Ύστερα από τις εντυπωσιακές επιδόσεις του 2017, η ζώνη του ευρώ έχει κατεβάσει ταχύτητα τους πρώτους μήνες του τρέχοντος. Παραμένει μεν σε τροχιά ανάκαμψης, την οποία ακολουθούν όχι μόνο οι χώρες του πυρήνα, αλλά και εκείνες της περιφέρειας, αλλά «σκοντάφτει» στην αβεβαιότητα για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την ανησυχία για την εξέλιξη των εμπορικών αντιπαραθέσεων των μεγάλων οικονομιών του πλανήτη.
της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Ύστερα από τις εντυπωσιακές επιδόσεις του 2017, η ζώνη του ευρώ έχει κατεβάσει ταχύτητα τους πρώτους μήνες του τρέχοντος. Παραμένει μεν σε τροχιά ανάκαμψης, την οποία ακολουθούν όχι μόνο οι χώρες του πυρήνα, αλλά και εκείνες της περιφέρειας, αλλά «σκοντάφτει» στην αβεβαιότητα για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την ανησυχία για την εξέλιξη των εμπορικών αντιπαραθέσεων των μεγάλων οικονομιών του πλανήτη. Πρόκειται για παράγοντες, που καθιστούν καταναλωτές και επιχειρήσεις, σαφώς πιο επιφυλακτικούς και έρχονται να περιπλέξουν τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για σταδιακή απομάκρυνση από την υπερβολικά χαλαρή πολιτική.
Την εικόνα αυτή ήρθαν να επιβεβαιώσουν τα σημερινά στοιχεία της IHS Markit για την δραστηριότητα στον μεταποιητικό κλάδο. Ο δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Ευρωζώνης κατέγραψε πτώση για τρίτο διαδοχικό μήνα τον Μάρτιο. Υποχώρησε συγκεκριμένα από τις 58,6 στις 56,6 μονάδες, τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων οχτώ μηνών, αποκαλύπτοντας σαφή επιβράδυνση του μεταποιητικού κλάδου. Ο δείκτης εξακολουθεί βέβαια να βρίσκεται σε απόσταση ασφαλείας από το όριο των 50 μονάδων, που χωρίζει την ανάπτυξη από την ύφεση, αλλά η συνεχής πτώση του φέτος προβληματίζει. Ο επιμέρους δείκτης της παραγωγής διολίσθησε μάλιστα σε ναδίρ 16 μηνών, στις 55,9 μονάδες από 59,6 το Φεβρουάριο.
Οι αναλυτές της IHS Μarkit σχολίαζαν πως σε καμία περίτπωση δεν μπορούν να θεωρηθούν απογοητευτικές οι επιδόσεις, έστω και εάν έχουν επιδεινωθεί σε σχέση με το 2017. Ωστόσο δεν είναι οι μόνες ενδείξεις, που δείχνουν χαμηλότερες ταχύτητες και προκαλούν ανησυχία. O δείκτης οικονομικού κλίματος της Ευρωζώνης παρουσίασε επίσης πτώση για τρίτο διαδοχικό μήνα τον Μάρτιο, υποχωρώντας σε χαμηλά έξι μηνών και απομακρυνόμενος από τα υψηλά 17 ετών, στα οποία είχε απογειωθεί το Δεκέμβριο του 2017.
Yπό πίεση βρίσκονται και οι πωλήσεις λιανικής. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Εurostat ο όγκος πωλήσεων λιανικής τον Ιανουάριο ήταν μειωμένος σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Σήμερα σαφώς κατώτερα των προσδοκιών ήταν τα στοιχεία για την ιδιωτική κατανάλωση στην κορυφαία οικονομία της Ευρωζώνης, τη Γερμανία. Σύμφωνα με τη γερμανική στατιστική υπηρεσία οι λιανικές πωλήσεις υποχώρησαν τον Μάρτιο κατά 0,7% σε μηνιαία βάση, έναντι προσδοκιών της αγοράς για αύξησή τους κατά 0,6%. Το στοιχεία θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά, δεδομένου ότι η ιδιωτική κατανάλωση ήταν η κινητήριος δύναμη της γερμανικής οικονομίας το 2017.
Μόνιμος πονοκέφαλος για την ΕΚΤ είναι βεβαίως και ο πληθωρισμός, ο οποίος απέχει σημαντικά από το στόχο του 2% και δεν προβλέπεται να τον φτάσει πριν από τα μέσα του 2019. Tον Φεβρουάριο ο δείκτης τιμών καταναλωτή στη νομισματική ένωση υποχώρησε στο 1,1%. Αύριο αναμένεται να δοθούν στη δημοσιότητα τα προκαταρκτικά στοιχεία για το Μάρτιο, με τους αναλυτές να προσδοκούν ότι θα δείξουν επιτάχυνση στο 1,4%. Ακόμη και έτσι όμως θεωρείται χαμηλός, ενώ η επιτάχυνση θα μπορούσε να είναι προσωρινή, όπως προειδοποιεί μερίδα ειδικών.
Όλοι οι παραπάνω παράγοντες αναγκάζουν την κεντρική τράπεζα να προχωρήσει με αργά και προσεχτικά βήματα. Ήδη έχει δοθεί σήμα- ακόμη και τα λεγόμενα γεράκια- ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα διατηρηθεί πιθανότατα σε ισχύ έως το τέλος του έτους και όχι έως το Σεπτέμβριο. Όσο για τα επιτόκια, δεν προβλέπεται κάποια κίνηση πριν από το δεύτερο τρίμηνο του 2019. Και αυτή θα αφορά πιθανότατα στο καταθετικό επιτόκιο, που είναι σήμερα στο -0,4%.