Ευρωπαϊκή εταιρεία ΣΔΙΤ για ανάπτυξη υπερυπολογιστών

Από την έντυπη έκδοση 

Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]

Τη σύσταση ευρωπαϊκής επιχείρησης υπό μορφή Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα ΣΔΙΤ, η οποία θα αναλάβει τη συγκέντρωση πόρων για την ανάπτυξη υπερυπολογιστών επεξεργασίας μαζικών δεδομένων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν επιστημονικές προκλήσεις, υιοθέτησε χθες και τυπικά το Συμβούλιο της Ε.Ε. Όπως επισημαίνεται, οι υπερυπολογιστές μπορούν να προσφέρουν τεράστιες υπηρεσίες στην προώθηση της καινοτομίας στην υγειονομική περίθαλψη, στη φαρμακοβιομηχανία, στη μηχανική, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στην ασφάλεια των αυτοκινήτων, στην κυβερνοασφάλεια. Η νέα νομική και χρηματοδοτική δομή που θα συγκεντρώνει πόρους από 25 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, θα αναπτύσσει υποδομή υπερυπολογιστών και δεδομένων, και θα στηρίζει την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα, χάρη στη συμμετοχή επιστημόνων, επιχειρήσεων και βιομηχανικών κλάδων.

Ειδικότερα, η κοινή επιχείρηση για την ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (EuroHPC) θα λάβει τη μορφή σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η σύμπραξη αυτή θα παρέχει ένα νομικό, συμβατικό και οργανωτικό πλαίσιο στα μέλη της.

Μέλη της κοινής επιχείρησης είναι: 1) Η Ευρωπαϊκή Ένωση, εκπροσωπούμενη από την Κομισιόν, 2) 25 ευρωπαϊκές χώρες, 3) η Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρμα για Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων (European Technology Platform for High Performance Computing, ETP4HPC), με έδρα το Άμστερνταμ, και η Ένωση για την Αξιοποίηση Μεγάλων Δεδομένων (Big Data Value Association, BDVA), με έδρα τις Βρυξέλλες.

Η κοινή επιχείρηση θα συσταθεί τον Νοέμβριο του 2018 και θα παραμείνει σε λειτουργία έως το τέλος του 2026. Θα έχει προϋπολογισμό ύψους 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 50% (486 εκατ. ευρώ) από την Ε.Ε. και άλλα τόσα από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, ενώ εκτιμάται ότι πρόσθετοι πόροι 400 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από ιδιώτες εταίρους.

Η κοινή επιχείρηση θα έχει, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα καθήκοντα:

• Θα αξιοποιεί δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της.
• Θα προβεί στην αγορά τουλάχιστον δύο υπερυπολογιστών προεξακλίμακας, οι οποίοι συγκαταλέγονται στους δέκα κορυφαίους παγκοσμίως, με χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ένωσης που προέρχεται από το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», το πρόγραμμα του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» και από συνεισφορές των συμμετεχόντων κρατών, σε συμμόρφωση με τους κανόνες της κοινής επιχείρησης.
• Θα παράσχει οικονομική στήριξη για την αγορά τουλάχιστον δύο υπερυπολογιστών πεντακλίμακας.
• Θα καθορίζει τις γενικές και ειδικές προϋποθέσεις πρόσβασης στους υπερυπολογιστές.
• Θα παρέχει χρηματοδοτική στήριξη, κυρίως με επιχορηγήσεις, εστιάζοντας στην ανάπτυξη της επόμενης γενιάς βασικών τεχνολογιών και συστημάτων υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων με σκοπό την επίτευξη εξακλίμακας, που καλύπτουν το σύνολο του ευρωπαϊκού τεχνολογικού φάσματος.

Ιατρική και ασφάλεια

Οι Ευρωπαίοι πολίτες επωφελούνται ήδη στην καθημερινή τους ζωή από πολλές εφαρμογές υπερυπολογιστών. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη νέων ιατρικών θεραπειών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις προσομοιώσεις υπερυπολογιστών για την κατανόηση της φύσης του καρκίνου, των καρδιακών παθήσεων, της νόσου του Αλτσχάιμερ και σπάνιων γενετικών διαταραχών.

Στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και της άμυνας, οι υπερυπολογιστές χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη αποτελεσματικών τεχνολογιών κρυπτογράφησης και, σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη, για την κατανόηση και την αντιμετώπιση επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Χρησιμοποιούνται για τη μελέτη της αλλαγής του κλίματος και για τις μετεωρολογικές προβλέψεις.

Στη βιομηχανία

Στον βιομηχανικό τομέα και στις επιχειρήσεις, οι υπερυπολογιστές μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους κύκλους σχεδιασμού και παραγωγής προϊόντων, επιταχύνοντας τον σχεδιασμό νέων υλικών, ελαχιστοποιώντας το κόστος και αυξάνοντας την αποδοτικότητα των πόρων. Για παράδειγμα, μπορούν να μειωθούν οι κύκλοι παραγωγής αυτοκινήτων από 60 σε 24 μήνες και παράλληλα να βελτιωθούν η ασφάλεια και η άνεση των επιβατών. Τα οχήματα χωρίς οδηγό τελειοποιούνται χάρη στον τεράστιο όγκο δεδομένων που ανταλλάσσουν μέσω των υπερυπολογιστών.

Καινοτομία

Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής για την Ενιαία Ψηφιακή Αγορά Άντρους Άνσιπ επεσήμανε ότι η Ε.Ε. χρειάζεται υπερυπολογιστές για την επεξεργασία των δεδομένων, την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και την εξεύρεση λύσεων σε περίπλοκα ζητήματα σε τομείς όπως η υγεία και η ασφάλεια. «Σήμερα, οι περισσότεροι ερευνητές και οι επιχειρήσεις μας πρέπει να φύγουν εκτός Ευρώπης για να βρουν τους υπολογιστές ανώτερης κλάσης που χρειάζονται», τόνισε, προσθέτοντας ότι «η Ε.Ε. δεν έχει την πολυτέλεια να μείνει πίσω - χάρη στη EuroHPC, θα μπορούμε να επωφελούμαστε από την καινοτομία εντός της Ευρώπης».