Οικονομία & Αγορές
Παρασκευή, 09 Νοεμβρίου 2018 22:52

Πετρέλαιο: Η βουτιά, η υπαρξιακή κρίση του ΟΠΕΚ και τo «καθαρό» μέλλον

Είναι πλέον επίσημο. Η αγορά του πετρελαίου έχει βυθιστεί σε bear market, με τις τιμές που μόλις πριν από ένα μήνα είχαν πάρει φωτιά, κινούμενες σε υψηλά τετραετίας, να έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 20% από το ζενίθ τους. Η απότομη βουτιά, την ώρα μάλιστα που οι ΗΠΑ έχουν θέσει σε εφαρμογή τις ιρανικές κυρώσεις και οι οίκοι προειδοποιούν για στενότητα προσφοράς έρχεται να αποκαλύψει τα παράδοξα μίας αγοράς, της οποίας ο βασικός παίχτης, ο ΟΠΕΚ, βιώνει «υπαρξιακή κρίση». 

Είναι πλέον επίσημο. Η αγορά του πετρελαίου έχει βυθιστεί σε bear market, με τις τιμές που μόλις πριν από ένα μήνα είχαν πάρει φωτιά, κινούμενες σε υψηλά τετραετίας, να έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 20% από το ζενίθ τους. Η απότομη βουτιά, την ώρα μάλιστα που οι ΗΠΑ έχουν θέσει σε εφαρμογή τις ιρανικές κυρώσεις και οι οίκοι προειδοποιούν για στενότητα προσφοράς έρχεται να αποκαλύψει τα παράδοξα μίας αγοράς, της οποίας ο βασικός παίχτης, ο ΟΠΕΚ, βιώνει «υπαρξιακή κρίση». 

Η τιμή του μπρεντ κινείται σήμερα κάτω από τα 70 δολάρια, για πρώτη φορά εδώ και επτά μήνες και ενώ πριν από λίγο καιρό οι περισσότεροι προειδοποιούσαν για εκτίναξή της κοντά στα 100 δολάρια. Τι συνέβη μέσα σε ένα μήνα; Η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι έχει πιο σημαντικά συμφέροντα από το να πυροδοτήσει την πλήρη κατάρρευση της οικονομίας του Ιράν.

Έδωσε έτσι εξαίρεση σε οχτώ χώρες, μεταξύ των οποίων οι έξι κορυφαίοι αγοραστές του ιρανικού πετρελαίου και δύο δυνάμεις «αμφισβήτησης» της γραμμής των Βρυξελλών μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιταλία και Ελλάδα. Όπως σχολίαζε το Bloomberg ο Τραμπ θέλει να πετύχει δύο πράγματα: να αποτρέψει την άνοδο των τιμών (και την οργή των ψηφορόρων του για την ακριβή βενζίνη) και να διχάσει την Ευρώπη που έως τώρα εμφάνιζε ενιαία φωνή στο θέμα του Ιράν. 

Μέσα σε αυτόν τον μήνα ξέσπασε όμως και η υπόθεση Κασόγκι, η οποία έδειξε το πραγματικό πρόσωπο του Ριάντ και το ανάγκασε υπό τη διεθνή κατακραυγή να υποσχεθεί ότι θα ρίξει περισσότερο αργό- αν χρειαστεί- για να καλύψει το ιρανικό κενό. Η Σαουδική Αραβία δεν μένει με σταυρωμένα χέρια απέναντι στη νέα πραγματικότητα και στις πιέσεις που δέχεται εντός και εκτός ΟΠΕΚ. 

Σύμφωνα με πληροφορίες της Wall Street Journal προετοιμάζεται για έναν κόσμο... χωρίς ΟΠΕΚ. Έχει αναθέσει σε κρατικό think tank μελέτη για τις επιπτώσεις από τη διάλυση του καρτέλ, που κυριάρχησε για σχεδόν έξι δεκαετίες στην αγορά, έχοντας αντέξει (ή και πυροδοτήσει) αλλεπάλληλες κρίσεις. Αυτό σημαίνει ότι το Ριάντ δεν αποκλείει τη διάσπαση του οργανισμού, που φιλοξενεί μέλη με αντικρουόμενες συχνά φιλοδοξίες και επιδιώξεις, αλλά και που βρίσκεται στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον τον τελευταίο χρόνο. Θα μπορούσε όμως να αξιοποιήσει τα ευρήματα της μελέτης για να αποτρέψει αυτό το σενάριο, υπερασπιζόμενο τη σπουδαιότητα του Οργανισμού και του δικού του ρόλου σε αυτόν. Οι συνθήκες θα υπαγορεύσουν στο βασίλειο των Σαούντ πώς ακριβώς θα κινηθεί και η όποια πρόβλεψη για το μέλλον του ΟΠΕΚ είναι παρακινδυνευμένη. Είναι όμως γεγονός πως το καρτέλ βιώνει και πάλι κρίση.  

Αυτή θα μπορούσε σύντομα να πυροδοτήσει νέες πιέσεις στην αγορά και να ωθήσει εκ νέου τις τιμές στα ύψη. Η Goldman Sachs σε σημερινό της σημείωμα προειδοποιεί πως καθώς οι μεγάλοι παίχτες της αγοράς (ανεξάρτητες πετρελαιοβιομηχανίες, αλλά και η Σαουδική Αραβία) στρέφονται σε επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές, οι επενδύσεις στην αγορά πετρελαίου δεν θα επαρκούν να καλύψουν τη ζήτηση. Βλέπει στενότητα προσφοράς από το 2019 και σημειώνει πως η μετάβαση σε ένα πιο «καθαρό» ενεργειακά μέλλον θα περάσει μέσα από υψηλότερες και όχι χαμηλότερες τιμές. 

naftemporiki.gr