Με τόσες παραμέτρους για τη διαμόρφωση των επενδυτικών προσδοκιών, αλλά και ανησυχιών που ίσως γίνουν αιτίες γέννησης πανικού, οι περισσότεροι εγχώριοι θεσμικοί αναγκάζονται να καταφεύγουν στην τεχνική ανάλυση, όπως και οι ξένοι. Έξω λοιπόν, αν δεν σταματήσει άμεσα η πτώση στη Wall Street, θα υπάρξει επιδείνωση στην εικόνα των αγορών, γιατί εμφανίστηκε το Death Cross στα στατιστικά των βασικών δεικτών.
Του Κώστα Ιωαννίδη
Με τόσες παραμέτρους για τη διαμόρφωση των επενδυτικών προσδοκιών, αλλά και ανησυχιών που ίσως γίνουν αιτίες γέννησης πανικού, οι περισσότεροι εγχώριοι θεσμικοί αναγκάζονται να καταφεύγουν στην τεχνική ανάλυση, όπως και οι ξένοι. Έξω λοιπόν, αν δεν σταματήσει άμεσα η πτώση στη Wall Street, θα υπάρξει επιδείνωση στην εικόνα των αγορών, γιατί εμφανίστηκε το Death Cross στα στατιστικά των βασικών δεικτών. Αφορά στην υποχώρηση της τιμής του ΚΜΟ50 χαμηλότερα από αυτή του ΚΜΟ200 και προαναγγέλλει σημαντική πτώση, για εκτόνωση των πιέσεων πριν από το rebound. Εδώ οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις σχετίζονται με την αισιοδοξία που θα υπάρξει, με τη διατήρηση τιμών πάνω από τις 640 μονάδες (το κατώτερο είναι οι 637) με αναγνωρισμένη πλέον οροφή στις 663, που αν ξεπεραστούν, ανοίγει ο δρόμος για τις 710. Η αγορά της Αθήνας έχει τα σημεία γοητείας ακόμα κρυμμένα.
Η εικόνα στις οθόνες των διαχειριστών κεφαλαίων κατακλύστηκε από το κόκκινο αυτές τις μέρες και σήμερα επίσης. Μετά από μια σημαντικά καθοδική εβδομάδα, η τρέχουσα ξεκίνησε με απώλειες στις ασιατικές αγορές και στα futures των βασικών δεικτών των αγορών της Νέας Υόρκης, που διαπραγματεύονται στις ασιατικές συναλλαγές.
Οι επενδυτές ανησυχούν για την επιβράδυνση της ανάπτυξης και φοβούνται ότι μια νέα έκρηξη στις εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου, θα μπορούσε να εξαλείψει τις πιθανότητες για μια εμπορική συμφωνία. Οι traders σήμερα έχουν να αντιμετωπίσουν έναν τοίχο επιφυλάξεων που όλο μεγαλώνει, με τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου - τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και την Ιαπωνία να εμφανίζουν ασθενέστερα από τα αναμενόμενα στοιχεία, που έδειξαν χαμήλωμα στην οικονομική δραστηριότητα. Οι επενδυτές ενδιαφέρονται επίσης μια ψηφοφορία την Τρίτη, σχετικά με τη συμφωνία διαζυγίου της Βρετανίας με την ΕΕ, η οποία φαίνεται ότι θα απορριφθεί από το κοινοβούλιο, προκαλώντας φόβους για χαοτική έξοδο το Μάρτιο.
Οι εγχώριοι επενδυτές βρίσκονται στη μέση μιας κατάστασης που μοιάζει με διελκυστίνδα. Καλούνται να προβλέψουν τον νικητή μιας αμφίρροπης μάχης. Στη μια άκρη βρίσκονται οι εξελίξεις στην παγκόσμια επενδυτική βιομηχανία και στην άλλη, η ανάγκη αυτοσυντήρησης και αποτίμησης της κατάστασης στην ελληνική οικονομική δραστηριότητα. Οι διεθνείς εξελίξεις προσωρινά, δεν ευνοούν τη διάθεση για ρίσκο για πολλούς λόγους, αυτό το φθινόπωρο και στις αρχές του μήνα των Χριστουγέννων.
Από την άλλη πλευρά, ακόμα δεν έχει αναγνωριστεί η έξοδος της χώρας από τα μνημόνια. Ενώ υπάρχει μια βελτίωση ορατή στα capital controls, έχει αυξηθεί το πλήθος των εισηγμένων με κέρδη στα τελευταία τρίμηνα, έχει καταγραφεί βελτίωση του τουριστικού τομέα, έχει αρχίσει ένα πιθανώς «λίγο», αλλά υπαρκτό χαλάρωμα στις πιέσεις του εισοδήματος, που θα αποτυπωθεί στην κατανάλωση. Την ίδια ώρα που τα νέα χαμηλά για το 2018, δεν θα ήταν τόσο… χαμηλά, αν δεν υπήρχε αυτή τη χρονική περίοδο η υποβάθμιση των τραπεζικών μετοχών στους δείκτες MSCI. Αν δε υπολογίσουμε το ύψος της συνολικής κεφαλαιοποίησης του ΧΑ, θα καταλάβουμε ότι τα Ρ/Ε των ελληνικών μετοχών υπογραμμίζουν τη φθήνια ενός χρηματιστηρίου που φιλοξενεί αξίες σε ευρώ.
Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας πρέπει να ολοκληρωθούν επιτυχώς μέχρι την 1η Μαρτίου, διαφορετικά η Ουάσινγκτον θα επιβάλει νέους δασμούς, δήλωσε ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Robert Lighthizer, διευκρινίζοντας ότι υπάρχει μια «σκληρή προθεσμία» μετά από μια εβδομάδα φαινομενικής σύγχυσης μεταξύ του προέδρου Donald Trump και των συμβούλων του.
Οι αγορές αναστατώθηκαν ήδη με την είδηση ότι είχαν συλλάβει την επικεφαλής οικονομικών υπηρεσιών της κινεζικής εταιρίας κατασκευής smartphone Huawei για έκδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η σύλληψη θεωρήθηκε ως πρόσθετη απειλή για την επίλυση ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο πρώτων οικονομιών του κόσμου.
Οι δείκτες της Wall Street μειώθηκαν περισσότερο από 2% την Παρασκευή από ευρεία πώληση θέσεων, σημειώνοντας το μεγαλύτερο εβδομαδιαίο ποσοστό πτώσης από τον Μάρτιο.
Ο πρόεδρος Τραμπ και ο πρόεδρος της Κίνας Xi Jinping στις αρχές του μήνα συμφώνησαν για μια προσωρινή εκεχειρία που καθυστέρησε την προγραμματισμένη επιβολή δασμών από την 1η Ιανουαρίου από τις ΗΠΑ, ενώ οι δύο πλευρές διαπραγματεύονται. Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι η σύλληψη Huawei ήταν νομικό ζήτημα και δεν συνδέεται με την εμπορική διαμάχη, η κίνηση αναμένεται να περιπλέξει τις εμπορικές συνομιλίες.
«Παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Trump δήλωσε ότι το περιστατικό δεν θα αποδυναμώσει τις συνομιλίες, οι αγορές δεν πρέπει να υποτιμούν τη διαφημιστική εκστρατεία του εθνικισμού που μπορεί να δημιουργήσει το εμπόδιο για την Κίνα να κάνει παραχωρήσεις». Έγραψαν από την OCBC Bank.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
Φινάλε έτους με τις αγορές στα κόκκινα
Με τις αγορές ομολόγων και μετοχών από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως τις αναδυόμενες αγορές, όλες σε πορεία για να γράψουν ζημίες φέτος, οι επαγγελματίες έχουν να δουν τόσο πολύ κόκκινο στις οθόνες τους από το 1972! Ήταν η τελευταία φορά που καμία κατηγορία περιουσιακών στοιχείων δεν επέστρεψε τουλάχιστον το 5% των επενδυμένων κεφαλαίων. Ωστόσο, οι διαχειριστές βρίσκουν ενδιαφέροντα πράγματα παρά την πρόσφατη μεταβλητότητα της αγοράς, η οποία έριξε τον Dow Jones Industrial Average πάνω από 4% αυτή την εβδομάδα.
Ήδη οι διαχειριστές κεφαλαίων αρχίζουν να διαμορφώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους για το 2019. Φαίνεται ότι εξετάζουν τομείς που θα μπορούσαν να επιστρέψουν κέρδη το επόμενο έτος, χάρη σε ένα συνδυασμό ελκυστικότερων αποτιμήσεων και μείωσης του δολαρίου. Μια τέτοια ανοδική δυναμική στις αγορές σταθερού εισοδήματος και μετοχών ταυτόχρονα, δεν θα ήταν κάτι που δεν έχει συμβεί στο παρελθόν. Μία πτώση της αξίας του δολαρίου κατά 20% ώθησε τον S&P 500 σχεδόν 38% το 1995, ενώ η αμερικανική αγορά ομολόγων επέστρεψε σχεδόν 17% το ίδιο έτος, αμέσως μετά από μία από τις χειρότερες καθοδικές αγορές ομολόγων. Αυτό ήταν το πνεύμα μιας παρέμβασης Αμερικανών αναλυτών στα μέσα της βδομάδας που πέρασε και το αναφέρουμε για να περιγράψουμε την ατμόσφαιρα των συναλλαγών το φετινό Δεκέμβριο.
Οι άνθρωποι της αγοράς πληγώθηκαν από τη νευρικότητα που παράγει εδώ και τρεις περίπου μήνες η πολιτική Τραμπ, η δυναμική στη διαδικασία του Brexit, η επιβεβαιωμένη επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα και τα γεωπολιτικά ζητήματα που εκκρεμούν και πληθαίνουν αντί να μειώνονται.
Το death cross
Είναι αποτέλεσμα, όσων αναφέραμε ως κινδύνους για τις τιμές των μετοχών παγκόσμια, το φαινόμενο της εμφάνισης του death cross για τους αμερικανικούς δείκτες την Παρασκευή. Αφορά στην εμφάνιση τιμών για τον Κινητό Μέσο Όρο 50 ημερών χαμηλότερα από την τιμή του ΚΜΟ200. Ενώ και οι δύο έχουν διαγραμματικά καθοδική κλίση, το γεγονός πως ο «γρηγορότερος» των 50 ημερών (σχηματίζεται από το κλεισίματα των τελευταίων 50 συνεδριάσεων) κινείται χαμηλότερα από τον «βραδύτερο» 200άρη (η μέση τιμή των 200 τελευταίων κλεισιμάτων) υποδηλώνει την τάση για συνέχεια στην κάθοδο με ακόμα γρηγορότερα βήματα.
Οι επενδυτές ζαλισμένοι από το ζεστό - κρύο των μηνυμάτων από το πολιτικό πεδίο, σε σχέση με την Σινο-αμερικάνικη διένεξη που έγινε εμπορικός πόλεμος με ρουκέτες από τις δυο πλευρές και χειραψίες εναλλάξ, έχουν στείλει τα futures για τους δείκτες της Νέας Υόρκης σε πτώση πάνω από -2% για την έναρξη της τρέχουσας εβδομάδας. Οι ψυχραιμότεροι αναμένουν μια τελευταία γερή βουτιά, καθώς οι αγορές θα μένουν σε σύγχυση από την παρακολούθηση των πρωτοσέλιδων. Ετοιμάζονται στη διάρκειά της να αγοράσουν θέσεις σε εταιρίες με μεγάλη πτώση στο δεύτερο εξάμηνο του 2018. Όπως η Micron Technology και η Apple, κατασκευάστρια εταιρία του iPhone, καθώς η πρώτη έχασε 37% τους τελευταίους έξη μήνες και η άλλη 23% στους τρεις τελευταίους.
Πριν από την Παρασκευή, ο «σταυρός θανάτου» εμφανίστηκε στον S&P 500 μόνο 12 φορές από το 1928, σύμφωνα με έρευνα του Paul Hickey. Σε δέκα περιπτώσεις, ένα μήνα μετά ο δείκτης ήταν χαμηλότερα, με μεσαία μείωση σε ένα μήνα κατά 3,1%. Έξι μήνες αργότερα, ωστόσο, ο δείκτης είναι συνήθως υψηλότερα, με μέσο κέρδος 7,5% και μέση άνοδο 9,8%. Όπως όλοι οι τεχνικοί δείκτες, ο σταυρός θανάτου έχει τα όριά του βέβαια και δεν σηματοδοτεί εκ των προτέρων όλες οι μεγάλες καθόδους στην αγορά. Η πτώση την περίοδο 2007-2009 που προκλήθηκε από τη χρηματοπιστωτική κρίση, στην οποία ο S&P έχασε πάνω από το ήμισυ της αξίας του σε 17 μήνες, συνέβη χωρίς να έχει σχηματιστεί ποτέ ένα death cross. Η στήλη θεωρεί αυτή την ένδειξη ως αποτέλεσμα μιας ήδη εξελισσόμενης πτώσης που εισέρχεται στην τελευταία της φάση.
Η εβδομάδα σε αριθμούς
Την πρώτη χρηματιστηριακά εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ο S&P 500, κλείνοντας στις 2633,08 μονάδες, είχε μεταβολή -4,60% ενώ στο 2018 απόκτησε απώλειες -1,52%. Ο Dow, με πτώση -4,50%, έκλεισε στις 24.388,95 μονάδες, στο 2018 χάνει πλέον -1,34%. Ο S&P400 με απώλειες -5,20% διαμόρφωσε επίδοση φέτος -6,29%, ενώ ο Russell 2000 της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή -5,56%, εμφάνισε ετήσια απόδοση -5,69%. Ο δε Nasdaq, με βουτιά -4,93%, περιόρισε τα κέρδη του για το 2018 στο +0,95%.
Η σκιά του Brexit και η κόντρα Ρώμης Βρυξελλών λειτούργησαν έτσι ώστε: Ο FTSE100 του Λονδίνου έπεσε -2,90% στη βδομάδα, με απώλειες -11,83% στο 2018. Ο DAX υποχώρησε –4,17%, με ετήσια επίδοση -16,94%, ο CAC είχε μεταβολή -3,81%, με απόδοση στο 2018 -9,40%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας έχασε -2,33% και στο έτος αποδίδει -12,23%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία με μεταβολή -2,33%, στο 2018 αποδίδει πλέον -14,24%.
Ο Bovespa της Βραζιλίας έπεσε -1,55%, με +15,33% επίδοση φέτος, ενώ ο Bolsa του Μεξικού με μεταβολή +0,33%, μείωσε τις απώλειες στο 2018 στο -15,33%. Ο χρυσός ενισχύθηκε κατά +2,13%, στα 1254,00 δολάρια η ουγκιά, με επίδοση το 2018 -3,92%. Με άνοδο +2,78%, έκλεισε το πετρέλαιο Crude. Στο 2018 γράφει απώλειες -13,26%.
Ο Nikkei, με εβδομαδιαία μεταβολή -3,01%, στο 2018 εμφάνισε πτώση -4,77%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή -1,01% και επίδοση για φέτος -15,88%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία υποχώρησε -1,44%, στο 2018 αποδίδει +4,75%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng έχασε -1,67% και στο 2018 εμφάνισε επίδοση -12,89%. Μεταβολή +0,68% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με επίδοση στο έτος -21,20%.
Τα γιατί της πτώσης
Όσα δεν ομολογούν οι αναλυτές, ίσως είναι η βάση αυτή της εικόνας στο τελευταίο τρίμηνο του 2018. Όλοι οι επενδυτές γνωρίζουν ότι ήταν οι πολιτικές επιλογές για την έξοδο από την ύφεση (σχεδόν μηδενικά επιτόκια και QE από τις Κεντρικές Τράπεζες) που ξεκόλλησαν τις μετοχές από το τέλμα που οδηγήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2009. Βέβαια, εκτός από το ντόπινγκ των αγορών, στην πορεία υπέρ ανόδου συνέβαλλε η παγκοσμιοποίηση, που κράτησε χαμηλά τις πληθωριστικές πιέσεις διεθνώς, αλλά και τα επιτεύγματα της τεχνολογίας, που έδωσαν ώθηση σε συγκεκριμένους κλάδους. Τα κέρδη των εταιριών μπορεί να μην ήταν από τα πρώτα χρόνια της ανάκαμψης πολύ δυνατά, αλλά ανέβαιναν χρονιά τη χρονιά και οι ισχυρές οικονομίες οδηγούσαν την παγκόσμια ανάπτυξη ανοδικά. Η δε υπερβάλλουσα ρευστότητα βοήθησε, στο να δανείζονται φθηνά και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες. Ενώ η βιομηχανική παραγωγή κρατούσε τις τιμές των Πρώτων Υλών σε ικανοποιητικά, για τους αδύναμους παραγωγούς τους, επίπεδα.
Όλα αυτά δεν ήταν δυνατό να κρατήσουν για πάντα, καθώς επιβάρυναν πολύ τους ισολογισμούς των ισχυρών Κεντρικών Τραπεζών και αύξαναν τις πιθανότητες μιας εκτίναξης των πληθωριστικών πιέσεων, καθώς η απασχόληση στην ισχυρότερη οικονομία του κόσμου εμφάνιζε τεράστια βελτίωση. Μαζί και η κατανάλωση στις ΗΠΑ άνθιζε, χαρίζοντας κέρδη στα καταστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου και στις εταιρίες ψηφιακής κοινωνικής δικτύωσης.
Από κινητά τρίτης γενιάς βαδίζουμε σήμερα στην 5G τηλεφωνία, για να εξυπηρετηθεί το Ίντερνετ των οικιακών και όχι μόνο συσκευών, που συνομιλούν και αλληλεπιδρούν μέσω των smartphones. Για αυτή την υπόθεση κλιμακώθηκε ο πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας τη βδομάδα που πέρασε, πάνω που οι αγορές θεώρησαν ανακουφιστική τη συμφωνία για ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, στη σύνοδο του G20 στην Αργεντινή. Η σύλληψη της CFO και κόρης του ιδρυτή της Hauwai στον Καναδά, για να εκδοθεί στις ΗΠΑ λόγω παραβίασης των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στο Ιράν, δεν ήταν η πρώτη έκπληξη στην πορεία για την εγκατάσταση της κινητής τηλεφωνίας Πέμπτης Γενιάς.
Η τελευταία ώθηση στις αγορές μετοχών ήρθε από την πολιτική ατζέντα του προέδρου των ΗΠΑ, μέσω των φορολογικών ελαφρύνσεων και της χαλάρωσης των πλαισίων λειτουργίας των αμερικανικών επιχειρήσεων, παράλληλα με την αύξηση των δημοσίων δαπανών. Οι μειώσεις των φόρων αποτυπώθηκαν στα κέρδη του 2018 που εμφάνισαν μεγάλη άνοδο από έτος σε έτος, αλλά δεν θα επαναληφθούν. Ενώ από το Σεπτέμβρη και μετά, η εικόνα των αγορών θόλωσε από τις αστοχίες στη ρητορική της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, μετά τη θητεία της Τζάνετ Γιέλεν.
Σε αναταράξεις μπήκε τότε και η αγορά ομολόγων, με τους συμμετέχοντες να προβλέπουν το ουδέτερο, κατά τη γνώμη της Fed για τα επιτόκια σημείο, ψηλότερα σύμφωνα με αυτό που άφησε να εννοηθεί στη σύνοδο της FOMC τον Οκτώβριο. Αυτό φάνηκε από τις μετέπειτα διευκρινήσεις, όπως αναφέραμε πρόσφατα. Τοιουτοτρόπως κατάφεραν οι ιθύνοντες επί της νομισματικής πολιτικής, να μπερδέψουν τους ισχυρότερους διαχειριστές κεφαλαίων. Ο Jamie Dimon, CEO της JPMorgan τον Αύγουστο προέβλεπε ότι η απόδοση του 10έτους ήταν πιθανό να πιάσει το 4% μέσα στο 2018. Τον Οκτώβριο ο Jeffrey Gundlach, προέβλεπε ότι το 6% θα ήταν η απόδοση του 10έτους το 2020 και σύντομα η πορεία θα την οδηγούσε στο 3,6%. Αλλά στο τέλος της βδομάδας η απόδοση του δεκαετούς… έπεσε στο 2,85%.
Η πολιτική οδήγησε για καιρό τις αγορές και στο τέλος της πολύχρονης ανόδου, οι παρεμβάσεις της ήταν μάλλον περισσότερες, από αυτές που μπορεί να αντέξει το σύστημα της παγκόσμιας επενδυτικής βιομηχανίας. Η αυτοσυντήρηση των αγοραίων δυνάμεων θα φέρει την επιστροφή στα παραδοσιακά επενδυτικά κριτήρια, αλλά οι αναταράξεις για την προσαρμογή θα είναι σημαντικές και πιθανά το αποτέλεσμά τους να μην είναι ακόμα ορατό. Για την ώρα όμως, είναι βέβαιο πως στον νέο κύκλο ανακοίνωσης αποτελεσμάτων, οι προβλέψεις των εταιριών για το ξεκίνημα του 2019 θα είναι υπέρ «κλαδέματος» των προσδοκιών.
ΧΑ
Εβδομάδα κερδών από μια μόνο ανοδική σύνοδο
Δεν ήταν άσκημο το ξεκίνημα του Δεκεμβρίου στην αγορά των Αθηνών αλλά ήταν «παράξενο». Κέρδη της τάξης του +3% για τον μέσο όρο και άνοδο για 20 blue chip έφερε η πρώτη εβδομάδα που μήνα με τις λιγότερες συνόδους στο έτος. Μόνο που αυτά προέκυψαν από ένα μεγάλο ημερήσιο άλμα και με μια ακολουθία πτωτικών κλεισιμάτων, που ψαλίδισαν γλυκά τις τιμές των επιμέρους τίτλων, σε μια διαδικασία αφομοίωσης όσων κατακτήθηκαν τη Δευτέρα. Έτσι στην πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου ο ΓΔ κέρδισε +2,93% ο 25άρης εμφάνισε άνοδο +2,42% αλλά ο FTSEM εκτινάχθηκε κατά +6,96%. Στο έτος ο μέσος όρος χάνει -19,15% ο 25άρης -18,53% και ο FTSEM -14,73% έχοντας πέσει τον Νοέμβριο, -1,55%, -1,57% και -4,19% αντίστοιχα.
Στην πρώτη σύνοδο το ελάχιστο ήταν η τιμή ανοίγματος και το μέγιστο στις 662,6 μονάδες σημειώθηκε μετά από άνοδο διαρκείας λίγο προ του τέλους. Μέτρησαν θετικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (+9,66%), και ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +4,68% και έφθασε στις 659,72 από 630,23 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1734,67 από 1657,17 μονάδες με μεταβολή +4,68%. Για να επιστρέψει η αγορά σε επίπεδα που είχανε να φανούν από το πρώτο δεκαήμερο του Οκτώβρη, ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 96,364 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 7,513 εκατ. ευρώ. Ήταν η πρώτη μέρα χωρίς τα σύννεφα από τις αλλαγές στους δείκτες MSCI και με ούριο άνεμο από τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
Την αμέσως επόμενη είχαμε την εμφάνιση μέγιστου εβδομάδας, στις 663,89 μονάδε, αλλά και συσσώρευση κοντά στα υψηλά της Δευτέρας. Με τζίρο στα 55,882 εκατ. ευρώ και πακέτα αξίας 5,724 εκατ. που έφερε τον ΓΔ -0,42% χαμηλότερα στις 656,96 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1727,76 με μεταβολή -0,40%. Οι μεταβολές των blue chip έδειχναν προσπάθεια από τους θεσμικούς να μην εμφανιστεί πισωγύρισμα. Στα διεθνή η πτώση ήταν γενικευμένη. Την Τετάρτη η εικόνα των ξένων αγορών με τη Wall Street εκτάκτως κλειστή ήταν καθοδική και το συναλλακτικό ενδιαφέρον βούλιαξε. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 34,171 εκατ. ευρώ και με πακέτα αξίας 0,664 εκατ. Ο ΓΔ διασώθηκε αφού οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,01% και ο 25άρης έκλεισε στις 1720,96 μονάδες με μεταβολή -0,39%. Έδωσε όμως μήνυμα για τις προθέσεις των θεσμικών, με χαμηλό μέρας στις 647 μονάδες περίπου.
Έτσι την Πέμπτη είχαμε την εμφάνιση του κατώτερου της εβδομάδας στις 644,4 μονάδες. Αλλά τελικά ο μέσος όρος, παρά τον καταιγισμό ρευστοποιήσεων στα χρηματιστήρια του πλανήτη, διατήρησε κλείσιμο πάνω από τις 650 μονάδες. Ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,74% και έφθασε στις 652,04 από 656,92 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1705,11 μονάδες με μεταβολή -0,92%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 37,869 εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 2,446 εκατ., μια μέρα που παγκόσμια εμφανίστηκε πάλι, συντονισμένη κάθοδος. Αποτέλεσε έκπληξη η εξέλιξη των συναλλαγών την Παρασκευή. Όπου ο ΓΔ αρχικά πέρασε πάνω από τις 660 μονάδες, αλλά απόκτησε γρήγορα πτωτική δυναμική και από τις 14:00 και μετά έδειξε να φλερτάρει με κλείσιμο κάτω από τις 650 μονάδες. Στις δημοπρασίες οι εντολές πώλησης θέσεων υπερτερούσαν αισθητά και ο ΓΔ έκλεισε στις 648,71 μονάδες με απώλειες -0,51% και ο 25άρης έκλεισε στις 1697,22 με μεταβολή -0,46%. Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (-2,59% από -1,26% την προηγούμενη) ενώ ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 40,067 εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 6,893 εκατ. Ο μέσος τζίρος διαμορφώθηκε στα 52,9 εκατ. ευρώ με των πακέτων στα 4,7 εκατ. τη μέρα.
Η εικόνα της μεταβολής των μετοχών του 25άρη που συγκεντρώνουν το 90% του τζίρου αυτή την περίοδο είναι θετική με 20 blue chip με κέρδη και μόλις 4 με απώλειες. Λαμβάνοντας υπόψη πως η εβδομαδιαία μεταβολή είναι και μεταβολή μήνα, στη βδομάδα, με άνοδο πάνω από αυτή των δεικτών είχαμε: ΕΤΕ +11,62% αλλά -64,17% στο έτος, ΠΕΙΡ +9,26% αλλά -68,86% στο έτος, ΓΕΚΤΕΡΝΑ +7,21% και +4,06% στο έτος, ΕΛΠΕ +7,18% και +3,94% στο έτος, ΕΧΑΕ +6,22% αλλά -22,05% στο έτος, ΛΑΜΔΑ +6,21% και -10,72% στο έτος, ΦΡΛΚ +5,73% και -17,02% στο 2018, ΟΤΕ +4,69% και -4,96% στο έτος, ΜΟΗ +4,44% και +12,62% στο έτος, ΒΙΟ +4,05% και -16,54% στο έτος, ΜΥΤΙΛ +4,04% και -12,58% στο έτος, και ΔΕΗ +3,87% και -29,74% στο έτος. Κέρδη κοντά στου μέσου όρου είχαν οι ΑΡΑΙΓ +3,13% και -8,12% στο έτος, ΟΠΑΠ +3,01% και -18,57% στο έτος, και ΜΠΕΛΑ +2,83% και -7,25% στο έτος. Επίδοση μεταξύ 0,0% και +2% εμφάνισαν ΑΛΦΑ +1,76% και -28,82% στο έτος, ΕΕΕ +1,21% και -2,13% στο έτος, ΑΔΜΗΕ +1,0% και -16,53% στο έτος, ΤΕΝΕΡΓ +0,67% και +36,96% στο έτος, ΟΛΠ 0,0% και +1,94% στο έτος, ΣΑΡ 0,0% και -44,66% στο έτος. Με απώλειες έκλεισαν τη βδομάδα αφομοίωσης του άλματος μιας ανοδικής αλυσίδας (3 συνεδριάσεων) που τελείωσε στη σύνοδο της Δευτέρας μόλις τέσσερα blue chip εμφάνισαν πτώση: ΕΥΡΩΒ -6,38% και -37,88% στο έτος, ΕΥΔΑΠ -3,65% και -19,79% στο έτος, ΓΡΙΒ -3,48% και -6,41% στο έτος, και ΤΙΤΚ -1,01% και -14,41% στο έτος.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Διατήρηση των ουδέτερων προσδοκιών και αύξηση της έκθεσης στα ΣΜΕ
Την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου ο ΓΔ κέρδισε +2,93% ο 25άρης εμφάνισε άνοδο +2,42% αλλά ο FTSEM εκτινάχθηκε κατά +6,96%. Στο έτος ο μέσος όρος χάνει -19,15% ο 25άρης -18,53% και ο FTSEM -14,73% έχοντας πέσει τον Νοέμβριο, -1,55%, -1,57% και -4,19% αντίστοιχα.
Στην πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, παρά τις εκτεταμένες εκποιήσεις θέσεων διεθνώς, στο ΧΑ ο 25άρης συνέχισε την απομάκρυνση από τα νέα χαμηλά του τρέχοντος έτους. Είχαμε αύξηση 24,92% των όγκων στα ΣΜΕ του FTSE25. Η άνοδος των ανοικτών θέσεων, σχετίζεται με την διάθεση αισιοδοξίας από τους traders που αμύνθηκαν στις εισαγόμενες πιέσεις. Ο 25άρης κατέληξε στις 1697,22 μονάδες, με εβδομαδιαία μεταβολή +2,42%.
Οι όγκοι στα ΣΜΕ του δείκτη, ανήλθαν σε 9.038 συμβόλαια, καταλήγοντας με 4.479 ανοικτές θέσεις. Ο μέσος όγκος της σειράς Δεκεμβρίου διαμορφώθηκε στα 1647 ΣΜΕ τη μέρα. Για τη σειρά Ιανουαρίου διαμορφώθηκε στα 161 συμβόλαια. Οι ανοικτές θέσεις της κυρίαρχης σειράς κατέληξαν σε 4111 από 3576 και της επόμενης σε 368 ΣΜΕ. Οι τελευταίες πράξεις του ΣΜΕ Δεκεμβρίου έγιναν στις 1699,00 με οριακή προήγηση 1,75 μονάδων, έναντι του 25άρη.
Στα options του ίδιου δείκτη, το ενδιαφέρον διαμόρφωσε στα calls μέσο όγκο 120 συμβολαίων από 111 την προηγούμενη βδομάδα και στα puts 186 από 88. Στα 2 call αντιστοιχούσαν 3 puts. Οι όγκοι των ΣΜΕ επί τραπεζικών μετοχών, παρέμειναν στις πρώτες θέσεις.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος της Versal ΑΕΠΕΥ
Το φόβητρο της υποχρεωτικής αναπροσαρμογής, λόγω MSCI, έπαψε να υπάρχει, αφού πρώτα προσγείωσε το Ελληνικό Χρηματιστήριο σε πολύ χαμηλές τιμές. Αυτό έφερε την πρώτη ανοδική αντίδραση. Παρόλα αυτά τα Διεθνή Χαρτοφυλάκια που "shortαρουν' τις Ελληνικές Τράπεζες δεν έκλεισαν τις 'short' θέσεις τους και αυτό κάθε άλλο παρά καλό είναι για τις προοπτικές των μετοχών.
Η βδομάδα έδωσε μια απότομη διόρθωση στα Αμερικανικά Χρηματιστήρια, καθώς φαίνεται η ύφεση που παρατηρείται αυτή την περίοδο στον εμπορικό πόλεμο της Αμερικής με τον Κόσμο, δεν έχει πείσει πως σημαίνει και το τέλος του εμπορικού πολέμου.
Μέχρι στιγμής δεν έχει δημιουργηθεί πανικός και το γεγονός ότι κινούμαστε προς το τέλος του έτους και το ξεκίνημα του νέου έτους, δίνει ελπίδες πως αυτό δεν θα συμβεί στο αμέσως επόμενο διάστημα. Άλλωστε το "January effect" εφευρέθηκε στην Αμερική.
Με κάθε έντονη κίνηση των Αμερικανικών Χρηματιστηρίων, τα Ευρωπαϊκά ακολουθούν και αυτό συνέβη την περασμένη βδομάδα.
Πίσω στην Ελλάδα, η αβεβαιότητα που επικρατεί "χτυπάει κόκκινο".
Οι Τράπεζες έχουν καταλάβει ότι πρέπει να επιταχύνουν τις κινήσεις για την επίλυση του προβλήματος των "κόκκινων" δανείων. Τα Ξένα funds που ασχολούνται με "κόκκινα" δάνεια, επικεντρώνονται στην Ελλάδα, κυρίως λόγω των πιέσεων που ασκούνται από τους Ευρωπαίους, αλλά και λόγω της λήξης του Νόμου Κατσέλη και της εφήμερης προστασίας που αυτός προσέφερε στους Δανειολήπτες.
Οι Αποκρατικοποιήσεις επίσης, πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα, γιατί ακόμα και η Κυβέρνηση καταλαβαίνει ότι οι συνεχείς αργοπορίες απλώς μειώνουν το τίμημα που περιμένει να εισπράξει. Όμως η προεκλογική περίοδος εμποδίζει την αποφασιστικότητα.
Επίσης έχει γίνει κατανοητό ότι το "μαξιλαράκι" ρευστότητας δεν πρέπει να πειραχτεί και υπάρχουν έντονες πιέσεις για να γίνει νέα προσπάθεια δανεισμού από τις Αγορές.
Ο προϋπολογισμός βρίσκεται ακόμη υπό έγκριση.
Το Σκοπιανό, που πλέον έχει γίνει Μακεδονικό, ταλανίζει την Κυβέρνηση.
Τα γεωπολιτικά της Περιοχής βρίσκονται καθημερινά στο προσκήνιο.
Γενικά είναι μία περίοδος με συνεχείς ειδήσεις. Όμως, τελικά, μεταφράζεται σε πλήρη ακινησία στην Αγορά, λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας.
Σε αυτό το κλίμα προχωράμε προς το τέλος του χρόνου και το δικό μας "January effect", χωρίς ιδιαίτερα μεγάλες προσδοκίες, εκτός αν υπάρξουν σημαντικές εξελίξεις στο πολιτικό μέτωπο. Όσο ο Δείκτης κρατάει πάνω από τις 637 μονάδες, μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι τα χαμηλά της περιόδου βρίσκονται πίσω μας.
Ο Απόστολος Μάνθος της AENAON MARKETS
Ο Γενικός Δείκτης του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, πέρασε στη διάρκεια της εβδομάδας με γρήγορο διασκελισμό, μέσα από τη δίμηνη ζώνη ταλαιπωρίας των 610 με 650 μονάδων, ακουμπώντας, στην πορεία, την πολύ κρίσιμη αντίσταση των 660 μονάδων.
Κάπου εκεί όμως φαίνεται να τελείωσαν οι δυνάμεις του, παραμένοντας "σφηνωμένος" μεταξύ του εύρους διακύμανσης των 660 με 644 μονάδων. Το διαγραμματικό ζητούμενο για τους “Buyers” είναι, φυσικά, η ανοδική διαφυγή, ή μη πάνω από το επίπεδο αντίστασης των 660 μονάδων, στοιχείο, που θα μπορούσε να ενισχύσει το σενάριο προσέγγισης της περιοχής διακύμανσης του περασμένου Σεπτεμβρίου, μεταξύ των 680 με 704 μονάδων, δίνοντας έτσι με την άνοδο αυτή ένα "εορταστικό τόνο" στο ταμπλώ του Ελληνικού Χρηματιστηρίου.
Στην αντίθετη όμως περίπτωση, που ο Δείκτης αποτυπώσει ημερήσια κλεισίματα χαμηλότερα των 640 μονάδων, θα επανέλθει στο προσκήνιο η "μουντή" διαγραμματική ατμόσφαιρα των 625 με 620 μονάδων.
Η επιβεβαίωση της ανοδικής συνέχειας, που ζητούσαμε εναγωνίως από το τεχνικό δείκτη Σχετικής Δύναμης (RSI) ήρθε για τον FTSE25 στην αρχή της εβδομάδας, ωθώντας τον όχι μόνο πάνω από τις 1660 μονάδες, αλλά και πάνω από τη σημαντική περιοχή αντίστασης των 1710 μονάδων. Η διατήρηση τώρα, ή μη του δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης, γύρω από το επίπεδο των 1700 μονάδων, θα δώσει ανοδικό "πάτημα" για τη κίνηση προς το επόμενο σημείο αντίστασης των 1780 μονάδων.
Μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα "άναψαν θετικά τα αίματα" στις Τραπεζικές μετοχές, με το δείκτη τους να "αναπνέει" έστω και για λίγο το διαγραμματικό αέρα, που βρίσκεται πάνω από το ψυχολογικό όριο των 500 μονάδων.
Εδώ, ο Τραπεζικός δείκτης θα πρέπει στις επόμενες συνεδριάσεις να κρατήσει άτμητη τη ζώνη των 475 με 456 μονάδων, για να μπορέσει να δοκιμάσει με μεγαλύτερες δυνάμεις την απόδρασή του πάνω από το επίπεδο των 520 μονάδων, βάζοντας έτσι ως ανοδικό στόχο τις 550 με 563 μονάδες.
Ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta Sec
Η μεταβλητότητα των Ξένων Αγορών ανέκοψε το ανοδικό Τραπεζοκεντρικό κρετσέντο της Εγχώριας Αγοράς, η οποία κατέγραψε αθροιστικά γρήγορα κέρδη της τάξεως του 10%. Στην φάση των πιέσεων στις Ξένες Αγορές, η Εγχώρια Αγορά κινήθηκε ψυχραιμότερα και κράτησε μεγάλο μέρος από το πρόσφατο ανοδικό ράλι.
Σε αυτό συνέβαλε και η συμπαθητική ροή νέων από το ΑΕΠ, που δείχνει ότι θα κλείσει με ανάπτυξη υψηλότερα του 2% για το 2018, η ελαστικότερη υιοθέτηση πολιτικών αναγνώρισης των προβλέψεων σε νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και η αποδοχή από την ΕΕ της πρότασης για την μη περικοπή των συντάξεων το 2019.
Το διάστημα που μεσολαβεί ως το τέλος της χρονιάς έχει πάντως κάποια νέα που θα διαμορφώσουν νέα δεδομένα στις Αγορές. Σημείο αναφοράς είναι η συνεδρίαση της FED, την μεθεπόμενη εβδομάδα στις 19 Δεκεμβρίου, στην οποία θα δοθεί μια πιο καθαρή εικόνα ως προς το ύψος των αυξήσεων των επιτοκίων στο οποίο θα προχωρήσει η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ την επόμενη χρονιά.
Μια εβδομάδα νωρίτερα, στις 13 Δεκεμβρίου, η ΕΚΤ θα δώσει το δικό της μήνυμα για την επόμενη χρονιά, με τους επενδυτές να εστιάζουν στο χρονοδιάγραμμα λήξης του "QE". Οι προσδοκίες για τις επόμενες συνεδριάσεις τόσο της ΕΚΤ, όσο και της FED, έχουν αποτυπωθεί μερικώς στις καμπύλες των αποδόσεων των ομολόγων, βγάζοντας ένα κλίμα άγχους στα βραχυπρόθεσμα επιτόκια. Οι δύο επόμενες εβδομάδες δεν θα είναι καθόλου αδιάφορες και πιθανότατα να συντηρήσουν το κλίμα των μεγάλων κινήσεων στο εξωτερικό, κόντρα στην παραδοσιακά άνευρη εποχικότητα των Χριστουγέννων.
Στο εγχώριο περιβάλλον ο Δεκέμβριος ξεκίνησε με μια πρώτη προτιμολόγηση των προσδοκιών σε επιμέρους "χαρτιά", ειδικά σε όσα είχαν κάτι καλό να πουν στο εννεάμηνο και "στοιχήματα" για την επόμενη χρήση, τα οποία έδειξαν μια ανθεκτικότερη εικόνα στην φάση των ρευστοποιήσεων που ακολούθησε το πρόσφατο ράλι.
Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης ολοκλήρωσε την ανοδική του κίνηση στις 663 μονάδες, διορθώνοντας πολύ προσεκτικά στην συνέχεια, απορροφώντας και τις βραχυπρόθεσμες κερδισμένες θέσεις έως τις 644 μονάδες.
Είναι ενδεικτικό ότι στην φάση των ρευστοποιήσεων δεν βγήκε μεγάλη προσφορά, με αποτέλεσμα τα κλεισίματα να γίνουν αισθητά υψηλότερα από τα ενδοσυνεδριακά χαμηλά, εκτός από την τελευταία σύνοδο. Από τον Απρίλιο έχει να "δει" τόση αισιοδοξία στους τεχνικούς δείκτες ο Γενικός Δείκτης. Όλο το σύστημα βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων κινητών μέσων είναι αγορασμένο, όπως και ο MACD, ενώ οι ταλαντωτές έχουν να δώσουν ακόμα ανοδικό περιθώριο πριν εισέλθουν στην υπερτιμημένη ζώνη.
Η άνοδος στις 660 μονάδες έσπασε την πλαγιοκαθοδική αντίσταση που με συνέπεια εγκλώβιζε όσους περίμεναν κάποια διαφυγή, από το Μάιο έως και το τέλος Νοεμβρίου. Το ανοδικό περιθώριο έχει αναθεωρηθεί στις 710 μονάδες, ένα όχι και τόσο δύσκολο επίπεδο, καθώς οι συναλλαγές καθόδου, από εκεί ήταν σχετικά περιορισμένες, άρα και οι εγκλωβισμένες θέσεις, εύκολα μπορούν να γυρίσουν.
Το εξωτερικό έχει μεν τον πρώτο λόγο για την διαμόρφωση της τάσης την ερχόμενη εβδομάδα, οι πρόσφατες εισροές, ωστόσο, δείχνουν μια 'ώριμη στάση' και πιθανότατα να υποστηρίξουν μια κίνηση συσσώρευσης, χωρίς να χαλάσουν τα θετικά τεχνικά δεδομένα.
Σήμερα
Οι μετοχές παγκόσμια εμφάνισαν σήμερα Δευτέρα 10/12 επέκταση των απωλειών από την περασμένη βδομάδα, με τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των δεικτών στις ΗΠΑ και τις ασιατικές αγορές να υποχωρούν.
Τα ΣΜΕ (ESc1) για τον S & P μειώθηκαν κατά 0,8% και τα futures για τον Dow επίσης έχασαν 0,8% στην ασιατική διαπραγμάτευση. Ο ευρύτερος δείκτης MSCI για τις μετοχές της Ασίας-Ειρηνικού εκτός της Ιαπωνίας υποχώρησε 1,53% σε χαμηλά επίπεδα τριών εβδομάδων.
Ο δείκτης Shanghai Composite στις 8:30 δική μας ώρα υποχωρούσε -0,58%. Οι μετοχές της Αυστραλίας έχασαν -2,27%, καταλήγοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2016, ενώ ο KOSPI της Νότιας Κορέας υποχώρησε 1,16%.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας έχανε 2,12%. Στοιχεία που εμφανίστηκαν στην αρχή της συνεδρίασης έδειξαν ότι το τρίτο τρίμηνο η οικονομία συρρικνώθηκε περισσότερο σε διάστημα τεσσάρων ετών, καθώς οι εταιρείες μείωσαν τις κεφαλαιουχικές δαπάνες λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με την παγκόσμια ζήτηση και τις εμπορικές εντάσεις.
Οι δείκτες της Wall Street μειώθηκαν περισσότερο από 2% την Παρασκευή από ευρεία πώληση θέσεων, σημειώνοντας το μεγαλύτερο εβδομαδιαίο ποσοστό πτώσης από τον Μάρτιο.
Το δολάριο ήταν σε πτώση μετά την έκθεση της Παρασκευής για την αγορά εργασίας στις ΗΠΑ που αύξησε τις ανησυχίες ότι η οικονομική ανάπτυξη έχει κορυφωθεί και ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Αμερικής ενδέχεται να παύσει τον κύκλο της σύσφιγξης επιτοκίων νωρίτερα απ 'ό, τι είχε προηγουμένως θεωρήσει.
Το κινεζικό γιουάν υποχώρησε μετά από αδύναμα στοιχεία για το εμπόριο και τον πληθωρισμό κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, που πρόσθεσαν ανησυχίες για την επιβράδυνση της οικονομίας.