Αντιμέτωπα με τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο την περίοδο 2015-2016, αλλά και με μεταναστευτικές ροές από την αφρικανική ήπειρο, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. προσπαθούν -με αμφιλεγόμενες μεθόδους, όπως η συμφωνία με την Τουρκία ή η δημιουργία κέντρων κράτησης κλειστού τύπου στη Βόρεια Αφρική- και εν μέσω διαρκών αντιπαραθέσεων για το ποιος οφείλει να σηκώσει το βάρος, να θωρακίσουν τα σύνορά τους.
Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Είναι σαφές ότι στην πλειονότητά τους, αν όχι στο σύνολό τους, θεωρούν το μεταναστευτικό απειλή. Και όσοι δεν επικαλούνται ζητήματα ταυτότητας και «πολιτισμικής καθαρότητας», υπογραμμίζουν το οικονομικό βάρος: για τα δημόσια ταμεία, το κοινωνικό κράτος, την απασχόληση. Δικαιολογούνται αυτές οι ανησυχίες; Ποιος είναι πραγματικά ο αντίκτυπος της προσφυγικής κρίσης στην οικονομία; Οι μύθοι, τα δεδομένα και ο παράγοντας-κλειδί.
Oι μύθοι
Αν ρωτήσεις τον Βίκτορ Όρμπαν γιατί δεν θέλει πρόσφυγες, θα απαντήσει ξεκάθαρα: Δεν θέλει κανέναν μη Χριστιανό. Αν ρωτήσεις τον Ματέο Σαλβίνι, θα σου μιλήσει για τις υπερβολικές παροχές, που εξαντλούν τα κοινωνικά ταμεία, εις βάρος των Ιταλών πολιτών, για τον κίνδυνο αύξησης της ανεργίας και πτώσης των μισθών.
Κοινό στοιχείο των περισσότερων αντιμεταναστευτικών κομμάτων είναι ότι υπερβάλλουν τόσο για τον αριθμό των προσφύγων/μεταναστών (με φράσεις αρνητικών πάντα συνδηλώσεων, όπως ορδές, τσουνάμι κτλ.), όσο και για τις ανάγκες τους. Η ρητορική τους έχει απήχηση πέραν των ορίων των πιστών ψηφοφόρων τους.
Πρόσφατη έρευνα των Αλμπέρτο Αλεσίνα, Αρμάντο Μιάνο και Στέφανι Στάντσεβα σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ έδειξε ότι οι περισσότεροι πολίτες τείνουν να έχουν μία εσφαλμένη εικόνα για την έκταση της μετανάστευσης και τα χαρακτηριστικά της. Κατά μέσο όρο τείνουν να μεγαλοποιούν το ποσοστό των μεταναστών στον πληθυσμό της χώρας, να μεγαλοποιούν το ποσοστό των Μουσουλμάνων μεταναστών και να υποτιμούν εκείνο των Χριστιανών.