Διαπραγματεύσεις επί των... δισεκατομμυρίων της 3ης δανειακής σύμβασης ξεκινούν τις επόμενες ημέρες ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στους εκπροσώπους των θεσμών, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Μάιο ή τον Ιούνιο του 2018. Η διαπραγμάτευση θα γίνει σε δόσεις, καθώς στον απαιτούμενο χρόνο θα πρέπει να απαντηθούν σειρά ερωτημάτων όπως:
Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Διαπραγματεύσεις επί των... δισεκατομμυρίων της 3ης δανειακής σύμβασης ξεκινούν τις επόμενες ημέρες ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στους εκπροσώπους των θεσμών, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Μάιο ή τον Ιούνιο του 2018. Η διαπραγμάτευση θα γίνει σε δόσεις, καθώς στον απαιτούμενο χρόνο θα πρέπει να απαντηθούν σειρά ερωτημάτων όπως:
1. Ποιο θα είναι το ύψος της δόσης που θα εκταμιευτεί με την ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης.
2. Ποιο θα είναι το συνολικό ύψος των κεφαλαίων που θα εκταμιεύσει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης μέχρι τη λήξη του προγράμματος, δηλαδή μέχρι τον Αύγουστο του 2018.
3. Πόσα χρήματα θα επιτραπεί στην Ελλάδα να «σηκώσει» από τις αγορές μέχρι το τέλος του 3ου μνημονίου μέσα από τις εκδόσεις νέων ομολόγων.
4. Πόσα χρήματα θα πρέπει να έχει διαθέσιμα η Ελλάδα μετά το τέλος του προγράμματος προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως «μαξιλάρι» για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας.
5. Τι θα γίνει με τα αδιάθετα κεφάλαια του 3ου δανειακού προγράμματος, τα οποία -αν δεν αλλάξει κάτι εντυπωσιακά μέσα στους επόμενους μήνες- θα φτάσουν στα 27 δισ. ευρώ.
Το πρώτο ερώτημα θα πρέπει να απαντηθεί μέχρι το Euro working Group του Ιανουαρίου -το οποίο θα προετοιμάσει το Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου- και έχει να κάνει με το ύψος της επόμενης δόσης που θα εγκρίνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης, η οποία προγραμματίζεται να εκταμιευτεί μέσα στον Φεβρουάριο.
Ο προϋπολογισμός του 2018 ανεβάζει το ύψος της δόσης στα 5,5 δισ. ευρώ, ενώ Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε προχθές ότι η συζήτηση θα ξεκινήσει από τα 5 δισ. ευρώ.
Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικρατεί η άποψη ότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα διαθέτει -αν συνυπολογιστούν και τα χρήματα που υπάρχουν σε διάφορους φορείς του δημοσίου- επαρκή ρευστότητα ώστε να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες μέχρι και τη λήξη του προγράμματος, δηλαδή μέχρι και τον Αύγουστο του 2018.
Έτσι, τα χρήματα που θα διατεθούν στο πλαίσιο της 3ης και της 4ης αξιολόγησης, θα διοχετευτούν σε μεγάλο βαθμό στο να αρχίσει να «γεμίζει» ο κουμπαράς (το λεγόμενο cash buffer), που θα λειτουργήσει ως μαξιλάρι ασφαλείας μετά την πλήρη έξοδο της Ελλάδας στις αγορές (σ.σ.: θα υπάρξουν και δοκιμαστικές έξοδοι πριν από τον Αύγουστο του 2018, αυτές όμως θα γίνουν υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες, καθώς οι αγορές θα γνωρίζουν ότι η Ελλάδα θα εξακολουθεί να παραμένει εντός προγράμματος). Εννοείται ότι ένα κομμάτι της δόσης θα διατεθεί για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, ο μηδενισμός των οποίων μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2018 αποτελεί κομβικό σημείο της συμφωνίας με τους θεσμούς.
Ο μέχρι τώρα προγραμματισμός, ο οποίος επικαιροποιήθηκε για τελευταία φορά με το κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης και προγραμματίζεται να αναθεωρηθεί, όριζε ότι μέχρι το τέλος του προγράμματος οι εκταμιεύσεις από το 3ο μνημόνιο θα έφταναν στα επίπεδα των 18-18,5 δισ. ευρώ.
Αν το ποσό παραμείνει σταθερό, τότε από το συνολικό ποσό των 86 δισ. ευρώ που εγκρίθηκαν για την Ελλάδα τον Αύγουστο του 2015, θα παραμείνουν αδιάθετα περίπου 27 δισ. ευρώ, το μέλλον των οποίων θα αποφασιστεί στη μεγάλη διαπραγμάτευση για το κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης και το τέλος του προγράμματος.
Είναι πιθανό ότι και το ποσό των 18 δισ. ευρώ, αλλά και αυτό των 27 δισ. ευρώ θα αλλάξει (όσο θα αυξάνει το πρώτο τόσο θα μειώνεται το δεύτερο και το ανάποδο). Το πώς θα αλλάξει θα εξαρτηθεί από τις ακόλουθες παραμέτρους:
1. Από το πόσα χρήματα θα αντλήσει η Ελλάδα από τις αγορές μέσω της έκδοσης νέων ομολόγων στο χρονικό διάστημα από τώρα και μέχρι το τέλος Αυγούστου. Παρά την αποκλιμάκωση του επιτοκίου κάτω από το επίπεδο του 5% για πρώτη φορά μετά το 2009, το κόστος για την Ελλάδα παραμένει υψηλό. Έτσι, οι θεσμοί αναμένεται να θέσουν περιορισμούς όσον αφορά στο ύψος των νέων εκδόσεων προκειμένου να μην αυξηθεί απότομα και το κονδύλι των τόκων.
2. Από το αν θα χρειαστούν νέα κονδύλια οι τράπεζες, κάτι που θα γίνει γνωστό τον Μάιο του 2018 μετά την ολοκλήρωση των stress tests.
3. Από τις αποφάσεις που θα ληφθούν σχετικά με το μέγεθος του «μαξιλαριού ασφαλείας». Καθοριστικό στοιχείο θα είναι η διάρκεια της προστασίας που θα προσφερθεί στην Ελλάδα. Δηλαδή, για πόσο χρονικό διάστημα θα μπορεί η Ελλάδα να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες αποκλειστικά με τα χρήματα του «κουμπαρά» που θα δημιουργηθεί.
4. Από το αν θα υπάρξει συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα ή αν ζητηθεί η αποπληρωμή των κεφαλαίων που έχει δανειστεί η Ελλάδα από το ΔΝΤ με πόρους του ESM. Σε αυτό το ενδεχόμενο, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί εμφανίζονται προς το παρόν αρνητικοί αν και η συζήτηση εκτιμάται ότι θα ανοίξει ξανά την προσεχή άνοιξη.