Νέοι κανόνες στην Ε.Ε. για την εμπορική άμυνα

Από την έντυπη έκδοση 

Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]

Η πρώτη ριζική επανεξέταση από τα μέσα του 1995 των κανόνων εμπορικής άμυνας ολοκληρώθηκε με την επίτευξη κατ’ αρχήν συμφωνίας μεταξύ του Συμβουλίου και της Ευρωβουλής, η οποία αναμένεται να επικυρωθεί και τυπικά μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες με την υιοθέτηση ενός επικαιροποιημένου κανονισμού.

Ο νέος κανονισμός τροποποιεί τους ήδη ισχύοντες βασικούς κανονισμούς κατά του ντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν καλύτερα στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Σκοπός είναι η προστασία των παραγωγών της Ε.Ε. από ζημίες που τους προκαλεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός, μέσω της εξασφάλισης ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου. Τα συμφωνηθέντα μέτρα δημιουργούν ένα πλαίσιο που θα καταστήσει δυνατή την επιβολή υψηλότερων δασμών για τις εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων.

Όπως επισημαίνεται στις Βρυξέλλες, μαζί με τη νέα μέθοδο για τον εντοπισμό και τη διόρθωση των εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ, η οποία αρχίζει να ισχύει από τον Νοέμβριο, οι επικαιροποιημένοι κανόνες εξασφαλίζουν ότι το σύστημα εμπορικής άμυνας της Ε.Ε. είναι προσαρμοσμένο στις τωρινές προκλήσεις. 

Ειδικότερα, με τον νέο κανονισμό που θα τεθεί σε ισχύ μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους, μετά την επικύρωσή του από την ολομέλεια της Ευρωβουλής και το Συμβούλιο, επιδιώκονται τα εξής:

• Βελτίωση της διαφάνειας και της προβλεψιμότητας όσον αφορά την επιβολή προσωρινών μέτρων κατά του ντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων. Προς τούτο, προβλέπεται προθεσμία τριών εβδομάδων, αφού δημοσιοποιηθούν οι πληροφορίες, κατά την οποία δεν θα εφαρμόζονται ακόμη προσωρινοί δασμοί, καθώς και πρόσθετοι μηχανισμοί ασφαλείας για την αντιμετώπιση του ζητήματος της σώρευσης αποθεμάτων.
• Δυνατότητα έναρξης έρευνας χωρίς επίσημο αίτημα από τον κλάδο, όταν υπάρχει απειλή αντιποίνων από τρίτες χώρες.
• Δυνατότητα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να υποβάλλουν καταγγελίες από κοινού με τον κλάδο και να μπορούν να συμμετέχουν στη διαδικασία.
• Συντόμευση της περιόδου έρευνας, η οποία δεν θα ξεπερνάει τους 8 μήνες, ενώ οι οριστικοί δασμοί θα πρέπει να επιβάλλονται εντός 14 μηνών.
• Δυνατότητα επιβολής υψηλότερων δασμών σε περιπτώσεις που υπάρχουν στρεβλώσεις όσον αφορά τις πρώτες ύλες οι οποίες, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 17% όταν υπολογίζονται μεμονωμένα. Με τον τρόπο αυτόν, το επίπεδο των επιβαλλόμενων δασμών θα αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με τον «κανόνα του χαμηλότερου δασμού», εάν είναι προς το συμφέρον της Ε.Ε.
• Δυνατότητα επιστροφής, στους εισαγωγείς, των δασμών που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια επανεξέτασης εν όψει της λήξεως μέτρων εμπορικής άμυνας τα οποία δεν διατηρούνται.
• Συνυπολογισμός των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων κατά την αξιολόγηση της δυνατότητας αποδοχής μιας ανάληψης υποχρέωσης και κατά τον καθορισμό του περιθωρίου εξάλειψης της ζημίας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η νέα μεθοδολογία ντάμπινγκ, που είναι μέρος του πακέτου της εμπορικής άμυνας, καταργεί τη διάκριση που ίσχυε μέχρι σήμερα μεταξύ οικονομιών της αγοράς και μη κατά τον υπολογισμό του ντάμπινγκ. Αντ’ αυτής, η Επιτροπή θα πρέπει να αποδείξει την ύπαρξη «σημαντικής στρέβλωσης της αγοράς» μεταξύ της τιμής πώλησης ενός προϊόντος και του κόστους παραγωγής του. Προς τούτο, θα μπορεί να καθορίζει τιμή για το προϊόν, βασιζόμενη, για παράδειγμα, στην τιμή του προϊόντος με μία χώρα με ανάλογο επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης, ενώ θα λαμβάνονται υπ’ όψιν διάφορα κριτήρια, όπως οι κρατικές πολιτικές και παρέμβαση, η εκτεταμένη παρουσία κρατικών επιχειρήσεων, οι διακρίσεις υπέρ των εγχώριων επιχειρήσεων και η έλλειψη ανεξαρτησίας του χρηματοπιστωτικού τομέα.