Πολλοί εγχώριοι αναλυτές αναφέρουν τα σημεία στα οποία χρειάζονται σειρά από ενέργειες, απαραίτητες κατά την κοινή χρηματιστηριακή λογική, ώστε να προελκυστούν επενδυτικά κεφάλαια. Το ζήτημα για αυτούς φαίνεται να είναι θέμα των κυβερνόντων και όχι των πολιτών, που εκλέγουν κυβερνήσεις.
Του Κώστα Ιωαννίδη
Πολλοί εγχώριοι αναλυτές αναφέρουν τα σημεία στα οποία χρειάζονται σειρά από ενέργειες, απαραίτητες κατά την κοινή χρηματιστηριακή λογική, ώστε να προελκυστούν επενδυτικά κεφάλαια. Το ζήτημα για αυτούς φαίνεται να είναι θέμα των κυβερνόντων και όχι των πολιτών, που εκλέγουν κυβερνήσεις.
Η εκτίμησή μας είναι πως η χρεοκοπία δεν άλλαξε τη νοοτροπία των σύγχρονων Ελλήνων. Ούτε θα αλλάξει εύκολα η κατάσταση αν αλλάξει η κυβέρνηση ή η πολιτική της τρέχουσας διοίκησης. Το ζητούμενο συνεπώς δεν είναι οι εντυπωσιακά φιλο-επενδυτικές κινήσεις της κυβέρνησης ή, οι αποδείξεις από το πολιτικό δυναμικό πως οι εκλογές δεν θα επηρεάσουν τα οικονομικά μεγέθη. Μέσα στην δεδομένη ατμόσφαιρα, με μικρές βελτιώσεις, υπάρχουν επενδυτικές ευκαιρίες; Ναι, αλλά δεν φωνάζουν, βουλιάζουν.
Η διατήρηση των χαμηλών για το 2018 όπως αυτά σημειώθηκαν τη δεύτερη βδομάδα του Οκτωβρίου ενώ τα διεθνή χρηματιστήρια γκρεμίζονται συντονισμένα, θεωρήθηκε και είναι καλό σημάδι. Είναι προνόμιο η δυνατότητα να κινηθεί ο ΓΔ κόντρα στο διεθνές ρεύμα, που αφορά φυγή από το ρίσκο για κλάδους όπως ο χρηματοπιστωτικός της βιομηχανίας και προσφάτως της τεχνολογίας, από τους φόβους πως η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί,. Αλλά αυτό το προνόμιο «κατακτήθηκε» από την πτώση διαρκείας από το Μάη και μετά. Όταν η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ ήταν στα 61 δις ευρώ περίπου, ενώ την Παρασκευή κάθισε στα 46,5. Πολύ αργότερα επέτρεψαν τα ξένα χρηματιστήρια την κυκλοφορία των «αρκούδων», μετά την κορύφωση του Σεπτεμβρίου. Οι πιέσεις ξεκίνησαν διακριτικά, αλλά επίσης υπήρξαν ξαφνικά ξεσπάσματα στη διάρκεια του Οκτωβρίου, ενώ την περασμένη βδομάδα οι ρευστοποιήσεις ήταν τόσες που ειδοποίησαν τον κάθε επενδυτή πως επικράτησαν οι αρκούδες στη Wall Street.
Αυτό έχει δημιουργήσει μια κατάσταση επιφυλακής και τη βδομάδα του Halloween στις ΗΠΑ που είναι στις 31 Οκτωβρίου, θα ακολουθήσει η 6/11 δηλαδή η ημέρα των ενδιάμεσων της προεδρικής θητείας εκλογών. Υπάρχουν συνεπώς παράγοντες που θα εκθρέψουν την αύξηση της μεταβλητότητας. Με τη διοίκηση Τραμπ να έχει προκαλέσει τόσο σημαντικές κινήσεις των τιμών ως τώρα, το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών θα είναι κρίσιμο για τα χρηματιστήρια.
Το κυνήγι της βραχυπρόθεσμης τάσης στο ΧΑ δεν απέδωσε κέρδη, αλλά ζημιές και όσοι είχανε την εμπειρία, ή το θράσος, να παίξουν την πτώση είναι οι μόνοι κερδισμένοι στο 2018. Αλλά ο χρόνος δεν τελείωσε. Ωστόσο, δεν είναι απίθανο να έχουν τελειώσει τα προς επένδυση κεφάλαια σε πολλούς κωδικούς του retail της αγοράς μας. Το εντυπωσιακό είναι ότι ακόμα και στα παράγωγα αρκετοί ιδιώτες συμμετέχουν ποντάροντας (υπό την επίβλεψη ή τη διακριτική «βοήθεια» κάποιου) στην άνοδο. Αυτοί προτιμούν τα παράγωγα, γιατί με λιγότερο κεφάλαιο μπορούν να κάνουν κινήσεις με αντιστοίχηση σε μεγαλύτερους όγκους. Γράφουν οι περισσότεροι ζημίες.
Θεωρούμε χρήσιμο να ξεφύγει η κεντρική τους επιδίωξη από τον γνωστό άξονα που μόνο καταστροφή φέρνει. Αναφερόμαστε στη μανία που καταλαμβάνει τους άπειρους από αγορές ιδιώτες επενδυτές. Αφού διαπιστωθεί η χασούρα, μετά από αρκετές αναβολές στο σταμάτημά της, πάνω στις ίδιες επιλογές ο απαίδευτος και εξ αυτού εγωιστής επενδυτής, επιδιώκει να… ρεφάρει. Αν λοιπόν προσεγγιστεί η κατάσταση ψυχρά και χωρίς την ψευδαίσθηση πως όλα τα γνωρίζει ο ιδιώτης διαχειριστής, θα διαπιστώσει εύκολα πως εκτός των αιτίων που εκείνος αναγνωρίζει ως ικανά για να δικαιολογήσει την πτώση, υπάρχουν αρκετά που δεν τα λαμβάνει υπόψη. Για παράδειγμα στις τράπεζες που ήταν και μένουν ο κεντρικός πυλώνας του 25άρη, ποιος γνωρίζει τους μεγαλομετόχους; Όποιος δε έχει ενδιαφερθεί, μπορεί άραγε να εκτιμήσει, ποιες κινήσεις στις τιμές των μετοχών τούς ευνοούν και γιατί;
Λέγεται εύκολα πως την κρίση εκμεταλλεύθηκαν οι ξένοι, που κυριάρχησαν στις συναλλαγές. Ενώ έχουν προφανώς κυριαρχήσει και στο μετοχολόγιο αρκετών εισηγμένων. Αυτών οι μετοχές εμφανίζουν μια διαφορετική συμπεριφορά από όσες ακόμα δεν έχουν ξεκαθαρίσει τα πράγματα στο χώρο των μεγαλομετόχων. Οι έμπειροι διαχειριστές κυνηγάνε όσες μετοχές έχουν εξασφαλίσει στο μέλλον (όσο πιο μακρινό τόσο καλύτερα) τον ρόλο του «μήλου της έριδας», μεταξύ ισχυρών παραγόντων της κεφαλαιαγοράς.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
Με εταιρικά αποτελέσματα που «εκτρέφουν» αστάθεια, ανησυχούν όλοι
Ας μην επαναλάβουμε τα γνωστά για τα έτη της ανόδου των χρηματιστηρίων, το κεντρικό ζήτημα τη βδομάδα που πέρασε ήταν η επιδείνωση της εικόνας των χρηματιστηρίων της Νέας Υόρκης. Αυτή προκλήθηκε αφού οι μετοχές της Amazon την Παρασκευή εμφάνισαν τη μεγαλύτερη πτώση σε βάθος τεσσάρων ετών. Οι προοπτικές για τις πωλήσεις των διακοπών κατά τις εκτιμήσεις της ήταν κατώτεροι από τους στόχους που έδιναν οι εκτιμήσεις των αγοραίων, προκαλώντας ανησυχίες ότι οι λατρεμένες tech stocks της Wall Street αρχίζουν τελικά να αντιμετωπίζουν ισχυρότερο ανταγωνισμό.
Από τα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου φάνηκε πως ήταν η δεύτερη φορά που η εταιρία του Jeff Bezos δεν είχε πετύχει τους στόχους της επί των πωλήσεων και, σε συνδυασμό με μια παρόμοια απογοήτευση από την Alphabet, ιδιοκτήτη της Google, προκάλεσαν ένα τσουνάμι ρευστοποιήσεων στα ταμπλό των χρηματιστηρίων. Η πτώση έως και 9% στις μετοχές εξαφάνισε περισσότερα από 80 δισεκατομμύρια δολάρια από την αξία της Amazon στην αγορά και την έφερε πίσω από την Microsoft και την Apple, από την άποψη της αγοραίας αξίας. Αφού η εταιρεία έχει καταβροχθίσει παίκτες στη λιανική όπως οι Borders, Sears και Toys 'R' Us, αντιμετωπίζει μεγαλύτερες προκλήσεις από τις πολυεθνικές που πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις για να την ανταγωνιστούν. Αρκετοί αναλυτές χαρακτήρισαν τις προοπτικές, όπως εκτιμώνται από την πλευρά της εταιρείας, συντηρητικές και είπαν ότι οποιαδήποτε πτώση στα κέρδη της φαίνεται εξαιρετικά απίθανη. Η Amazon, το Alphabet και η Microsoft συνέχισαν την ανάπτυξη των υπηρεσιών cloud, αλλά με ενδείξεις επιβράδυνσης.
Προεξοφλούν την επιβράδυνση, ή την ύφεση;
Έχουμε αναφερθεί στον συνδυασμό των αντικρουόμενων πολιτικών στο δημοσιονομικό και τον νομισματικό τομέα, που έχει προκαλέσει περιδίνηση στις τιμές των μετοχών τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Οι πρόσφατες εκθέσεις εταιρικών κερδών του τριμήνου μόλις αύξησαν την αστάθεια. Αφού ορισμένες εταιρείες αναφέρουν αποτελέσματα που επιβεβαιώνουν ότι η οικονομία είναι εντάξει, ενώ άλλες, οι πιο κυκλικές ιδιαίτερα, έχουν επηρεαστεί από τα αυξανόμενα επιτόκια, τις αυξανόμενες τιμές του πετρελαίου και το ισχυρό δολάριο. Ο αυξανόμενος φόβος είναι ότι οι αξιωματούχοι της Fed βρίσκονται σε πορεία για να κάνουν ένα σοβαρό πολιτικό λάθος, δηλαδή να μετατοπίσουν τα επιτόκια υψηλότερα πολύ γρήγορα, παρά τις ρωγμές που εμφανίζονται σε ορισμένες αναφορές αποτελεσμάτων.
Τα μικτά σήματα του πληθωρισμού στην οικονομία των ΗΠΑ απογοητεύουν τους επενδυτές. Οι ανακοινώσεις τριμηνιαίων κερδών αυτού του μήνα αναμενόταν να δώσουν απαντήσεις, σχετικά με την υγεία της ανόδου της Wall Street φέτος. Αντ 'αυτού, οι εταιρείες στείλουν ασαφή μηνύματα σχετικά με το αυξανόμενο κόστος των αγαθών και της εργασίας. Η επιφύλαξη από την, για πολλούς, ανεξήγητη απουσία πληθωριστικών πιέσεων κατά τη διάρκεια της έκρηξης των τιμών μετοχών των ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία, μετατράπηκε σε φόβους ότι ο πληθωρισμός ωθεί τελικά το κόστος ψηλότερα και η συρρίκνωση στο περιθώριο κέρδους και μπορεί να είναι ένας από τους κεντρικούς ενόχους για το ξεπούλημα αμερικανικών μετοχών.
Ο πληθωρισμός στις τιμές των καταναλωτών στις ΗΠΑ ήταν 2,3% τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με το Τμήμα Εργασίας, ενώ ακόμη και ο «δομικός» πληθωρισμός, ο οποίος δεν μετράει τις ευμετάβλητες τιμές τροφίμων και ενέργειας, είναι 2,2% για το έτος, πάνω από τον στόχο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Με την ανεργία 3,7%, η χαμηλότερη για σχεδόν 40 χρόνια, η ετήσια αύξηση των μισθών ήταν 2,9% το Σεπτέμβριο, που ήταν και υψηλό εννέα ετών. Το ερώτημα είναι αν οι αυξήσεις κόστους που οι εταιρείες τώρα λένε ότι απορροφούν, είναι φευγαλέες ή ήρθαν για να μείνουν.
Το ως το Σεπτέμβρη ράλι της αγοράς, που βασίζεται στην υπόθεση ότι οι αποτιμήσεις μετοχών δικαιολογούνται από κέρδη που συνεχίζουν να αυξάνονται, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό αυτή την εβδομάδα. Βέβαια η αύξηση των κερδών εξακολουθεί να είναι υψηλή, στο 22% μέχρι στιγμής αυτό το τρίμηνο, αλλά το πλήθος των εταιριών του δείκτη S&P 500 που ξεπερνούν τις εκτιμήσεις των αναλυτών είναι σχεδόν το μισό από αυτό που ήταν κατά το πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Refinitiv.
Η αναστάτωση φέρνει πτώση
Η τεχνική εικόνα των δεικτών του φάρου των χρηματιστηρίων και ειδικότερα του πιο αντιπροσωπευτικού μετοχικού δείκτη στον κόσμο έχει ανατραπεί αυτό το μήνα προς υποστήριξη των απαισιόδοξων «αρκούδων». Ο S&P 500 είναι ελαφρώς χαμηλότερα από τον κινητό μέσο όρο των 200 ημερών, όπως και όλοι οι δείκτες των κυκλικών του κλάδων. Το ποσοστό των εταιρειών του S&P500 που διαπραγματεύονται πάνω από τα 200 δολάρια μειώθηκε στο 37% μετά την βουτιά της βδομάδας από το 44% την περασμένη Παρασκευή 19/10.
Από την έναρξη της τρέχουσας αγοράς που αποτελεί επί χρόνια δικαίωση των «ταύρων», τέτοιες αρνητικές τεχνικές έχουν αποδειχθεί αξιοσημείωτες ευκαιρίες τοποθέτησης στην αγορά. Αν εξακολουθεί να είναι μια ανοδική αγορά, όπως πιστεύουνε αρκετοί αναλυτές στις ΗΠΑ και ο Dr Yardeni, τότε τα αρνητικά σημάδια από την τεχνική εικόνα και ο χρηματιστηριακός χειμώνας του Οκτωβρίου πρέπει να σηματοδοτούν την τελευταία ευκαιρία για αγορές. «Οι αναλυτές του μεταπρατικού τομέα δεν έχουν πάρει ακόμη το "σημείωμα περί ύφεσης", δεν έχουν λάβει ούτε το "σημείωμα περί γενικής επιβράδυνσης", καθώς δεν έχει εκδοθεί και δεν πρόκειται να εκδοθεί κανένα σημείωμα! Είναι βέβαιο ότι (μαζί με σχεδόν όλους τους οικονομολόγους) τείνουν να είναι μεταξύ των τελευταίων που βλέπουν την ύφεση να έρχεται». Σημείωνε ο Dr Yardeni πρόσφατα.
Η επιβράδυνση στην παγκόσμια ανάπτυξη
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν οι διαπιστώσεις της Barclays στο βδομαδιάτικο σχόλιο για την παγκόσμια οικονομία με τίτλο «Μια επιβράδυνση στην παγκόσμια ανάπτυξη μπορεί να βρίσκεται προ των πυλών». Αυτοί δεν θεωρούν ικανή την πρόσφατη μεταβλητότητα της αγοράς ως σημαντική για την Fed αιτία, για να αποφασίσει μια παύση στην πολιτική σύσφυξης. Παρόλο που τα δημοσιονομικά κίνητρα εξακολουθούν να παρέχουν ισχυρή δυναμική στις ΗΠΑ, η περαιτέρω επιβράδυνση των επιχειρηματικών επενδύσεων υποδηλώνει ότι αυτή η δυναμική είναι πιθανό να είναι παροδική. Τους ανησυχεί η έλλειψη αποτελεσματικότητας των νομισματικών και δημοσιονομικών κινήτρων στην Κίνα και πιθανολογούν ότι η παγκόσμια οικονομία ίσως χρειαστεί να αντιμετωπίσει την επιβράδυνση των οικονομιών των ΗΠΑ και της Κίνας το 2019. Οι αποδόσεις σε ασφαλείς επενδυτικούς παραδείσους παγκόσμια έχουν μετακινηθεί χαμηλότερα εν μέσω περαιτέρω επιδείνωσης της διάθεσης για ρίσκο.
Μερικές ενδείξεις αδυναμίας στα οικονομικά δεδομένα, ήταν το γεγονός που ώθησε τους επενδυτές να εξετάσουν εάν η επιδείνωση του κλίματος και η τιμολόγηση της αγοράς έχει φθάσει σε σημείο όπου η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μπορεί να θεωρήσει απαραίτητη μια παύση του κύκλου σύσφιξής της. Γιατί για την Barclays ο Δείκτης Χρηματοοικονομικού Άγχους των ΗΠΑ αυξήθηκε πράγματι τον περασμένο μήνα, αλλά παραμένει χαμηλός σύμφωνα με τα ιστορικά πρότυπα. Για αυτό δεν εξέπληξε το γεγονός ότι η αυξημένη αστάθεια στις αγορές μετοχών ήταν ο κινητήριος μοχλός για την ισχυροποίηση του άγχους των αγοραίων, αλλά συνέβαλλαν επίσης το πιο ασταθές δολάριο ΗΠΑ, η διεύρυνση των spreads και η σχετική αποδυνάμωση των μετοχών των τραπεζικών ομίλων μαζί με την κατρακύλα των βιομηχανικών μετοχών. Ενώ οι κινήσεις της αγοράς είναι ανησυχητικές, πιστεύεται ότι είναι απίθανο να σηματοδοτήσουν μια ανατροπή στην αποφασισμένη και σαφώς «επικοινωνημένη» στις αγορές πολιτική της Fed.
Άλλοι αξιωματούχοι της Fed ανέφεραν, εβδομάδες μετά από τη συνάντησή τους στις 25-26 Σεπτεμβρίου, ότι η οικονομία μπορεί να είναι τόσο ισχυρή, ώστε να χρειαστεί να αυξήσουν το επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων υψηλότερα από ό, τι ανέφεραν στο παρελθόν. Αυτό θα ήταν ατυχές δεδομένου του πόσο καλά ετοίμασαν τις χρηματοπιστωτικές αγορές για ένα ποσοστό που θα αυξηθεί στο 3,00% μέχρι το τέλος του 2019. Τώρα μιλούν περισσότερο για το 3,40% το 2020. Είναι πραγματικά απαραίτητο;
Η εβδομάδα σε αριθμούς
Την τέταρτη εβδομάδα του Οκτωβρίου, ο S&P 500, κλείνοντας στις 2658,69 μονάδες, είχε μεταβολή -3,94% ενώ στο 2018 απόκτησε απώλειες -3,94%. Ο Dow, με βουτιά -2,97%, έκλεισε στις 24.688,31 μονάδες, στο 2018 χάνει πλέον -0,13%. Ο S&P400 βουλιάζοντας κατά -4,12% διαμόρφωσε επίδοση φέτος -5,55%, ενώ ο Russell 2000 της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή –3,78%, εμφάνισε ετήσια απόδοση -3,37%. Ο δε Nasdaq, με απώλειες -3,78%, ψαλίδισε τα κέρδη του για το 2018 στο +3,82%.
Ο FTSE100 του Λονδίνου έχασε -1,56% στη βδομάδα, με απώλειες -9,73% στο 2018. Ο DAX υποχώρησε -3,06%, με ετήσια επίδοση -13,29%, ο CAC είχε μεταβολή -2,31%, με απόδοση στο 2018 -6,50%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας υποχώρησε -1,81% και στο έτος αποδίδει -13,08%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία με μεταβολή -2,08%, στο 2018 αποδίδει πλέον –14,51%. Ο Bovespa της Βραζιλίας εκτινάχθηκε +1,78%, με +12,20% επίδοση φέτος, ενώ ο Bolsa του Μεξικού με –3,44% μεταβολή, διεύρυνε τις απώλειες στο 2018 στο -7,20%.
Ο Nikkei, με εβδομαδιαία μεταβολή -5,98%, στο 2018 εμφάνισε πτώση -6,94%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή -5,99% και επίδοση για φέτος -17,85%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία έχασε -2,82%, στο 2018 αποδίδει -2,08%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng υποχώρησε -3,30% και στο 2018 εμφάνισε επίδοση -17,39%. Μεταβολή +1,90% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με επίδοση στο έτος -21,42%. Ο χρυσός κινήθηκε ανοδικά, +0,44%, στα 1235,40 δολάρια η ουγκιά, με επίδοση το 2018 -5,34%. Αντίθετα κατά -2,52%, κινήθηκε το πετρέλαιο Crude. Στο 2018 γράφει κέρδη +12,51%.
ΧΑ
Επιβεβαίωση της ανεξαρτησίας του ΧΑ χαμηλού όμως αποτελέσματος
Η αγορά της Αθήνας έδειξε συνέπεια ως προς την ανεξαρτησία των επενδυτικών κριτηρίων που εφαρμόζουν ακόμα και οι ξένοι θεσμικοί για τις ελληνικές μετοχές έναντι του κλίματος που επικράτησε στην παγκόσμια επενδυτική βιομηχανία. Η εβδομαδιαία πτώση των S&P500 -3,94%, DAX -3,06%, Nikkei -5,98%, κάνει να φαίνεται διαφορετικά η εικόνα της αθηναϊκής αγοράς. Όπου στην τέταρτη εβδομάδα του Οκτωβρίου ο ΓΔ κέρδισε +1,35%, ο 25άρης εμφάνισε άνοδο +0,80%, αλλά ο FTSEM έπεσε -0,80%.
Στο έτος ωστόσο, ο μέσος όρος χάνει -21,08%, ο 25άρης -20,12% και ο FTSEM -17,23%, έχοντας πέσει τον Οκτώβριο -8,45%, -8,68% και -11,05% αντίστοιχα. Υπήρξε επίμονη και πετυχημένη προσπάθεια των συναλλασσόμενων να μην περάσει ο τραπεζικός δείκτης χαμηλότερα από τις 456 μονάδες. Ήταν τιμή χαμηλού 32 μηνών από 3/10 και προσεγγίστηκε απειλητικά στις 11/10 (458,33) αλλά και τη βδομάδα που πέρασε την Τρίτη (463,95) για να κλείσει πάνω από τις 515 την Παρασκευή. Οι αντιστοιχίες για τον ΓΔ αφορούσαν στο επίπεδο στήριξης στις 610,51 από τη σύνοδο της 11/10 αν και οι πιέσεις, λόγω εισαγόμενων επιφυλάξεων από τις μεγάλες ημερήσιες απώλειες αναπτυγμένων χρηματιστηρίων, δεν ήταν ευκαταφρόνητες. Το χειρότερο αποτέλεσμά τους ήταν το χαμηλό εβδομάδας από την Τρίτη στις 615,28 μονάδες, ενώ την Παρασκευή ο μέσος όρος κατέληξε στις 633,28.
Ο ΓΔ τη Δευτέρα άνοιξε στις 625,8 μονάδες που ήταν το ελάχιστο μέρας και έκλεισε στις 626,6 με μέγιστο στις 632 περίπου. Τη σύνοδο σφράγισε το ψηλό συναλλακτικό ενδιαφέρον, που αφορούσε κατά 34,625 εκατ. ευρώ σε πακέτα. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 57,822 εκατ. Ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +0,29% και έφθασε στις 626,61 από 624,81 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1656,30 από 1650,85 μονάδες με μεταβολή +0,33%. Την Τρίτη οι πιέσεις γενικεύτηκαν και με τζίρο στα 27,986 εκατ. ευρώ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -1,14% και έφθασε στις 619,47 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1633,43 με μεταβολή -1,38%. Για δεύτερη μέρα στη σειρά ήταν μικτή η εικόνα της μεταβολής των τραπεζικών blue chip. Την Τετάρτη είχαμε την καθαρά ανοδική σύνοδο με χαμηλό λίγο κάτω από την τιμή ανοίγματος και κλείσιμο στο μέγιστο μέρας που εμφανίστηκε στο τέλος. Μέτρησαν θετικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (+9,45%) και η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ πέρασε πάνω από τα 46,5 δις ευρώ, αφού ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +2,11% και έφθασε στις 632,56 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1669,48 με μεταβολή +2,21%. Οι σύνοδοι που ακολούθησαν συνέβαλλαν απλά στη συσσώρευση, γύρω από το κλείσιμο της Τετάρτης.
Την Πέμπτη ήταν η μέρα εγγραφής του ανώτερου εβδομάδας για τους δείκτες καθώς ο ΓΔ ξεπέρασε τις 640 μονάδες για να κλείσει ωστόσο στις 633,46 με μεταβολή +0,14% και ο 25άρης έκλεισε στις 1670,09 με μεταβολή +0,04%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 36,171 από 45,429 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 3,348 από 2,984 εκατ. ευρώ. Έτσι με το τζίρο της Παρασκευής στα 40,839 εκατ. ευρώ ο μέσος ημερήσιος στη βδομάδα ήταν 41,76 ενώ των πακέτων διαμορφώθηκε στα 11,32 εκατ. ευρώ. Στην τελευταία σύνοδο ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,03% και έφθασε στις 633,27 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1664,09 με μεταβολή -0,36%. Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες -1,34%, από +0,86% την Πέμπτη, αλλά ως κλάδος ενισχύθηκαν σημαντικά στη βδομάδα +10,18%.
Αναμφίβολα τα οριακά κλεισίματα και η κάθοδος των τιμών από το υψηλό ημέρας στο δεύτερο μέρος έχουν να κάνουν με την ατμόσφαιρα πανικού στα διεθνή χρηματιστήρια. Δεν υπάρχει αναλυτής που να μη θεωρεί θετικό σημάδι την κίνηση της αγοράς, έστω και για άμυνα κόντρα στα χειρότερα από πλευράς στατιστικής, εν μέσω πτώσης των διαστάσεων που αναφέραμε. Το ερώτημα για τις μέρες που θα ακολουθήσουν είναι τι θα γίνει στην περίπτωση που συνεχιστούν οι ρευστοποιήσεις μετοχών σε παγκόσμια κλίμακα.
Η εικόνα των blue chip περιλαμβάνει αρκετά «ζωηρά» (με μεγάλες μεταβολές θετικές ή αρνητικές) και πολλά «ήμερα» κοντά και χαμηλότερα από τη μεταβολή του ΓΔ. Αν αρχίσουμε από τα ανοδικά την καλύτερη επίδοση εμφάνισαν οι ΑΛΦΑ +14,02% στη βδομάδα και +3,07% στο μήνα, ΕΥΡΩΒ +11,02% στη βδομάδα και -14,95% στο μήνα, ΠΕΙΡ +9,91% στη βδομάδα και -35,11% στο μήνα, ΜΟΗ +4,02% στη βδομάδα και -2,22% στο μήνα, ΣΑΡ +3,61% στη βδομάδα και -7,28% στο μήνα, ΜΠΕΛΑ +3,126% στη βδομάδα και +2,03% στο μήνα, ΟΤΕ +2,71% στη βδομάδα και -6,72% στο μήνα, και ΕΤΕ +2,03% στη βδομάδα και -16,69% στο μήνα.
Ακολουθούν με κέρδη κοντά σε αυτά των δεικτών οι ΑΡΑΙΓ +1,65% στη βδομάδα και -11,05% στο μήνα, ΕΥΔΑΠ +1,21% στη βδομάδα και -8,06% στο μήνα, ΟΛΠ +0,89% στη βδομάδα και -3,64% στο μήνα. Ενώ μικρότερες αλλά θετικές μεταβολές είχαν οι ΔΕΗ +0,82% στη βδομάδα και -13,00% στο μήνα, ΑΔΜΗΕ +0,50% στη βδομάδα και -3,15% στο μήνα, ΕΛΠΕ +0,29% στη βδομάδα και -7,185% στο μήνα, ΓΡΙΒ 0,00% στη βδομάδα και -2,76% στο μήνα.
Με μικρές πτωτικές μεταβολές συναντάμε τις ΛΑΜΔΑ -1,00% στη βδομάδα και -7,49% στο μήνα, και ΒΙΟ -0,20% στη βδομάδα και -15,53% στο μήνα ενώ μεγάλη πτώση είχανε οι ΓΕΚΤΕΡΝΑ -7,02% στη βδομάδα και -13,81% στο μήνα, ΕΧΑΕ -5,11% στη βδομάδα και -10,76% στο μήνα, ΕΕΕ -4,06% στη βδομάδα και -11,83% στο μήνα, ΦΡΛΚ -3,05% στη βδομάδα και -13,93% στο μήνα, ΜΥΤΙΛ -3,02% στη βδομάδα και -9,94% στο μήνα, ΤΙΤΚ-2,61% στη βδομάδα και -9,13% στο μήνα, ΟΠΑΠ -2,46% στη βδομάδα και -7,85% στο μήνα, και ΤΕΝΕΡΓ -1,28% στη βδομάδα και -2,98% στο μήνα.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Οι traders, την Παρασκευή, κατέληξαν με αισιόδοξες πινελιές για σήμερα
Στην εβδομάδα μετά την εκπνοή των σειρών Οκτωβρίου σημειώθηκε άνοδος στην υποκείμενη αγορά, παραμένοντας κοντά στα επίπεδα των χαμηλών έτους. Είχαμε μείωση -68,57% των όγκων στα ΣΜΕ του FTSE25. Η άνοδος κατά +3,47% στις ανοικτές θέσεις, σχετίζεται με την αδυναμία εκτίμησης της τάσης. Ο 25άρης κατέληξε στις 1664,09 μονάδες, με εβδομαδιαία μεταβολή +0,80%.
Οι όγκοι στα ΣΜΕ του δείκτη συνολικά, ανήλθαν σε 6.734 συμβόλαια, καταλήγοντας με 5.636 ανοικτές θέσεις. Ο μέσος όγκος της σειράς Νοεμβρίου διαμορφώθηκε στα 1215 από 2098 ΣΜΕ. Για τη σειρά του Δεκεμβρίου διαμορφώθηκε στα 132 από 30 συμβόλαια ημερησίως. Οι ανοικτές θέσεις της νέας κυρίαρχης σειράς κατέληξαν σε 5504 από 5391 και της επόμενης σε 132 από 56 ΣΜΕ. Οι τελευταίες πράξεις του ΣΜΕ Νοεμβρίου έγιναν στις 1670,00 μονάδες. Οι traders έδωσαν προ-πορεία 5,91 μονάδων στο ΣΜΕ τρέχουσας σειράς, έναντι του 25άρη.
Η αγορά της Αθήνας έδειξε συνέπεια ως προς την ανεξαρτησία των επενδυτικών κριτηρίων που εφαρμόζουν ακόμα και οι ξένοι θεσμικοί για τις ελληνικές μετοχές έναντι του κλίματος που επικράτησε στην παγκόσμια επενδυτική βιομηχανία. Η εβδομαδιαία πτώση των S&P500 -3,94%, DAX -3,06%, Nikkei -5,98%, κάνει να φαίνεται διαφορετικά η εικόνα της αθηναϊκής αγοράς. Όπου στην τέταρτη εβδομάδα του Οκτωβρίου ο ΓΔ κέρδισε +1,35%, ο 25άρης εμφάνισε άνοδο +0,80%, αλλά ο FTSEM έπεσε -0,80%.
Δεν υπάρχει αναλυτής που να μη θεωρεί θετικό σημάδι την κίνηση της αγοράς, έστω και για άμυνα κόντρα στα χειρότερα από πλευράς στατιστικής, εν μέσω πτώσης των διαστάσεων που αναφέραμε. Το ερώτημα για τις μέρες που θα ακολουθήσουν είναι τι θα γίνει στην περίπτωση που συνεχιστούν οι ρευστοποιήσεις μετοχών σε παγκόσμια κλίμακα.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος της Versal ΑΕΠΕΥ
Για δεύτερη εβδομάδα, ο Δείκτης συνεχίζει τη χαμηλή πτήση, χωρίς να δίνει σημάδια ότι θα κινηθεί σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα. Αυτό συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας πολύ αρνητικής εβδομάδας για τα ξένα χρηματιστήρια και ενώ τα νέα για την Ελλάδα δεν έχουν βελτιωθεί. Με αυτά τα δεδομένα, η βδομάδα δεν ήταν κακή.
Μετά την "έξοδο από τα μνημόνια" η Ελλάδα αντιμετωπίζει τις πραγματικές προθέσεις των Αγορών. Για όσο διάστημα ήμασταν στα μνημόνια, όλα ήταν καλά και οι εκτιμήσεις χρησιμοποιούσαν την παραδοχή ότι οι απαραίτητες επενδύσεις θα έρθουν. Τώρα, όλοι θυμήθηκαν ότι τα ενδογενή προβλήματα παραμένουν και η Ελλάδα δεν είναι Χώρα φιλική στις επενδύσεις. Έτσι η Χρηματιστηριακή Αγορά βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση, αντικατοπτρίζοντας στην ουσία το τι συμβαίνει και στην Πραγματική Οικονομία.
Το γεγονός ότι στη διάρκεια μιας πολύ κακής εβδομάδας για τα Διεθνή Χρηματιστήρια, το Δικό μας κρατήθηκε, θα μπορούσε να σημαίνει ότι τα επίπεδα τιμών που κινούμαστε προσφέρουν κάποια "ασφάλεια". Τα πράγματα θα μπορούσαν να βελτιωθούν σύντομα, αν γίνουν οι κατάλληλες κινήσεις.
Πρόβλημα αποτελεί η ένταση της διόρθωσης που γίνεται στα Ξένα Χρηματιστήρια και η όλη κατάσταση που διαμορφώνεται στην Περιοχή μας, όσον αφορά την Ιταλία, αλλά και τις γεωπολιτικές αμφισβητήσεις των Γειτόνων.
Τεχνικά όσο κινούμαστε πάνω από τις 610, αλλά κυρίως πάνω από τις 600 μονάδες του Γενικού Δείκτη, υπάρχει κάποια αισιοδοξία. Πρώτες αντιστάσεις στις 650, αλλά κυρίως στις 660 μονάδες" εκτιμά ο πρόεδρος.
Ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta Sec
Το σερί των τεσσάρων πτωτικών εβδομάδων διακόπηκε την εβδομάδα που πέρασε στο Χ.Α., καθώς η αφύπνιση του Τραπεζικού κλάδου βοήθησε στην αντιστροφή του κλίματος και την συγκράτηση του Γενικού Δείκτη. Παρά την συναλλακτική αδράνεια και την αύξηση της έντασης της μεταβλητότητας στο εξωτερικό, οι εγχώριες μετοχές έδειξαν μια μάλλον ασυνήθιστη εικόνα, για τα φετινά δεδομένα, μετριοπαθών διακυμάνσεων, περιορίζοντας το βάθος των ενδοσυνεδριακών χαμηλών αλλά και την εικόνα των τελικών κλεισιμάτων.
Η υπερπουλημένη εικόνα των Τραπεζών και ενδεχομένως κάποιες υπέρβαρες θέσεις πώλησης ("short") να ενίσχυσαν την δυναμική της ανάκαμψης του Τραπεζικού κλάδου, ο οποίος ξεκίνησε την ανοδική του κούρσα από τα χαμηλά 32 μηνών. Σταδιακά η Αγορά μπαίνει στην τελική ευθεία για το κλείσιμο της χρονιάς και δεν αποκλείεται η συμπεριφορά του Χ.Α. να κινηθεί το Νοέμβριο και με βάση αυτή την διαχειριστική λογική.
Από εκεί και πέρα η είδηση που θα μπορούσε να προσφέρει κάποιου είδους υποστήριξη, σε θεμελιώδες επίπεδο, δεν ήλθε, διατηρώντας τον προβληματισμό ως προς την βιωσιμότητα της ανόδου.
Οι Τράπεζες έχουν μπροστά τους κάποια νέα, χωρίς ωστόσο να είναι βέβαιη η θετική έκβασή τους. Η έλευση του Νοεμβρίου θα επιταχύνει τις πωλήσεις και τις τιτλοποιήσεις των "κόκκινων" δανείων, όπου και επικεντρώνεται, πλέον, το ενδιαφέρον, καθώς κάθε συναλλαγή γίνεται οδηγός για την αποτίμηση των υπολοίπων δανείων. Επίσης εντός του Νοεμβρίου αναμένεται η τελική διαμόρφωση της πρότασης για την δημιουργία του σχήματος εγγύησης των "κόκκινων" δανείων (Asset Protection Scheme) που θα αφορά δάνεια ύψους 10 – 15 δισ. ευρώ.
Στο τέλος του μήνα αναμένονται τα αποτελέσματα του εννεαμήνου, από τα οποία θα διαπιστωθεί ο βαθμός της προόδου σε "κόκκινα" δάνεια, αναδιαρθρώσεις και οργανική κερδοφορία. Όλα τα παραπάνω είναι σε μια μόνιμη φάση αμφισβήτησης, που εκτός από την πίεση που βγάζουν στην αποτίμηση, λειτουργούν ανασταλτικά σε χαρτοφυλάκια συντηρητικού προφίλ.
Τεχνικά, η προσέγγιση των χαμηλών των 610 μονάδων (615,2 την Τρίτη) ενεργοποίησε κάποια αγοραστικά αντανακλαστικά, τα οποία ώθησαν τον Γενικό Δείκτη ως τα επίπεδα των 640 μονάδων. Το ότι δεν "πληρώθηκαν" νέα χαμηλά θεωρείται μια θετική εξέλιξη, ενώ η συνεδρίαση που ακολούθησε ήταν καθαρά ανοδική, κλείνοντας στο υψηλό ημέρας και ενεργοποιώντας, μετά από ενάμιση μήνα, σήμα αγορών από το MACD.
Στο διάγραμμα της Αγοράς οι 650 μονάδες αποτελούν τον επόμενο στόχο, αυτή την φορά με καλύτερες προϋποθέσεις αφού ο Γενικός Δείκτης έρχεται από επιβεβαίωση της στήριξης των 610 μονάδων. Χιλιογραμμένη αλλά πάντα επίκαιρη η συνθήκη αύξησης των συναλλαγών για την υπέρβαση των 650 μονάδων, καθώς οι κερδισμένοι των χαμηλών σε αυτό το σημείο θα θελήσουν να κατοχυρώσουν κάποιο μέρος από τα γρήγορα κέρδη τους. Συμπερασματικά η συνέχιση της ανόδου έχει τον πρώτο λόγο την ερχόμενη εβδομάδα.
Η ατζέντα αποκτά μεγαλύτερο βάθος την εβδομάδα που έρχεται. Πριν ολοκληρωθεί η δημοσίευση του εξαμήνου (εν προκειμένω 12μηνου για όσες εταιρείες κλείνουν χρήση το Καλοκαίρι) η Μυτιληναίος θα δώσει στην δημοσιότητα τα βασικά στοιχεία του εννεαμήνου το πρωί της ερχόμενης Τρίτης 30 Οκτωβρίου. Την Τετάρτη 31/10 η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει τις λιανικές πωλήσεις του Αυγούστου.
Σήμερα
Οι αγορές μετοχών της Ασίας δεν κατόρθωσαν να κινηθούν ανοδικά σήμερα Δευτέρα 29/10 μετά από μια ταραχώδη εβδομάδα για τις μετοχές παγκόσμια, με τα χρηματιστήρια των ΗΠΑ να υποχωρούν και τις κινεζικές αγορές να βρίσκονται βαθιά στο κόκκινο στις 07:51 δική μας ώρα μετά από φρέσκα σημάδια επιβράδυνσης στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως.
Ο ευρύτερος δείκτης μετοχών της Ασίας-Ειρηνικού της MSCI εκτός της Ιαπωνίας αυξήθηκε κατά 0,3%, αφού νωρίτερα κέρδιζε λίγο περισσότερο από 0,5%.
Τις απώλειες στην Ασία οδήγησαν σε μεγάλο βαθμό τα μπλου τσιπ της Κίνας, ο δείκτης τους υποχώρησε -2,5% μετά από απογοητευτικά κέρδη από τον κορυφαίο κατασκευαστή ποτών της χώρας Kweichow Moutai και στις 08:00 έχανε -1,90%.
Τα κινέζικα δεδομένα κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου υπογράμμισαν επίσης τις ανησυχίες εξ αιτίας μιας επιβράδυνσης της οικονομίας, καθώς η αύξηση των κερδών στις βιομηχανικές της επιχειρήσεις επιβραδύνθηκε το Σεπτέμβριο για πέμπτο συνεχόμενο μήνα καθώς οι πωλήσεις πρώτων υλών και μεταποιημένων προϊόντων μειώθηκαν.
Η Citibank προέβλεψε ότι η πραγματική οικονομική ανάπτυξη της Κίνας θα επιβραδυνθεί στο 6,4% σε ετήσια βάση στο τέταρτο τρίμηνο, «εν μέσω των εντάσεων στη σφαίρα του εμπορίου και λόγω των εγχώριων αβεβαιοτήτων», σε σύγκριση με άνοδο 6,8% στην αρχή του έτους.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας υποχώρησε -0,1% στο τέλος του πρώτου μέρους, έχοντας αυξηθεί +1% νωρίτερα, ενώ ο KOSPI της Νότιας Κορέας υποχώρησε στις 08:00 -0,88%. Ο SSE Composite της Σαγκάης υποχώρησε -2,02%.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τους S & P 500 και Dow μειώθηκαν κατά 0,1% το καθένα, αφού αυξήθηκαν κατά 0,4% νωρίτερα την ημέρα.
Οι μετοχές της Αυστραλίας, αυξημένες κατά 1,2% αρχικά και +0,9% αργότερα, ήταν ένα σπάνιο φωτεινό σημείο.
Οι αναλυτές προειδοποιούν για μεγαλύτερη μεταβλητότητα μετά από μεγάλες απώλειες σε μεγάλους δείκτες μετοχών που άφησαν τους επενδυτές με αρνητικές αποδόσεις για το έτος. Οι «αρκούδες» έχουν το πάνω χέρι, με ορισμένους δείκτες ήδη σε έδαφος επίσημης διόρθωσης εν μέσω αυξημένων ανησυχιών για τα εταιρικά κέρδη και την παγκόσμια ανάπτυξη.