Είναι αρκετά δύσκολο προς αφομοίωση από τους εγχώριους επενδυτές και παράγοντες το φαινόμενο, να αναζητά πυθμένα για το 2018 η αγορά τον φετινό Αύγουστο. Ακόμα και για τους σκληρά αντιπολιτευόμενους την κυβέρνηση, η ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου είναι θετικότατη εξέλιξη, που βέβαια δεν λύνει τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, που συσσώρευε η οδός προς τη χρεοκοπία. Ωστόσο αποτελεί ορόσημο στην πολιτική ιστορία του τόπου.
Του Κώστα Ιωαννίδη
Είναι αρκετά δύσκολο προς αφομοίωση από τους εγχώριους επενδυτές και παράγοντες το φαινόμενο, να αναζητά πυθμένα για το 2018 η αγορά τον φετινό Αύγουστο. Ακόμα και για τους σκληρά αντιπολιτευόμενους την κυβέρνηση, η ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου είναι θετικότατη εξέλιξη, που βέβαια δεν λύνει τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, που συσσώρευε η οδός προς τη χρεοκοπία. Ωστόσο αποτελεί ορόσημο στην πολιτική ιστορία του τόπου. Οι αγορές θα αναλάβουν πλέον την αξιολόγηση των ελληνικών αξιών, μέσα από τις εκτιμήσεις τους για τις δυνάμεις και τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. Οι ημερομηνίες ορόσημα για τις αγορές δεν ταυτίζονται με τα ορόσημα στο πολιτικό πεδίο. Από την εποχή που ξέσπασε η κρίση τέσσερις διαδοχικά κυβερνήσεις πάλεψαν για να κρατηθεί η χρεοκοπία υπό έλεγχο και χρειάστηκε το μεγαλύτερο bailout στην οικονομική ιστορία (πάνω από 260 δις ευρώ) κεφάλαια που παρείχαν οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ.
Μετά την έξοδο, η Αθήνα έχει δεσμευτεί να επιτύχει απαιτητικά πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα - εξαιρουμένων των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους - 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και 2,2% μέχρι το 2060. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μάιρε δήλωσε στην εφημερίδα Το Βήμα ότι ο στόχος του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας ήταν η επιστροφή της χώρας στην ομαλότητα και ότι η έξοδος από τα προγράμματα διάσωσης είναι «μεγάλη επιτυχία».
Η Αθήνα επέστρεψε στις αγορές χρεωστικών τίτλων τον Ιούλιο του 2017 με πώληση ομολόγων ύψους 3,0 δις ευρώ, που αποτέλεσε ένα ορόσημο στο δρόμο για την επιστροφή της στην οικονομική υγεία. «Εάν υπάρξουν ισχυρές διεθνείς αναταραχές, είτε στη γειτονική μας Ιταλία ή στην Τουρκία είτε στην παγκόσμια οικονομία, θα αντιμετωπίσουμε δυσκολίες στην εκμετάλλευση των αγορών δεδομένου ότι ο συντελεστής ευαισθησίας των ελληνικών ομολόγων παραμένει υψηλός. Ας μην ξεχνάμε ότι η ευρωζώνη εξακολουθεί να έχει κενά στην αρχιτεκτονική της. Η τραπεζική ένωση δεν έχει ολοκληρωθεί, οπότε οποιαδήποτε κάμψη επηρεάζει περισσότερο τα ασθενέστερα κράτη-μέλη της», δήλωσε ο Κεντρικός Τραπεζίτης της χώρας Γ. Στουρνάρας πρόσφατα.
Στην στατιστική προσέγγιση της αγοράς θα άξιζε να αναφέρουμε πως το ξεπούλημα θέσεων στις παραμονές της επίσημης εξόδου της χώρας από τα μνημόνια, δικαιολογούν μια σειρά δηλώσεων αρμοδίων από τις Βρυξέλλες και όχι μόνο. Όλοι αναφέρονται στην ανάγκη ολοκλήρωσης των μεταρρυθμίσεων, λες και έχουν υποψιαστεί μια διάθεση για εκτροχιασμό από την προσπάθεια εξυγίανσης των οικονομικών λειτουργιών της χώρας. Η Ελλάδα ήταν επί χρόνια στο κάδρο των ασυμμόρφωτων και μάλλον, οι Ιταλοί και η βουτιά της λίρας, το θύμισαν στους επαγγελματίες. Έτσι ρευστοποίησαν για καλό και για κακό.
Το πραγματικό πρόβλημα αφορά στο περιβάλλον που διαμορφώνουν τα κεντρικά ζητήματα που απασχολούν την παγκόσμια επενδυτική βιομηχανία. Είναι σαφής η ανησυχία για την ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ - Κίνας, γιατί μπορεί να οδηγήσει σε επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης, αν εξελιχθεί σε εμπορικό πόλεμο. Είναι επίσης σαφής η επιλογή των κεφαλαιούχων απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Θα αναζητήσουν αξίες του δολαρίου, γιατί προσδοκούν την επικράτηση των ΗΠΑ, οι οποίες κατά την γνώμη τους θα πληγούν λιγότερο από τους αντιπάλους και πρώην εμπορικούς τους εταίρους. Το μεγαλύτερο πλήγμα βλέπουν πως θα υποστούν οι αναδυόμενες αγορές και η κρίση στην τουρκική λίρα ενίσχυσε αυτή τους την άποψη. Λιγότερες θα είναι οι επιπτώσεις στην ευρωζώνη, αλλά και αυτή δεν θα μείνει στο απυρόβλητο.
Σήμερα οι αγορές της Ασίας κινήθηκαν με προσοχή ανοδικά καθώς υπάρχουν θετικές προσδοκίες από την επανέναρξη των συνομιλιών ΗΠΑ - Κίνας για το εμπόριο. Οι εκθέσεις υποδεικνύουν ότι οι συνομιλίες στην Ουάσιγκτον θα διεξαχθούν στις 21 και 22 Αυγούστου, λίγο πριν αρχίσουν να ισχύουν δασμοί ύψους 16 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για τα κινεζικά προϊόντα.
Το γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (U.S. Trade Representative) δήλωσε την Παρασκευή ότι διπλασίασε τη διάρκεια των ακροάσεων για τους δασμούς στα επόμενα κινεζικά αγαθά ύψους 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έξι ημέρες από τις προγραμματισμένες τρεις, λόγω της συντριπτικής ζήτησης από εταιρείες να καταθέσουν. Οι ακροάσεις θα διεξαχθούν στις 20-24 Αυγούστου και στις 27 Αυγούστου. Οι traders ανέφεραν ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για μια σύνοδο κορυφής μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump και του κινέζου προέδρου Xi Jinping τον Νοέμβριο.
Βοήθεια για αλλαγή στη γενική διάθεση ήταν η ύπαρξη μιας σταθερότητας στην τουρκική λίρα, η οποία κρατούσε περίπου στις 6,0000 ανά δολάριο τη Δευτέρα.
«Οι κεντρικές τράπεζες του Κατάρ και της Τουρκίας έχουν υπογράψει swap νομισμάτων για την παροχή ρευστότητας και για υποστήριξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας», δήλωσε η κεντρική τράπεζα του Κατάρ την Κυριακή.
"Το κλίμα για την Τουρκία σταθεροποιήθηκε, αλλά οι μεσοπρόθεσμες ευπάθειες παραμένουν σημαντικές και οι αγορές συνεχίζουν να τιμωρούν τα νομίσματα με αδύναμα θεμελιώδη στοιχεία. Αλλά βλέπουμε τον κίνδυνο μετάδοσης από την Τουρκία ως ενδεχόμενο σχετικά χαμηλού αποτελέσματος. Το ιστορικό δείχνει ότι η μεταβλητότητα μιας αναδυόμενης αγοράς είναι απίθανο να χτυπήσει την οικονομία των Η.Π.Α. ή να αλλάξει την πολιτική της Fed ". Σημείωσε ο οικονομολόγος Barclays Michael Gapen.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
Αυγουστιάτικη αναμέτρηση των αγορών με τον αυταρχικό λαϊκισμό
Το σοκ των αγορών από τη βουτιά της τουρκικής λίρας, έδειξε να περιορίζεται, αλλά μπορεί και να συνεχιστεί αυτή τη βδομάδα, μετά την απάντηση του Τούρκου ηγέτη στην υποβάθμιση της οικονομίας του από Moody’s και Standards & Poor. Η υποχώρηση της τιμής του χαλκού που αποτελούσε και αποτελεί δείκτη για το σφρίγος της παγκόσμιας ανάπτυξης, επίσης επιβαρύνει το φρόνημα των επενδυτών. Ενώ είναι γνωστό πως τα νέα μέτρα δασμολόγησης κινεζικών προϊόντων ξεκινάνε αυτή τη βδομάδα, όταν την περασμένη διαπιστώθηκε από τα δεδομένα του Ιουλίου, πως η οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα επιβραδύνεται. Τα δε μέτρα αναζωπύρωσης που έλαβαν οι αρμόδιοι πρόσφατα, θα αργήσουν να αποδώσουν. Επίσης η βαθειά βουτιά στην τιμή των μετοχών γιγάντων στο κινεζικό internet, σε συνδυασμό με την πρόσφατη αδυναμία στις μετοχές των μισών εταιριών που κυριαρχούν στο διαδίκτυο για τη Δύση, προβλημάτισαν μερίδα επενδυτών. Καθώς τα τελευταία χρόνια ο κλάδος της τεχνολογίας ήταν η ραχοκοκαλιά του ανοδικού κύκλου που άρχισε το 2009 και για αρκετούς έχει ακόμα δρόμο μπροστά του.
Αυτά είναι τα ζητήματα που απασχόλησαν και παρακίνησαν τις επενδυτικές κινήσεις που έδειξαν, σε εβδομαδιαία βάση, ότι οι θεσμικοί θεωρούν πως η κρίση στην Τουρκία δεν θα επηρεάσει την οικονομία των ΗΠΑ σημαντικά. Κάπως βαρύτερες θα είναι οι επιπτώσεις για την Ευρώπη, αφού οι βασικοί δείκτες στην εβδομάδα εμφάνισαν απώλειες, ενώ υπήρξε βελτίωση των μακροοικονομικών δεδομένων για την ευρωζώνη που πέρασε απαρατήρητη. Το ευρώ υποχώρησε έναντι του δολαρίου, αλλά ακόμα χειρότερη εξασθένιση υπέστησαν τα νομίσματα των αναδυόμενων χωρών καθώς και οι μετοχικές τους αξίες. Για αυτές υπάρχει ο φόβος της μόλυνσης από την τουρκική λίρα, που έχασε το μισό της αξίας της φέτος. Οι επενδυτές προτιμούν το δολάριο και τις αξίες του, καθώς εκτιμούν πως ακόμα και αν ξεσπάσει εμπορικός πόλεμος, οι ΗΠΑ θα έχουν την λιγότερο τραυματισμένη οικονομία.
Τα μοντέλα
Ασχέτως οπτικής για την επενδυτική βιομηχανία είναι γεγονός πως η επένδυση είναι μια πολύ διανοητική επιδίωξη. Άλλοι την ορίζουν ως εξαιρετικά γνωστική και παραγωγική δραστηριότητα. Η επιτυχής επένδυση δεν απαιτεί εξαιρετική φυσική κατάσταση, αγωνία, ευκολία στις πωλήσεις, «εξαιρετικές ανθρώπινες δεξιότητες», μαθηματικές ικανότητες ή υψηλό IQ. Αυτό που απαιτεί είναι η κατασκευή ενός μοντέλου στο μυαλό του επενδυτή για το πώς λειτουργεί ο κόσμος. Αυτά ανέφερε πρόσφατα ο Seth Levine για την ανάγκη ύπαρξης επενδυτικής φιλοσοφίας. Αφού η επένδυση είναι απόκτηση κερδών - ένα στοίχημα με χρήση κεφαλαίων – γύρω από όσα θα συμβούν στο μέλλον.
Αν κάποιος ενδιαφέρεται για τις προοπτικές της ζήτησης ενός εμπορεύματος, το ποσό των ταμειακών ροών που μπορεί να δημιουργήσει μια επιχείρηση επί σειρά ετών, την πιθανότητα αθέτησης των υποχρεώσεων προς τρίτους ενός κράτους, ή ακόμη και τη μεταβλητότητα μιας συγκεκριμένης αγοράς, είτε είναι επενδυτής ή trader (η διαφορά είναι ο χρονικός ορίζοντας) χρειάζεται να προβεί σε προβολή μελλοντικών γεγονότων. Οι προβλέψεις οδηγούν τελικά σε επενδυτικές αποφάσεις είτε για αγορά είτε για πώληση, και καθορίζουν τις ποσότητες στις οποίες πραγματοποιούνται αυτές οι ενέργειες.
Υπάρχουν επενδυτές που κινούνται έχοντας ένα συνειδητά δομημένο μοντέλο χτισμένο με ορθολογισμό, πειθαρχεία στη διαδικασία των σκέψεων και σχολαστική απόλυτα λογική συζήτηση με ειδικούς. Άλλοι αφήνουν το υποσυνείδητό τους να συσσωρεύει ένα σωρό από αδικαιολόγητα συμπεράσματα, ψευδείς γενικεύσεις, αόριστες αντιφάσεις, μη αφομοιωμένα συνθήματα, άγνωστες επιθυμίες, φόβους, που ρίχτηκαν τυχαία, αλλά ενσωματώθηκαν σε ένα είδος φανταστικού μοντέλου. Με βάση λοιπόν ένα πνευματικό κατασκεύασμα ένα μοντέλο για το πώς λειτουργεί ο κόσμος δημιουργούνται οι αγοραίες προτιμήσεις.
Οι αγορές ισχυρότερες των δικτατόρων
Σε ένα κόσμο που το κεφάλαιο κινείται με μεγάλη ευκολία και άνεση, είναι πραγματικά δύσκολο κάποιοι, όσο ισχυροί και αν είναι στο εσωτερικό της χώρας τους, να το φυλακίσουν στην πιθανά σιδερένια, για την κοινωνία που τους στηρίζει, γροθιά τους. Οι ηγέτες που σε κρίσιμες περιόδους για την οικονομία της χώρας τους χρησιμοποιούν τον λαϊκισμό ώστε να ανέβουν ή να διατηρηθούν στην εξουσία, δεν διστάζουν να αποφασίσουν, πως η πατρίδα χρειάζεται να ενταχθεί σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Ο πρόεδρος Erdoğan το έκανε για να εδραιώσει την πολιτική του εξουσία. Αυτά που έκανε με τις διευρυμένες εξουσίες του ήταν τα ακόλουθα: απόλυσε περισσότερους από 100.000 δημόσιους αξιωματούχους που δεν τον υποστήριζαν πολιτικά, έκλεισε τις εφημερίδες και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που του ασκούσανε κριτική, μαζί με «ενοχλητικά» σχολεία, φιλανθρωπικά ιδρύματα και ομάδες κοινωνίας των πολιτών, κατάσχοντας τα περιουσιακά τους στοιχεία χωρίς αποζημίωση. Φυλάκισε 50.000 ανθρώπους με κατηγορίες για τρομοκρατικές ενέργειες και πολλούς μάλιστα χωρίς δίκη. Κατάσχεσε τα διαβατήρια των αντιφρονούντων και κατάφερε να παγώσει τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Πολλοί τύραννοι αλλά και απλές κυβερνήσεις έχουν κυριαρχήσει βραχυπρόθεσμα και έχουν ενισχυθεί από τη χρήση του λαϊκισμού, κατασκευάζοντας εχθρούς για μια κοινωνία που έχει ζαλίσει η κρίση. Αλλά αυτή η οδός δεν είναι βιώσιμη. Αυτό που θεωρούν βιώσιμο οι αγοραίοι είναι τα ασφαλή δικαιώματα ιδιοκτησίας, το κράτος δικαίου, η ανεξάρτητη δικαιοσύνη, οι εκτελεστές συμβάσεις, οι ευέλικτες αγορές εργασίας, το ελεύθερο εμπόριο, οι επενδύσεις και η επιχειρηματικότητα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κάνουν πολλά πράγματα διαφορετικά από τη Σουηδία, τη Γερμανία, τη Σιγκαπούρη, την Ελβετία, την Ισλανδία και την Ιαπωνία, αλλά αυτά που έχουν κοινά οι χώρες που έχουν πετύχει μακροπρόθεσμη ευημερία είναι πιο σημαντικά από τον υψηλότερο συντελεστή φόρου εισοδήματος ή τους κανονισμούς για την ασφάλιση υγείας.
Το νόμισμα της Τουρκίας, η λίρα, έχασε πρόσφατα το ήμισυ της αξίας της, καθώς οι επενδυτές του κόσμου ανακάλυψαν ότι έχουν εκθέσει τον εαυτό τους στις διαθέσεις ενός απροσδόκητου «αυτοκράτορα». Ο Ερντογάν, όπως και οι συνεχιστές της πολιτικής του Τσάβες στη Βενεζουέλα και η Cristina Fernández de Kirchner στην Αργεντινή, έχει επιδιώξει την εγκατάσταση οικονομικής πολιτικής, που εκφράζει ισότιμα εθνικισμό, λαϊκισμό περί ευημερίας και διαφθορά. Στην Αργεντινή, η εθνικοποίηση των ιδιωτικών συντάξεων ήταν επίθεση στην ιδιοκτησία των πολιτών και το κράτος δικαίου. Η περίπτωση της Βενεζουέλας είναι γνωστή με τον Μαδούρο να εκθειάζει τα δημοκρατικά δικαιώματα και να χαρίζει πετρέλαιο θέρμανσης. Η Kirchner κατηγόρησε για την κρίση της Αργεντινής τους «οικονομικούς τρομοκράτες» και ο Nicolás Maduro της Βενεζουέλας συμβουλεύτηκε την παλιά σοβιετική σχολή και έφτιαξε «σαμποτέρ και αργυραμοιβούς». Ο Erdoğan κατηγορεί τους «κερδοσκόπους» και τα «λόμπι στις αγορές υψηλού επιτοκίου», οι οποίοι θέλουν να πλουτίσουν από τον «ιδρώτα του λαού».
Μετά την οικονομική κρίση του 2008-09, οι επενδυτές άρχισαν το κυνήγι για αποδόσεις από τα κεφάλαιά τους και αυτό τους έφερε σε επενδυτικά μέρη που δεν σύχναζαν πολλοί πριν, όπως ο εμπορικός δανεισμός στην Τουρκία. Η οικονομία άνθισε εκρηκτικά καθώς όλο αυτό το κεφάλαιο εισέρρεε. Όμως η επιχειρηματική δραστηριότητα με την ανεξέλεγκτη ολιγαρχία ή με αχυράνθρωπούς της είναι επικίνδυνη. Οι τράπεζες της Τουρκίας, οι μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις, η κυβέρνησή της και τα νοικοκυριά της δανείστηκαν τεράστια ποσά, εκφρασμένα σε ξένο νόμισμα οικοδομώντας χρέος ίσο με το 70% περίπου του ΑΕΠ. Αυτό συγκρίνεται με το 27% για τη Βραζιλία, 33% για τη Ρωσία, 35% για την Ινδονησία, και 50% για τη Νότια Αφρική. Αυτά τα ποσοστά δικαιολογούν το μέγεθος των αναταράξεων στα αντίστοιχα νομίσματα στην αρχή της περασμένης βδομάδας όταν μεγιστοποιήθηκε η βουτιά της λίρας. Ο Ερντογάν, παρά τη σουλτανική του εμφάνιση, είναι σχεδόν ανυπεράσπιστος ενάντια στη δύναμη της απλής αγοραίας προτίμησης. Μια λαϊκίστικη κυβέρνηση και φιλελεύθερη οικονομική πολιτική σπάνια μπορούν να συνυπάρξουν για πολύ καιρό. Η μια ή η άλλη θα αλλάξει πιστεύουν οι αγοραίοι. Είπε κάποτε η Μάργκαρετ Θάτσερ: «Ένα μάθημα που χρειάζεται να διδάσκονται ξανά και ξανά οι πολιτικοί είναι πως δεν μπορούν να ξεπεράσουν τις αγορές, αν και αυτό δεν τους εμποδίζει να προσπαθούν επανειλημμένα να το κάνουν».
Την τρίτη εβδομάδα του Αυγούστου, ο S&P 500, κλείνοντας στις 2841,86 μονάδες, είχε άνοδο +0,30% ενώ στο 2018 διαμόρφωσε κέρδη +6,29%. Ο Dow, με μεταβολή +1,18%, έκλεισε στις 25.611,94 μονάδες, στο 2018 κερδίζει 3,61%. Ο S&P400 κερδίζοντας +0,46% διαμόρφωσε επίδοση φέτος +5,51%, ενώ ο Russell 2000 της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή +0,05%, εμφάνισε ετήσια απόδοση +9,90%. Ο δε Nasdaq, με πτώση -0,70%, διατήρησε διψήφια τα κέρδη του για το 2018 στο +12,76%.
Ο FTSE100 του Λονδίνου έπεσε -1,41% στη βδομάδα με απώλειες -1,68%, στο 2018. Ο DAX βούλιαξε -1,72%, με ετήσια επίδοση -5,47%, ο CAC είχε μεταβολή -1,29%, με την απόδοση του 2018 στο +0,61%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας έπεσε -1,92% και στο έτος αποδίδει -6,24%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία με μεταβολή -3,20%, στο 2018 αποδίδει πλέον -6,58%. Ο Bovespa της Βραζιλίας υποχώρησε κατά -0,63%, με -0,49% επίδοση φέτος, ενώ ο Bolsa του Μεξικού υποχωρώντας -0,25%, απόκτησε επίδοση για το 2018, -2,21%.
Ο Nikkei, με εβδομαδιαία μεταβολή -0,12%, στο 2018 έχει απώλειες -2,17%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή –1,57% και επίδοση για φέτος -8,93%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία κέρδισε +0,21%, στο 2018 αποδίδει +11,43%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng έπεσε -4,07% και στο 2018 εμφάνισε αρνητική επίδοση -9,04%. Πτώση -4,52% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με επίδοση στο έτος -19,30%.
Ο χρυσός κινήθηκε πτωτικά, -2,87%, στα 1184,20 δολάρια η ουγκιά, με επίδοση το 2018 -9,26%. Ανάλογα, κατά –3,28%, κινήθηκε το πετρέλαιο Crude. Στο 2018 γράφει κέρδη +9,03%.
ΧΑ
Εβδομάδα αναζήτησης πυθμένα για το έτος
Μπορεί να είχε, λόγω δεκαπενταύγουστου, τέσσερις συνεδριάσεις η εβδομάδα, αλλά αποδείχθηκαν, αρκετές για να περάσει το ΓΔ κάτω από το χαμηλό του έτους που ίσχυε από τις 29 Μαΐου, δηλαδή τις 735,66 μονάδες. Στη σύνοδο της Πέμπτης, ούτε πέντε μέρες πριν από την επίσημη έξοδο της χώρας από τα μνημόνια, οι θεσμικοί με επίμονες πιέσεις στον τραπεζικό κλάδο οδήγησαν τον μέσο όρο ως τις 707,77 μονάδες. Βέβαια στις πιέσεις συνέβαλλαν μια σειρά εξελίξεων στο διεθνές πεδίο και η σιωπή γύρω από τα οικονομικά ζητήματα στο εσωτερικό. Αναφερόμαστε στην αύξηση της ανησυχίας από την διόγκωση της έντασης μεταξύ ΗΠΑ Κίνας γύρω από τις εμπορικές σχέσεις τους και στην απουσία ικανοποιητικού για τους αγοραίους σχεδίου για την μετα-μνημονιακή εποχή.
Υπήρξε επίσης ψαλίδισμα της εμπιστοσύνης των επενδυτών από την εκτίναξη της κρίσης στην αγορά συναλλάγματος, όπου πιέστηκαν συγκεκριμένα, η Τουρκική λίρα, το ρούβλι, και το νόμισμα της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης. Ο πανικός κατέλαβε εξ αυτού τους θεσμικούς στις αναδυόμενες αγορές, για μια πιθανή μόλυνση που θα έφερνε το βούλιαγμα του νομίσματος της γειτονικής μας χώρας. Ακόμα και μετοχές τραπεζικών ομίλων με παγκόσμια εμβέλεια πιέστηκαν στην αρχή της εβδομάδας, διαμορφώνοντας αρνητικό κλίμα για τον κλάδο και τις αναδυόμενες αγορές αξιών. Παράλληλα, είχαμε και την εκπνοή των σειρών Αυγούστου στα παράγωγα.
Η εβδομάδα ξεκίνησε με καθοδική ορμή που της είχαν προσδώσει οι τρεις διαδοχικά πτωτικές συνεδριάσεις της δεύτερης βδομάδας του Αυγούστου. Έτσι τη Δευτέρα η αλυσίδα απέκτησε άλλο ένα κρίκο και τη δεύτερη στη σειρά σύνοδο, που το κλείσιμο έγινε στο κατώτερο μέρας και οι πιέσεις το όρισαν στις δημοπρασίες. Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες (-6,66%) και οι 25 μετοχές του FTSE25 είχαν απώλειες. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 31,252 εκατ. ευρώ και συναλλαγές με πακέτα δεν έγιναν. Ήταν η μέρα του σοκ από την κατά 20% βουτιά της τουρκικής λίρας όταν βούλιαξαν όλες οι αγορές μετοχών. Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -3,10% και έφθασε στις 720,71 από 743,73 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1902,12 από 1966,12 μονάδες με μεταβολή -3,26%.
Την Τρίτη η πτωτική μεταβολή μειώθηκε, αλλά επιβλήθηκε ενώ στη μεγαλύτερη διάρκεια οι τιμές βάδιζαν σε θετικό πεδίο. Ήταν σύνοδος με εναλλαγές στην κυριαρχία των πωλητών και των αγοραστών. Η στατιστική εικόνα των blue chip άλλαξε προς το καλύτερο, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (9 από 0) blue chip έναντι των καθοδικών (14 από 25) και δύο ΜΥΤΙΛ και ΤΙΤΚ στα αμετάβλητα. Ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,05% και έφθασε στις 720,32 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1904,51 με μεταβολή +0,13%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 36,655 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 3,155.
Την Πέμπτη συμπληρώθηκαν έξη πτωτικές συνεδριάσεις στη σειρά και η τρίτη με κλείσιμο στο ελάχιστο με κρετσέντο πιέσεων στις δημοπρασίες. Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες ( -1,45% από -1,33% την Τρίτη). Η κίνηση στην αγορά εξελίχθηκε με αντίθετη δυναμική στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -1,74% και έφθασε στις 707,77 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1869,87 με μεταβολή -1,82%. Για να συμβούν τα παραπάνω ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 43,555 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 1,737.
Στην τελευταία συνεδρίαση της εβδομάδας, οι θεσμικοί έδωσαν στις τιμές των βασικών δεικτών μεικτή τάση και κίνηση μόνιμα σε θετικό πεδίο. Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες ( -1,60%). Η στατιστική εικόνα των blue chip άλλαξε προς το καλύτερο, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (18 από 3) blue chip έναντι των καθοδικών (5 από 20) και δύο ΕΧΑΕ και ΣΑΡ στα αμετάβλητα. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 40,913 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 7,651. Ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +0,36% και έφθασε στις 710,35 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1877,36 με μεταβολή +0,40%.
Στην τρίτη εβδομάδα του Αυγούστου ο ΓΔ έπεσε -4,49% και ο 25άρης -4,51% με τον FTSEM στο -4,35%. Έτσι τον Αύγουστο ο ΓΔ εμφανίζει απώλειες -6,68% και ο 25άρης -7,03% ενώ ο FTSEM ήδη έχασε -3,23%. Στο έτος όμως ο μέσος όρος χάνει -11,47% ο 25άρης -9,88% και ο FTSEM -4,87%.
Η στατιστική εικόνα των blue chip μετά την εβδομάδα εκπνοής των σειρών Αυγούστου στα παράγωγα υπογραμμίζει την γενίκευση της διάθεσης για ρευστοποίηση θέσεων. Μόνο η ΜΟΗ (+10,43%) εμφάνισε κέρδη και μάλιστα διψήφια μετά από 4 συνεδριάσεις. Στις αμυντικές μετοχές που εμφάνισαν μικρές απώλειες εντάσσονται δύο μόνο, οι ΜΠΕΛΑ -0,30% και η ΤΕΝΕΡΓ -0,17%. Απώλειες από -1% ως -4% είχαν 10 blue chip ήτοι ΕΛΠΕ -3,55%, ΛΑΜΔΑ -3,40%, ΕΥΔΑΠ -3,30%, ΟΛΠ -3,23%, ΦΡΛΚ -2,88%, ΓΕΚΤΕΡΝΑ -2,50%, ΕΕΕ -2,15%, ΑΔΜΗΕ -2,02%, ΓΡΙΒ -1,64%, και ΑΡΑΙΓ -1,34%. ΟΙ ΜΥΤΙΛ -4,26% και ΟΠΑΠ -4,16% είχανε ισοδύναμη πτώση με τους βασικούς δείκτες και άλλες δέκα μετοχές του 25άρη έχασαν από -5% ως -12,5%. Ήταν οι ΑΛΦΑ -12,30%, ΕΤΕ -9,96%, %, ΕΥΡΩΒ -9,42%, ΠΕΙΡ -9,27%, ΒΙΟ -6,74%, ΔΕΗ -6,31%, ΣΑΡ -5,75%, ΤΙΤΚ -5,68%, ΕΧΑΕ -5,33%, και ΟΤΕ -5,33%. Το φρένο στην κάθοδο την Παρασκευή κόντρα στις απώλειες των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων δεν αποτελεί μήνυμα πως η αναζήτηση πυθμένα για την αγορά της Αθήνας σταμάτησε.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Είναι περιορισμένες λόγω χαμηλής ορατότητας οι ανοικτές θέσεις
Στη σύνοδο της Πέμπτης, ούτε πέντε μέρες πριν από την επίσημη έξοδο της χώρας από τα μνημόνια, οι θεσμικοί με επίμονες πιέσεις στον τραπεζικό κλάδο οδήγησαν τον μέσο όρο ως τις 707,77 μονάδες. Βέβαια στις πιέσεις συνέβαλλαν μια σειρά εξελίξεων στο διεθνές πεδίο και η σιωπή γύρω από τα οικονομικά ζητήματα στο εσωτερικό. Αναφερόμαστε στην αύξηση της ανησυχίας από την διόγκωση της έντασης μεταξύ ΗΠΑ Κίνας γύρω από τις εμπορικές σχέσεις τους και στην απουσία ικανοποιητικού για τους αγοραίους σχεδίου για την μετα-μνημονιακή εποχή.
Υπήρξε επίσης ψαλίδισμα της εμπιστοσύνης των επενδυτών από την εκτίναξη της κρίσης στην αγορά συναλλάγματος, όπου πιέστηκαν συγκεκριμένα, η Τουρκική λίρα, το ρούβλι, και το νόμισμα της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης. Ο πανικός κατέλαβε εξ αυτού τους θεσμικούς στις αναδυόμενες αγορές, για μια πιθανή μόλυνση που θα έφερνε το βούλιαγμα του νομίσματος της γειτονικής μας χώρας. Ακόμα και μετοχές τραπεζικών ομίλων με παγκόσμια εμβέλεια πιέστηκαν στην αρχή της εβδομάδας, διαμορφώνοντας αρνητικό κλίμα για τον κλάδο και τις αναδυόμενες αγορές αξιών. Παράλληλα, είχαμε και την εκπνοή των σειρών Αυγούστου στα παράγωγα.
Στη τελευταία σύνοδο της εβδομάδας εκπνοής των σειρών Αυγούστου, οι θεσμικοί έδωσαν μεικτή δυναμική στον 25άρη που απέτρεψε την εγγραφή νέου χαμηλού έτους και έφερε κίνηση μόνιμα σε θετικό πεδίο. Τιμή ανοίγματος και ελάχιστο μέρας ήταν οι 1874,05 μονάδες, με ανοδικό χάσμα 4,2 μονάδων. Το μέγιστο ορίστηκε στις 12:12 ήταν στις 1916,15 μονάδες. Οι θεσμικοί στο τέλος της ελεύθερης διαπραγμάτευσης, τον άφησαν στις 1885,20. Εμφανίστηκαν πιέσεις στις δημοπρασίες και το κλείσιμο έγινε στις 1877,36 με μεταβολή +0,40%. Ο τζίρος στα παράγωγα περιορίστηκε στα 21,168 από 38,393 εκατ. ευρώ.
Στα ΣΜΕ λήξης Αυγούστου, άλλαξαν χέρια 1458 συμβόλαια. Εμφανίστηκε όγκος 2526 ΣΜΕ για τη σειρά Σεπτεμβρίου με ανώτερο τις 1916,50 μονάδες και κατώτερο τις 1873,50 με τελευταίες πράξεις στις 1875,00. Διακινήθηκαν επίσης 113 από 27 ΣΜΕ λήξης Οκτωβρίου με ανώτερο τις 1911,50 μονάδες και κατώτερο τις 1880,00 με τελευταίες πράξεις στις 1880,00 μονάδες.
Έτσι στην εβδομάδα της εκπνοής των σειρών Αυγούστου, είχαμε υπερδιπλασιασμό των όγκων στα ΣΜΕ του FTSE25. Επήλθε ωστόσο σημαντική μείωση στις ανοικτές θέσεις, γεγονός που υπογραμμίζει την επιφύλαξη των traders για την πρόβλεψη της βραχυπρόθεσμης τάσης. Ο 25άρης κατέληξε στις 1877,36 μονάδες, με εβδομαδιαία μεταβολή -4,51%. Στα options του, ο συνολικός όγκος εκτινάχθηκε σε κάποιες συνόδους.
Οι όγκοι στα ΣΜΕ του δείκτη συνολικά, ανήλθαν σε 18152 συμβόλαια, καταλήγοντας με 7.210 ανοικτές θέσεις. Ο μέσος όγκος της σειράς Αυγούστου, διαμορφώθηκε στα 2268 από 1146 ΣΜΕ. Για τη σειρά του Σεπτεμβρίου ο όγκος διαμορφώθηκε στα 2235 από 432 συμβόλαια ημερησίως. Οι ανοικτές θέσεις της νέας κυρίαρχης σειράς (Σεπτεμβρίου) ανήλθαν σε 7164 από 1203 και της επόμενης σε 46 ΣΜΕ. Οι τελευταίες πράξεις του ΣΜΕ Σεπτεμβρίου, έγιναν στις 1875,00 μονάδες. Οι traders έδωσαν προπορεία 2,36 μονάδων στον 25άρη, έναντι του ΣΜΕ τρέχουσας σειράς.
Σήμερα
Οι ασιατικές αγορές μετοχών προχώρησαν ανοδικά με μεγάλη προσοχή τη Δευτέρα 20/8, καθώς οι επενδυτές περίμεναν εξελίξεις στις εμπορικές συνομιλίες των ΗΠΑ και της Κίνας και το κινεζικό νόμισμα απομακρύνθηκε από επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα.
Ο ευρύτερος δείκτης MSCI για μετοχές της Ασίας-Ειρηνικού εκτός της Ιαπωνίας κέρδισε 0,4%, ενώ τα blue chip της Σαγκάης σημείωσαν άνοδο 0,2% αλλά στο δεύτερο μέρος οι πιέσεις του έδωσαν οριακή πτωτική μεταβολή -0,08%.
Οι κινήσεις ήταν μέτριες με τoν Nikkei της Ιαπωνίας σε πτώση το πολύ ως -0,3% με χαμηλούς όγκους συναλλαγών, ενώ τα συμβόλαια E-Mini για τον S&P 500 είχαν οριακά ανοδική μεταβολή +0,05%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα στις 08:55 είχε μεταβολή +0,01%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία κέρδισε +0,75%,. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng εμφάνισε άνοδο +0,84%.
Το γουάν έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο σε μια εβδομάδα στα 6,8512 ανά δολάριο, καθώς το Πεκίνο ενήργησε για να αποτρέψει μια προσέγγιση του ψυχολογικά σημαντικού επιπέδου των 7,0000.
Οι επενδυτές ενθαρρύνθηκαν επίσης από τις ειδήσεις πως η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διεξάγουν εμπορικές συνομιλίες χαμηλότερου επιπέδου αυτό το μήνα, προσφέροντας την ελπίδα ότι θα επιλύσουν έναν κλιμακούμενο πόλεμο επί των δασμών. Οι ανακοινώσεις υποδεικνύουν ότι οι συνομιλίες στην Ουάσιγκτον θα διεξαχθούν στις 21 και 22 Αυγούστου, λίγο πριν αρχίσουν να ισχύουν δασμοί ύψους 16 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για τα κινεζικά προϊόντα.
Το γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (U.S. Trade Representative) δήλωσε την Παρασκευή ότι διπλασίασε τη διάρκεια των ακροάσεων, των απόψεων των επιχειρήσεων για τα επόμενα κινεζικά αγαθά ύψους 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σε έξι ημέρες από τις προγραμματισμένες τρεις, λόγω της συντριπτικής ζήτησης από εταιρείες να καταθέσουν.
Οι ακροάσεις θα διεξαχθούν στις 20-24 Αυγούστου και στις 27 Αυγούστου. Οι traders ανέφεραν ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για μια σύνοδο κορυφής μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump και του κινέζου προέδρου Xi Jinping τον Νοέμβριο.
"Αν και ένα τέτοιο χρονοδιάγραμμα για συμφωνία είναι εντελώς μη ρεαλιστικό, δεδομένου του πόσο μακριά είναι οι δύο πλευρές, οι θετικές επικεφαλίδες πρέπει να βοηθήσουν ώστε να βελτιωθεί το συναίσθημα και να είναι δυνατή η χαλάρωση του δολαρίου", δήλωσαν οι αναλυτές της JPMorgan.
Βοήθεια για αλλαγή στη γενική διάθεση ήταν η σταθερότητα που εμφάνισε η τουρκική λίρα, η οποία κρατούσε περίπου στις 6,0000 ανά δολάριο τη Δευτέρα.
Οι κεντρικές τράπεζες του Κατάρ και της Τουρκίας έχουν υπογράψει swap νομισμάτων για την παροχή ρευστότητας και για υποστήριξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δήλωσε η κεντρική τράπεζα του Κατάρ την Κυριακή.
"Το κλίμα για την Τουρκία σταθεροποιήθηκε, αλλά οι μεσοπρόθεσμες ευπάθειες παραμένουν σημαντικές και οι αγορές συνεχίζουν να τιμωρούν τα νομίσματα με αδύναμα θεμελιώδη στοιχεία. Αλλά βλέπουμε τον κίνδυνο μετάδοσης από την Τουρκία ως ενδεχόμενο σχετικά χαμηλού αποτελέσματος. Το ιστορικό δείχνει ότι η μεταβλητότητα μιας αναδυόμενης αγοράς είναι απίθανο να χτυπήσει την οικονομία των Η.Π.Α. ή να αλλάξει την πολιτική της Fed ". Σημείωσε ο οικονομολόγος Barclays Michael Gapen.
Ο πρόεδρος της Federal Reserve Jerome Powell και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες συναντώνται στο Jackson Hole από την Παρασκευή για να συζητήσουν τις βασικές αιτίες του επίμονα χαμηλού πληθωρισμού, της βραδείας αύξησης των μισθών και της χλιαρής αύξησης της παραγωγικότητας. Η προοπτική υψηλότερων αμερικανικών επιτοκίων στήριζε το δολάριο. Ο δείκτης δολαρίου ήταν σταθερός στις 96,167 σήμερα Δευτέρα, έχοντας πέσει σχεδόν 0,6% στο τέλος της περασμένης εβδομάδας.
Το ευρώ έμεινε στα 1,1431 δολάρια, αφού σημείωσε πτώση 13 μηνών στα $ 1,1297 την περασμένη εβδομάδα.