικό Επένδυσης 
Ανώτατο ύψος μη καταβολής φόρου πρώτης χρήσης (600.000 Χ 20%) 120.000
Επομένως, το ποσό απαλλαγής από καταβολή φόρου που θα εμφανιστεί σε λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού κατά τη χρήση 2018 ανέρχεται στο ύψος των 120.000 ευρώ.

Διανεμόμενα κέρδη - μερίσματα

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στον κωδικό 009 αναγράφεται το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε και δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση τόσο για εισοδήματα του τρέχοντος φορολογικού έτους όσο και για εισοδήματα προηγούμενων φορολογικών ετών (αποθεματικά) σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής τους.
Επίσης:

  •  Στον κωδικό 090 αναγράφεται το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε και υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση. Ο κωδικός είναι προσυμπληρωμένος μόνο για νομικά πρόσωπα με φορολογικό έτος 1/1 έως 31/12.
  •  Αναφορικά με τον κωδικό 052 για το φορολογικό έτος 2018, ισχύουν τα εξής:

Από το φορολογικό έτος 2018 και επόμενα, προκειμένου για τα εισπραττόμενα μερίσματα, εκπίπτει το ποσό του αναλογούντος φόρου εισοδήματος (ο οποίος υπολογίζεται με την εφαρμογή του εκάστοτε ισχύοντος συντελεστή φορολογίας εισοδήματος) κατά το μέρος που αφορά τα διανεμόμενα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που προβαίνει στη διανομή κερδών της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, καθώς επίσης και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ως φόρος επί του μερίσματος, και όχι το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε ως φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ως φόρος επί του μερίσματος, όπως ίσχυε με τις προϊσχύουσες διατάξεις. Τα υπόψη ποσά φόρων εμφανίζονται στους πίνακες 3Α1α και 3Α1δ, στα οποία περιλαμβάνονται και τα μερίσματα που εισπράττουν μέλη των κοινοπραξιών λόγω συμμετοχής τους σε αυτές.

Σε περίπτωση που το ποσό του φόρου που αναλογεί στα διανεμόμενα κέρδη είναι μεγαλύτερο από το ποσό του φόρου του ΚΑ 004 μειωμένο με το ποσό της φορολογικής απαίτησης του άρθρου 27Α ν. 4172/2013 (ΚΑ: 995), η επιπλέον διαφορά δεν επιστρέφεται, καθόσον επιστρέφεται μόνο το επιπλέον ποσό που αντιστοιχεί στον φόρο που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε.

Επιπλέον, σημειώνεται ότι τα ανωτέρω ισχύουν και για διανομή κερδών παρελθουσών χρήσεων. Στην περίπτωση αυτή το ποσό του αναλογούντος φόρου, κατά το μέρος που αφορά τα διανεμόμενα κέρδη του νομικού προσώπου που προβαίνει στη διανομή κερδών, υπολογίζεται με βάση τον ισχύοντα κατά τον χρόνο διανομής συντελεστή.