Η εικόνα των πιέσεων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ φέρνει πανικό σε κάθε ιδιώτη επενδυτή που δεν μπορεί να ξεχάσει πως τα μέγιστα βίου πολλών δεικτών σημειώθηκαν πριν λίγες ημέρες.
Toυ Κώστα Ιωαννίδη
Η εικόνα των πιέσεων στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ φέρνει πανικό σε κάθε ιδιώτη επενδυτή που δεν μπορεί να ξεχάσει πως τα μέγιστα βίου πολλών δεικτών σημειώθηκαν πριν λίγες ημέρες. Οι επαγγελματίες γνωρίζουν πως η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων αναφοράς ΗΠΑ αποτελεί την απάντηση στο φαινόμενο της ισχυροποίησης των πληθωριστικών πιέσεων. Αυτές με τη σειρά τους θα ροκανίσουν τα κέρδη των εισηγμένων και παράλληλα το καθεστώς δανεισμού δυσκολεύει αφού αυξάνεται το κόστος του γενικά.
Η εντύπωσή μας είναι ότι ακόμα οι ισχυροί του ΧΑ δεν έχουν περάσει στην πλευρά που προβλέπει επικράτηση των πιέσεων για μέρες. Το παλεύουν επάξια, αν και στο τέλος φάνηκε η αδυναμία των αισιόδοξων να επέμβουν, μέσω των δημοπρασιών, ανοδικά. Όπου οδήγησε τους δείκτες η ελεύθερη διαπραγμάτευση εκεί περίπου έμειναν. Αυτό που φοβόντουσαν αρκετοί έγινε. Πάνω που χαρήκαμε, πάγωσε το χαμόγελο.
Από χθες το πρωί, και αυτό έχει σημασία, ειδοποιούσε η Merit Sec: «Με τον Dow Jones να υποχωρεί κατά 4,12% την προηγούμενη εβδομάδα δεν ξεκινάμε και με τους καλύτερους οιωνούς για τις επόμενες συνεδριάσεις. Πιθανολογείται άμεση επιστροφή του Γενικού Δείκτη στην περιοχή των 850 μονάδων, ενώ τονίζουμε και πάλι ότι η δημιουργία κάποιας ρευστότητας, ανάλογα με το επενδυτικό προφίλ του κάθε επενδυτή, θα ήταν συνετή στην παρούσα φάση. Ο DAX 30 βρίσκεται σε επίπεδα δοκιμασίας της μεσοπρόθεσμης ανοδικής τάσης, ενώ παρατηρείται μικρή αύξηση στην απόδοση των 10ετών ομολόγων της Ευρωζώνης, μικρότερη ωστόσο από εκείνη που παρατηρείται στις ΗΠΑ».
Για τον δείκτη της αγοράς μετοχών της Γερμανίας ενδιαφέρθηκε και το τμήμα ανάλυσης της Fast Finance ΑΕΠΕΥ. Για αυτούς: «Ο 'Γερμανός' έδωσε έξοδο και απειλεί το πολύ σημαντικό επίπεδο των 12650 μονάδων με κίνδυνο να δοκιμάσει γρήγορη πτωτική κίνηση. Σε μία τέτοια περίπτωση, σίγουρα θα επηρεαστεί και το Ελληνικό Χρηματιστήριο, θυμίζοντας ότι έχει σημαντικά κέρδη το τελευταίο διάστημα. Μεσοπρόθεσμα είμαστε αισιόδοξοι, παρόλα αυτά, βραχυπρόθεσμα, χρειάζεται αυξημένη προσοχή, μιας και τα σημάδια μας δείχνουν ότι μία διόρθωση σε τιμές, ή και σε χρόνο έχει αυξημένες πιθανότητες».
Όλα τα ασιατικά χρηματιστήρια το πρωί της Δευτέρας υστερούσαν έναντι του κλεισίματος της Παρασκευής, που ήταν επίσης πτωτικό. Τα ΣΜΕ των δεικτών της Wall Street, που πάνω τους συναλλάσσονται όλοι οι επαγγελματίες επενδυτές κυκλικά στο 24ωρο, εμφάνιζαν αρνητικές και ασυνήθιστα μεγάλες μεταβολές, για την συγκεκριμένη περίοδο της μέρας. Η εκτίμηση του κάθε ψύχραιμου παρατηρητή ήταν, πως και στην Αθήνα οι πιέσεις θα εμφανιζόντουσαν με το καλημέρα. Είναι οι μέρες, που η πρόβλεψη για την ημερήσια τάση δίνει τις περισσότερες πιθανότητες στο χειρότερο σενάριο. Αυτό δεν αφορά μόνο στην μεταβολή των δεικτών, αλλά και στους όγκους.
Στο ταμπλό το -0,75% που ήταν η μεταβολή για τον ΓΔ στο άνοιγμα, έγινε -2,51% μέσα σε τέσσερα λεπτά. Αμέσως μετά εισήγαγαν οι ισχυροί θεσμικοί εντολές που πέρασαν και κράτησαν τον μέσο όρο πάνω από τις 860 μονάδες από τις 11:10 ως τις 12:55. Η, χωρίς επαρκή ισχύ, αντίδραση για να σωθούν τα προσχήματα που έθετε η στατιστική προϊστορία, δεν είχε μεγαλύτερη διάρκεια. Οι γενικευμένες πιέσεις μετά τις 13:00 είχαν προκαλέσει πτώση πάνω από -2,88% στις 14:28 και μόνο 1,4 εκατ. από αυτά αφορούσαν πακέτα. Στα blue chip άμυνα (ήτοι πτώση κάτω του -1%) είχαν προβάλει οι ΛΑΜΔΑ ΜΟΗ ΟΠΑΠ και ΣΑΡ με την ΤΙΤΚ στο μέσο της διαπραγμάτευσης το μόνο με άνοδο και στις 40 μετοχές με τον καλύτερο τζίρο ήταν επίσης μόνη!
Οι σκέψεις των εγχώριων παραγόντων περιοριζόταν στην πρόβλεψη της στάσης των θεσμικών του δολαρίου. Ωστόσο αρκετά πριν αρχίσουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, το συμμάζεμα των απωλειών από τις 14:30 ως τις 16:30 είχε επαναφέρει τον ΓΔ στις 860 μονάδες. Για την πτώση και την «άνοδο», αφού η μεταβολή του ΓΔ ήταν στο -1,8% μετά από έξη ώρες ελεύθερης διαπραγμάτευσης, ο τζίρος είχε διαμορφωθεί στα 55,7 εκατ. ευρώ. Πάλι χαμηλός σε σύγκριση με τους τζίρους τις μέρες της ανόδου, σε συνεδρίαση που το ζητούμενο ήταν να προκληθεί τόση ζημιά, όση θα άντεχαν τεχνικά να υποστούν οι τιμές, από ένα σοβαρό εξωτερικό παράγοντα με άγνωστη διάρκεια για την ισχύ του. Η είσοδος των θεσμικών από τις ΗΠΑ έδωσε στο τελευταίο ημίωρο πτωτική δυναμική.
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης μέρας
ΗΠΑ
Έντονα πτωτικά για δεύτερη συνεχόμενη συνεδρίαση κινήθηκαν οι αμερικανικοί δείκτες στη Wall Street, με τους Dow Jones και S&P 500 να χάνουν όλα τα κέρδη που είχαν εμφανίσει εντός του 2018, εν μέσω συνεχιζόμενων ανησυχιών για άνοδο του πληθωρισμού, κάτι που θα μπορούσε να κάνει την Federal Reserve να εξετάσει πιο «επιθετικά» το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων.
Ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones διολίσθησε κατά 4,60% ή 1.175 μονάδες, κλείνοντας 24.436 στις μονάδες. Πρόκειται για τις βαρύτερες απώλειες του βιομηχανικού δείκτη σε μία συνεδρίαση από το ξέσπασμα της κρίσης το 2008, ενώ κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ο Dow Jones έφτασε να καταγράφει πτώση μεγαλύτερη των 1.600 μονάδων.
Ο ευρύτερος δείκτης S&P 500 υποχώρησε κατά 4,1%, κλείνοντας στις 2.649 μονάδες. Πτώση 3,78% σημείωσε και ο τεχνολογικός δείκτης Nasdaq, υποχωρώντας στις 6.967 μονάδες.
Τα στοιχεία για την απασχόληση που δημοσίευσε το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ την Παρασκευή κατέδειξαν μεγαλύτερη του αναμενομένου αύξηση των μισθών, με αποτέλεσμα να ενισχυθούν οι φόβοι για ώθηση του πληθωρισμού σε υψηλότερα επίπεδα. Προκειμένου αυτό να αποφευχθεί, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ πιθανώς θα χρειαστεί να αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού.
Τη Δευτέρα, ο νέος πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ ανέλαβε και επισήμως τα ηνία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, μετά τη λήξη της θητείας της προκατόχου του, Τζάνετ Γέλεν. «Δεσμεύομαι να εξηγώ αυτό που κάνουμε και γιατί το κάνουμε», υπογράμμισε λίγο μετά την ορκωμοσία του στην Ουάσιγκτον.
Ο νέος πρόεδρος της Fed θεωρείται μετριοπαθής Ρεπουμπλικάνος, έχει σπουδάσει νομικά και ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας την τελευταία πενταετία.
ΕΥΡΩΠΗ
Πτώση κατέγραψαν οι αγορές της Ευρώπης στον απόηχο των ισχυρών πιέσεων της Παρασκευής στη Wall Street και της «βουτιάς» 2,55% στο ιαπωνικό χρηματιστήριο.
Στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 2006 διαμορφώθηκε ο σύνθετος PMI της ευρωζώνης τον Ιανουάριο, ενώ ο PMI υπηρεσιών ενισχύθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2007, με τα τελικά στοιχεία να ξεπερνούν τόσο τα στοιχεία του Δεκεμβρίου όσο και την αρχική εκτίμηση.
Παράλληλα, οι λιανικές πωλήσεις στην ευρωζώνη τον Δεκέμβριο κατέβασαν ταχύτητα, οδηγούμενες κυρίως από την χαμηλότερη κίνηση στα καύσιμα και τα ρούχα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 υποχώρησε 1,56% στις 382 μονάδες. Στο Λονδίνο, ο FTSE 100 σημείωσε πτώση 1,46% στις 7.334 μονάδες, στη Φρανκφούρτη ο δείκτης DAX κινήθηκε χαμηλότερα 0,76% στις 12.687 μονάδες και στο Παρίσι ο CAC 40 έκλεισε με απώλειες 1,48% στις 5.285 μονάδες.
Στα χρηματιστήρια της περιφέρειας, ο δείκτης IBEX της Μαδρίτης κατέγραψε πτώση 1,44% στις 10.064 μονάδες και ο MIB στο Μιλάνο έκλεισε με απώλειες 1,64% στις 22.821 μονάδες.
ΧΑ
Σημαντική πτώση με φόντο την παγκόσμια κατρακύλα των μετοχικών αξιών
Στην πρώτη συνεδρίαση της δεύτερης εβδομάδας του Φεβρουαρίου, οι θεσμικοί έδωσαν από την έναρξη στις τιμές των βασικών δεικτών καθοδική πορεία. Από την έναρξη η κίνηση ήταν σε αρνητικό πεδίο με άνοιγμα που ήταν το μέγιστο μέρας στις 868,85 μονάδες από 885,70 την Παρασκευή. Όμως μετά από 4 λεπτών κατρακύλα ο ΓΔ είχε περάσει κάτω από τις 854 μονάδες και στις 12:34 είχε επιστρέψει πάνω από τις 861 και έκτοτε ξεκίνησε η ανάπτυξη κλιμακούμενων πιέσεων που από τις 14:28 οδήγησαν τον μέσο όρο ως τον πυθμένα για τη σύνοδο στις 850,19 από 870,55 μονάδες την προηγούμενη. Μετά ξεκίνησε μια άνοδος σταθερής κλίσης που οδήγησε στις 16:26 τον μέσο όρο πάλι πάνω από τις 860 μονάδες αλλά η είσοδος των θεσμικών από τις ΗΠΑ έφερε στις 17:00 το δείκτη στις 854,17 και τον έκλεισαν στις 853,67 από 875,38 μονάδες που ήταν πιο κοντά στο κατώτερο της ημερήσιας διακύμανσης.
Ήταν μια σύνοδος με μεγαλύτερο εύρος (18,7 μονάδες) σε σχέση με τις 14,50 μονάδες της προηγούμενης και το αποτέλεσμα της ήταν καθοδικό για την κεφαλαιοποίηση του ΧΑ που οδηγήθηκε στα 57,448 από 58,792 δις ευρώ. Ένα blue chip η ΓΡΙΒ +0,67%, αντιστάθηκε στις πιέσεις και οι υπόλοιπες του 25άρη ήταν στις πτωτικές.
Μέτρησαν αρνητικά οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αφού οι επενδυτές έκλεισαν την ΑΛΦΑ στο -3,33% από +0,48%, την ΕΤΕ στο -6,15% από -1,05%, ΕΥΡΩΒ -3,85% από -0,98% και την ΠΕΙΡ στο -1,28% από +2,74%. Οι μετοχές του FTSEM αντιμετωπίστηκαν καλύτερα από τα blue chip με πτώση -1,88% από -1,52% την προηγούμενη σύνοδο.
Η στατιστική εικόνα των blue chip επιδεινώθηκε, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (1 από 3) blue chip έναντι των καθοδικών (24 από 21) και κανένα αμετάβλητο. Στις 40 μετοχές της κατάταξης με το μεγαλύτερο τζίρο, είχαν άνοδο 3 από 7, και καμία από 2 δεν ήταν στις αμετάβλητες. Άρα, οι 37 από 31 ήταν πτωτικές. Στα 79,579 από 72,583 εκατ. ευρώ του συνολικού τζίρου, τα 30,24 από 35,80 κατευθυνθήκαν στα 4 συστημικά τραπεζικά blue chip. Η συγκέντρωση του ενδιαφέροντος υποχώρησε από τα επίπεδα της προηγούμενης συνόδου και οι συστημικές τράπεζες αποτελούν το 38,00% από 49,32% του συνολικού τζίρου.
Στο ΧΑ ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -2,48% και έφθασε στις 853,67 από 875,38 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 2170,65 από 2228,64 με μεταβολή -2,60%. Οι δημοπρασίες άλλαξαν την τιμή κατά 0,5 μονάδες χαμηλότερα για τον ΓΔ και κατά 2,8 για τον 25άρη με το κλείσιμο να γίνεται πιο κοντά στο κατώτερο της ημερήσιας διακύμανσης τους.
Για να συμβούν τα παραπάνω ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 79,579 από 72,583 εκατ. ευρώ και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 10,202 από 3,294 εκατ. ευρώ. Στις μετοχές του 25άρη, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα πακέτα κατευθύνθηκαν 62,104 από 62,334 εκατ. ευρώ και στου FTSEM 5,254 από 4,765 εκατ. ευρώ. Ο συνολικός όγκος διαμορφώθηκε στα 49,324 από 45,748 εκατ. τεμάχια. Το πλήθος των ανοδικών ανήλθε σε 16 από 37 των καθοδικών σε 101 από 76 και ο αριθμός των σταθερών διαμορφώθηκε σε 18 από 28.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Στη σύνοδο της Δευτέρας 5/2, οι θεσμικοί έδωσαν στον 25άρη, κίνηση αποκλειστικά κάτω από το κλείσιμο της προηγούμενης. Η έναρξη στις 22211,75 μονάδες, με πτωτικό χάσμα -0,76%, αποτέλεσε το ανώτερο μέρας. Το ελάχιστο ήρθε στις 14:27, ήταν στις 2166,25 μονάδες. Από εκεί, στις 16:30 σκαρφάλωσε σχεδόν ως τις 2189, αλλά στις 17:00 η αγορά τον έφερε ως τις 2173,45 μονάδες και το κλείσιμο έγινε στις 2170,65, με μεταβολή -2,60%. Ο τζίρος στα παράγωγα διαμορφώθηκε στα 31,184 εκατ. ευρώ.
Στα ΣΜΕ του 25άρη για τη σειρά Φεβρουαρίου διακινήθηκαν 3.955 συμβόλαια, με ανώτερο μέρας τις 2217,50 μονάδες και κατώτερο τις 2175,00 ενώ οι τελευταίες πράξεις έγιναν στις 2192,75 από 2243,00. Για τη σειρά Μαρτίου εμφανίστηκε όγκος 302 ΣΜΕ με ανώτερο στις 2210,50 μονάδες και κατώτερο τις 2187,00. Οι τελευταίες πράξεις έγιναν στις 2197,50 από 2241,50 μονάδες την Παρασκευή. Τα ανοικτά συμβόλαια για την τρέχουσα σειρά ήταν 16.876 από 15.987 και για την επόμενη 697 από 644.
Απόλυτα αναμενόμενη, χαρακτηρίζουν την υποχώρηση οι εγχώριοι αναλυτές, επισημαίνοντας ότι λείπουν οι ειδήσεις, από το εσωτερικό μέτωπο, που θα μπορούσαν να δώσουν κατεύθυνση. Όλοι οι σώφρονες εγχώριοι «μακάριζαν» εκείνους που σκέφτηκαν να σχηματίσουν το μαξιλαράκι από τις 2166 στις 2189 μονάδες, για να απορροφήσει τις πιέσεις των θεσμικών από τις ΗΠΑ. Έτσι κρατήθηκαν οι απώλειες του 25άρη στο -2,6%, που ήταν η πτώση του στο πρώτο τρίλεπτο.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Πέτρος Στεριώτης της Nuntius Sec.
Οι απώλειες των τελευταίων συνεδριάσεων στα μεγάλα Ξένα Χρηματιστήρια, δεν θα μπορούσαν να αφήσουν 'ατάραχη' τη Λεωφόρο Αθηνών, που απομακρύνεται από τα υψηλά τριετίας και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της 'αγοραστικής παγίδας' αν ο Γενικός Δείκτης δώσει αλλεπάλληλα κλεισίματα κάτω από τον 'στροφέα' των 860 μονάδων.
Το "κοκτεϊλ" εμπεριέχει άνοδο των επιτοκίων στα ομολόγα ΗΠΑ και Γερμανίας, υπεραγορασμένες Ξένες μετοχές μετά από το οκταετές ράλι τους, την τιμή του Πετρελαίου σε πολυετή υψηλά, τα"Κρυπτονομίσματα" σε ελεύθερη πτώση, το τέλος του "January effect", τα διάφορα γεωπολιτικά ρίσκα κλπ.
Φυσικά είναι πάρα πολύ νωρίς για να ισχυριστεί ο οποιοσδήποτε ότι "η bull market των Ξένων Αγορών (μετοχές και ομόλογα) "πέθανε", αλλά, πλέον, τα "κόκκινα κηροπήγια" σε DAX και Nasdaq πρέπει να κάνουν και τους ενεργούς επενδυτές της Λεωφόρου Αθηνών ιδιαίτερα προσεκτικούς.
Εκτιμάται ότι η "παγκοσμιοποίηση είναι εδώ", κάτι που σημαίνει ότι η συσχέτιση του Χ.Α. με τα Ξένα Χρηματιστήρια θα αποτελέσει ένα από τα κλειδιά των επόμενων συνεδριάσεων.
Το δεκαετές και πλέον χαμηλό των 420 μονάδων του Γενικού Δείκτη είχε σημειωθεί αρχές Φλεβάρη του 2016, δηλαδή η εγχώρια Αγορά έχει "διπλώσει" σε ορίζοντα διετίας, σημειώνοντας μία αξιολογότατη επίδοση.
Δυστυχώς, παρότι η Αθήνα ήταν απούσα από την πορεία των Ξένων Αγορών σε νέα ιστορικά υψηλά, τα δομικά προβλήματα της Ελληνικής Οικονομίας και η απώλεια ορατότητας σε κομβικούς κλάδους, όπως ο Τραπεζικός, την κάνουν ευάλωτη στις αναπόφευκτες φάσεις γενικευμένης διόρθωσης των Παγκόσμιων Κεφαλαιαγορών.
Από άποψη τεχνικής ανάλυσης, εβδομαδιαίες στηρίξεις για τον Γενικό Δείκτη υπάρχουν στις 832, 821 και 798 μονάδες. Αντιστάσεις στις 895 και στις 945 μονάδες.
Σήμερα
Οι ασιατικές μετοχές και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των αμερικανικών δεικτών υποχώρησαν σήμερα Τρίτη 6/2, αφού η Wall Street παρουσίασε τη μεγαλύτερη πτώση από το 2011, καθώς η εμπιστοσύνη των επενδυτών σε παράγοντες που οδήγησαν σε άνοδο διαρκείας τις αγορές άρχισε να καταρρέει.
Τα ΣΜΕ για τον S&P 500 μειώθηκαν κατά 2,5% σε χαμηλά επίπεδα σχεδόν τεσσάρων μηνών στην Ασία, επεκτείνοντας τις απώλειές τους από την κορυφή ρεκόρ, που σημειώθηκε μόλις πριν από μια εβδομάδα, κατά -12% σχεδόν.
Ο ευρύτερος δείκτης μετοχών της MSCI Asia-Pacific εκτός της Ιαπωνίας, υποχώρησε 3,5% στο χαμηλότερο επίπεδο για ένα μήνα, αν κρατηθεί ως το τέλος θα είναι η μεγαλύτερη πτώση του για περισσότερο από ενάμιση χρόνο, μία ημέρα μετά την πτώση του κατά -1,6%.
Ο Nikkei της Ιαπωνίας υποχώρησε έως και -6,05%, ενώ οι μετοχές της Ταϊβάν έχαναν -5,95% στις 7:45 ώρα Ελλάδας.
Οι μετοχές της Αυστραλίας υποχώρησαν 3,23% στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Οκτώβριο, ενώ οι μετοχές της Νότιας Κορέας υποχώρησαν 1,90%.
Η κάθοδος σημειώθηκε μετά την πτώση των μετοχών των ΗΠΑ με ιδιαίτερα ασταθείς συναλλαγές τη Δευτέρα, ενώ οι βιομηχανικές εταιρείες του Dow τον κατέβασαν κατά 1.600 μονάδες σχεδόν, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση της ιστορίας, καθώς οι επενδυτές θέλησαν να αντιδράσουν στην αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων και στον ενδεχομένως υψηλότερο πληθωρισμό.