Στο «φως» πάνω από 10 δισ. κρυφά εισοδήματα

Από την έντυπη έκδοση 

Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]

Σημαντικού ύψους αδήλωτα ποσά εισοδημάτων αποκαλύφθηκαν στις φορολογικές αρχές κατά την περίοδο εφαρμογής των ρυθμίσεων των άρθρων 57 έως 61 του ν. 4446/2016 για την οικειοθελή δήλωση αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης που έληξε στις 25 Νοεμβρίου 2017. Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία τα οποία έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, στις ρυθμίσεις αυτές εντάχθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι οι οποίοι δήλωσαν συνολικά πάνω από 10 δισ. ευρώ κεφάλαια αποκρυβέντα επί πολλά έτη από την εφορία! Για τα ποσά αυτά, οι εν λόγω φορολογούμενοι αποδέχθηκαν να πληρώσουν, είτε εφάπαξ είτε σταδιακά, έως και σε 12 μηνιαίες δόσεις, ποσά φόρων και προσαυξήσεων συνολικού ύψους άνω των 795 εκατ. ευρώ. Ήδη, δε, έχουν εξοφλήσει περισσότερα από 260 εκατ. ευρώ.

Η επιτυχία των ρυθμίσεων για την οικειοθελή αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών είναι πολύ μεγάλη αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ανεπισήμως είχαν διατυπωθεί εκτιμήσεις ότι το συνολικό ύψος της φορολογητέας ύλης που θα δηλωνόταν δεν θα ξεπερνούσε τα 3 δισ. ευρώ. Προκύπτει δηλαδή το συμπέρασμα ότι οι ρυθμίσεις αυτές απέδωσαν τελικά την αποκάλυψη φορολογητέας ύλης ύψους υπετριπλάσιου από αυτό που είχε αρχικά εκτιμηθεί.

Σύμφωνα, ειδικότερα, με στοιχεία που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση της ΑΑΔΕ για τον απολογισμό δράσεων του έτους 2017, κατά τη διάρκεια εφαρμογής των ρυθμίσεων των άρθρων 57 - 61 του ν. 4446/2016 για την οικειοθελή αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών:

• υποβλήθηκαν συνολικά 507.677 αιτήσεις-δηλώσεις από περισσότερους των 140.000 φορολογούμενους (σε πολλές περιπτώσεις ένας φορολογούμενος υπέβαλε περισσότερες της μιας δηλώσεις, για περισσότερα του ενός έτη). Οι 36.522 υποβληθείσες αιτήσεις-δηλώσεις αφορούν φορολογικές υποθέσεις για τις οποίες είχαν εκδοθεί εντολές διενέργειας ελέγχου. Τα συνολικά ποσά του κύριου και του πρόσθετου φόρου τα οποία βεβαιώθηκαν με βάση τις δηλώσεις αυτές ανέρχονται σε 377,44 εκατ. ευρώ. Οι υπόλοιπες 471.155 αιτήσεις-δηλώσεις υποβλήθηκαν χωρίς να έχουν εκδοθεί εντολές ελέγχου, πρόκειται δηλαδή για περιπτώσεις «αμιγούς» οικειοθελούς συμμόρφωσης. 
• δηλώθηκαν αποκρυβέντα εισοδήματα και λοιπά αδήλωτα κεφάλαια συνολικού ύψους 10,085 δισ. ευρώ.
• βεβαιώθηκαν φόροι και προσαυξήσεις συνολικού ύψους 795,32 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 377,44 εκατ. αφορούν τις φορολογικές υποθέσεις για τις οποίες είχαν εκδοθεί εντολές ελέγχους και τα υπόλοιπα 417,88 εκατ. ευρώ αφορούν περιπτώσεις οικειοθελούς αποκάλυψης χωρίς να έχει προηγηθεί η έκδοση εντολής διενέργειας ελέγχου. Ήδη, από τα βεβαιωθέντα 795,32 εκατ. ευρώ έχουν εισπραχθεί τα 262,23 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 183,04 εκατ. ευρώ προέρχονται από φορολογικές υποθέσεις για τις οποίες είχαν εκδοθεί εντολές ελέγχου.

Αξιοσημείωτο είναι εξάλλου ότι από 262,23 εκατ. ευρώ που ήδη εισπράχθηκαν τα 231,3 εκατ. ευρώ ήταν εφάπαξ πληρωμές του συνόλου των βεβαιωθέντων ποσών κύριου και πρόσθετου φόρου.

Τι προέβλεπε η ρύθμιση
Υπενθυμίζεται ότι με τις διατάξεις των άρθρων 57-61 του ν. 4446/2016 δόθηκαν κίνητρα στους φορολογούμενους να αποκαλύψουν οικειοθελώς φορολογητέα εισοδήματα ή άλλης κατηγορίας φορολογητέα ύλη που απέκρυψαν κατά τα έτη 2000-2016. Με τις διατάξεις αυτές επετράπη σε φυσικά και νομικά πρόσωπα να υποβάλουν εκπρόθεσμα δηλώσεις για τα έτη 2000 έως και 2016, τις οποίες παρέλειψαν, ή να διορθώσουν ήδη υποβληθείσες δηλώσεις των ετών 2000-2016 που συμπλήρωσαν ανακριβώς ή ελλιπώς, και να πληρώσουν, είτε εφάπαξ είτε σε 2 έως και 12 μηνιαίες δόσεις, τα βασικά ποσά επιβαρύνσεων που αναλογούσαν στην αποκαλυφθείσα φορολογητέα ύλη προσαυξημένα με σημαντικά μειωμένα ποσά προσαυξήσεων ή προστίμων εκπρόθεσμης υποβολής και με απαλλαγή:

• από τα πρόστιμα ανακριβούς δήλωσης του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών τα οποία ανέρχονταν κανονικά σε ποσοστά από 25% έως και 100% επί των διαφορών φόρου,
• από τυχόν πρόστιμα για έκδοση ή αποδοχή πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων ή για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων
• από το μέτρο της αναστολής λειτουργίας επαγγελματικών εγκαταστάσεων
• από τις ποινικές κυρώσεις για φοροδιαφυγή. Για παράδειγμα, όσοι, με τις ρυθμίσεις αυτές, αποκάλυπταν ότι είχαν αποφύγει να πληρώσουν φόρο εισοδήματος άνω των 100.000 ευρώ γλίτωναν από τις ποινικές διώξεις και τους κινδύνους να τιμωρηθούν με ποινές κάθειρξης από 5 έως και 10 έτη! 

Η δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση με τα παραπάνω κίνητρα δόθηκε και σε φορολογούμενους που είχαν ήδη επιλεγεί για φορολογικό έλεγχο, αλλά ο έλεγχος δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί. 

Οι φορολογούμενοι που υπέβαλαν χρεωστικές δηλώσεις, σύμφωνα με τη ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης, επιβαρύνονταν και με το αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης, το οποίο ανέρχεται σε 100 ευρώ για κάθε δήλωση φορολογούμενου που δεν είναι επιτηδευματίας, 250 ευρώ για κάθε δήλωση επιτηδευματία που τηρεί απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για κάθε δήλωση επιτηδευματία που τηρεί διπλογραφικά βιβλία. Οι κύριοι φόροι που αναλογούσαν στην αποκαλυφθείσα φορολογητέα ύλη υπολογίστηκαν με βάση τους φορολογικούς συντελεστές που ίσχυαν για τις χρήσεις (διαχειριστικές περιόδους) για τις οποίες υπήρχε υποχρέωση υποβολής εμπρόθεσμων δηλώσεων.