Δύο τροπολογίες για την μερική εκτροπή του Αχελώου καταθέτει σήμερα στη Βουλή στο Σχέδιο Νόμου για το Κτηματολόγιο ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ.
Με την μια τροπολογία το έργο χαρακτηρίζεται ως εθνικό, εγκρίνεται το Σχέδιο Διαχείρισης των λεκανών απορροής των ποταμών Αχελώου και Πηνειού, και εγκρίνονται οι περιβαλλοντικοί όροι.
Επιβάλλονται όροι, μέτρα, περιορισμοί, προϋποθέσεις και κατευθύνσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτά αφορούν τόσο στην υλοποίηση των υπολειπόμενων κατασκευαστικών εργασιών όσο και στη λειτουργία των έργων της μερικής εκτροπής του άνω ρου του Αχελώου προς την Θεσσαλία.
«Πιστεύω ότι με τις τροπολογίες αυτές αντιμετωπίζονται οριστικά οι δυσκολίες και οι εμπλοκές που εμφανίστηκαν ως τώρα σε ένα έργο εθνικής κλίμακας για το οποίο έχουν ειπωθεί πολλά από πολλούς. Για ένα έργο για το οποίο ξοδεύτηκαν πάνω από 500 εκ. ευρώ από τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών, αλλά, όμως, μέχρι σήμερα όχι μόνον δεν ολοκληρώθηκε και δεν λειτουργεί αλλά έχει μπλοκαρισθεί επί δεκαετίες στην δικαιοσύνη. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια η μερική εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε και αποτελεί βασική και σταθερή επιλογή όλων των κυβερνήσεων της Μεταπολίτευσης», δήλωσε ο κ. Σουφλιάς.
«Η υδατική λεκάνη του ποταμού Αχελώου και της Αιτωλοακαρνανίας είναι πλεονασματική σε νερό. Με την εκτροπή έως 600 εκατ. κ.μ. ετησίως νερού από τον Αχελώο προς την Θεσσαλία δεν υποθηκεύεται σε καμιά περίπτωση το αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό μέλλον της Αιτωλοακαρνανίας.
Αντιθέτως οι εναπομένουσες μετά την εκτροπή ποσότητες νερού στον ήδη ρυθμισμένο υδραυλικά Αχελώο καθώς και στους υπόλοιπους υδατικούς πόρους της Αιτωλοακαρνανίας, ακόμα και στο δυσμενέστερο υδρολογικά σενάριο, υπερεπαρκούν προκειμένου να αρδεύονται όλες οι αρδεύσιμες (σημερινές και μελλοντικές) εκτάσεις της Αιτωλοακαρνανίας, να εξασφαλίζεται πλήρως (τώρα και στο μέλλον), η ύδρευση όλων των οικισμών της και να εξασφαλίζονται πλήρως το περιβάλλον και τα ευαίσθητα οικοσυστήματα της περιοχής των εκβολών του Αχελώου και των λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου-Αιτωλικού.
Η εκτροπή των 600 εκατ. κ.μ. ετησίως προς την Θεσσαλία και με πλήρως καλυμμένες τις συνολικές σημερινές και μελλοντικές υδατικές ανάγκες της Αιτωλοακαρνανίας, αντιστοιχεί, σε μέσες υδρολογικές συνθήκες σε ποσοστό μικρότερο του 20% του νερού που χύνεται τελικά στην θάλασσα. Ακόμα και για τις δυσμενέστερες παρατηρούμενες υδρολογικές συνθήκες της τεσσαρακονταετίας το αντίστοιχο ποσοστό συνεχίζει να παραμένει μικρό, υπογράμμισε ο κ. Σουφλιάς.
Σύντομο ιστορικόΓια την αξιοποίηση των υδατικών πόρων της Θεσσαλίας και του Αχελώου εκπονήθηκαν πολλές μελέτες. Οι πιο σημαντικές από αυτές είναι της ελβετικής εταιρείας ELECTRO WATT (EW) και της καναδικής εταιρείας (SNC).
Στις 13 Μαρτίου του 1983 εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου της εκτροπής. Το 1985 ξεκίνησε η δημοπράτηση και κατασκευή βασικών έργων του προγράμματος.
Ο αρχικός σχεδιασμός του έργου προέβλεπε εκτρεπόμενη ποσότητα ύδατος προς τη Θεσσαλία ίση με 1.100 εκατ. κυβ. μέτρα ετησίως και δημοπρατήθηκε το 1988. Τον Μάρτιο του 1993 υπογράφηκε σύμβαση, η οποία όμως αφορούσε μόνο τα έργα κεφαλής.
Το αποτέλεσμα του ανωτέρω διαγωνισμού όμως ακυρώθηκε τον Ιούνιο του 1994, μετά από σχετικές ακυρωτικές αποφάσεις του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, που αφορούσαν τις Κοινές Υπουργικές αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Το ΥΠΕΧΩΔΕ συμμορφώθηκε πλήρως με την απόφαση του ΣτΕ και εκπόνησε νέα συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εκτροπή του Αχελώου ποταμού στη Θεσσαλία και επιπλέον τροποποιήθηκε ο αρχικός σχεδιασμός, σε τρόπο ώστε η εκτρεπόμενη ποσότητα ύδατος προς τη Θεσσαλία να μην υπερβαίνει τα 600 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως.
Με νέα απόφασή της του έτους 2000, η Ολομέλεια του ΣτΕ αποδέχθηκε την μερική εκτροπή του Αχελώου, ακύρωσε όμως παρόλα αυτά την Κ.Υ.Α. περί έγκρισης των Περιβαλλοντικών όρων των έργων με την αιτιολογία ότι δεν ερευνήθηκαν εναλλακτικές λύσεις ως προς τον αριθμό, το μέγεθος και τη διάρθρωση των έργων που είναι απαραίτητα για την εκτροπή και επίσης ότι δεν ελήφθησαν επαρκή μέτρα προστασίας της Ι. Μονής Α. Γεωργίου Μυροφύλλου.
Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. συμμορφώθηκε και με τη νέα απόφαση του ΣτΕ και εκπόνησε το έτος 2001 Συμπληρωματική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Το 2005 η Ολομέλεια του ΣτΕ με επίκληση του νόμου 1739/1987, για εκπόνηση και έγκριση σχεδίων διαχείρισης νερών ακύρωσε την Κ.Υ.Α. έγκρισης περιβαλλοντικών όρων των έργων.