Τα τελευταία έτη η ζήτηση για αγορά εξοχικής κατοικίας στη Μεσόγειο είναι υψηλή. Oι αγοραστές προέρχονται κυρίως από τις χώρες της δυτικής και βόρειας Ευρώπης. Εκτιμάται, ότι σήμερα περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως άτομα τρίτης ηλικίας, ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μόνιμο τόπο διακοπών στην περιοχή.
Oργανωμένα οικιστικά συγκροτήματα έχουν κάνει την εμφάνισή τους και στην Ελλάδα, σε περιοχές όπως η Κρήτη, οι Κυκλάδες, η Αττική, η Χαλκιδική κ.α. Παρόλα αυτά, η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας στον τομέα αυτό είναι ακόμα πολύ χαμηλή σε σχέση με τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, καθώς το επενδυτικό περιβάλλον στον τομέα του τουρισμού στην Ελλάδα υστερεί ακόμη σε σχέση με το αντίστοιχο άλλων μεσογειακών τουριστικών προορισμών, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στο αναχρονιστικό θεσμικό και οργανωτικό πλαίσιο της χώρας μας στον τομέα του χωροταξικού σχεδιασμού, σύμφωνα με μελέτη της Alpha Bank που θα δημοσιευτεί στο Οικονομικό Δελτίο της.
Από τα μεγαλύτερα έργα που είναι σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή είναι συγκροτήματα κατοικιών στη Μεσσηνία, στην Περιοχή Oλοκληρωμένης Τουριστικής Αναπτύξεως (ΠOΤΑ). Ακόμη, σημαντικά έργα στους τομείς του τουρισμού και της εξοχικής κατοικίας είναι σε εξέλιξη στον Αγιο Νικόλαο και στη Σητεία της Κρήτης, ένα από τα οποία ίσως αποτελέσει τη μεγαλύτερη επένδυση στη Μεσόγειο. Αλλα μεγάλα έργα είναι ακόμη στη διαδικασία εκδόσεως αδείας. Ένα από αυτά είναι η αξιοποίηση εκτάσεως 26.000 στρεμμάτων στην Κρήτη, από βρετανική εταιρεία. Το έργο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και την ανέγερση τεσσάρων οικισμών των 360 κατοικιών έκαστο, καθώς και γήπεδα γκολφ και συνεδριακές εγκαταστάσεις. Η συγκεκριμένη επένδυση βρίσκεται στη διαδικασία εκδόσεως των απαραίτητων αδειών για περίπου οκτώ έτη. Πολλά μικρότερα έργα, είναι και αυτά σε εξέλιξη με πρωτοβουλία ιδιωτών.
Γενικά, η Κρήτη θεωρείται ως πρότυπο της αγοράς εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα και είναι από τις πρώτες επιλογές των ξένων αγοραστών στη χώρα μας. Oι συνηθέστερες προτιμήσεις είναι η μονοκατοικία με πισίνα, η κατοικία σε παραδοσιακό οικισμό και η κατοικία σε μικρά συγκροτήματα των 10-12 κατοικιών. Ακόμη, αρκετοί ξένοι αγοράζουν παλαιές κατοικίες σε ερειπωμένα χωριά και τις ανακαινίζουν. Στα Χανιά, στο χωριό Ανύδρη, το 94% των οικιών ανήκουν σήμερα σε Γερμανούς, ενώ στην περιοχή του Αποκόρωνα, βορείως της Γεωργιουπόλεως εκτιμάται ότι την τελευταία πενταετία περίπου 10.000 ξένοι έχουν αγοράσει κατοικία. Στο νησί έχουν κάνει την εμφάνισή τους βρετανικά μεσιτικά γραφεία, είτε ανεξάρτητα, είτε σε συνεργασία με τοπικά γραφεία.
Το θεσμικό περιβάλλον που καλύπτει την επένδυση σε αγορά γης και οικοδομήσεώς της είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για την ανάπτυξη της σχετικής αγοράς. Σύμφωνα με τη μελέτη της τράπεζας, θα πρέπει καταρχήν το ιδιοκτησιακό καθεστώς και οι χρήσεις της γης στον γεωγραφικό χάρτη της χώρας να είναι σαφείς και να μην αφήνουν περιθώρια για μελλοντικές αλλαγές και πιθανή απαξίωση της επενδύσεως. Η απουσία εθνικού κτηματολογίου και χωροταξικού σχεδίου και ο πολύ-τεμαχισμός της γης αποτελούν κύρια εμπόδια στην ανάπτυξη της εξοχικής κατοικίας στη χώρα μας.
Η ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου της παραθεριστικής κατοικίας που σημειώθηκε τα προηγούμενα έτη σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Νότια Γαλλία είχε ως αποτέλεσμα να σημειώνονται, σε πολλές από αυτές τις περιοχές, σημάδια κορεσμού. Αυτά εμφανίζονται με τη μορφή της υπερβολικής δομήσεως σε σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς. Παρουσιάζεται, επομένως, σύμφωνα με την Alpha Bank, μοναδική ευκαιρία για χώρες όπως η Ελλάδα, που μόλις προσφάτως εισήλθαν σε πιο δυναμική ανάπτυξη του κλάδου, να αυξήσουν ουσιαστικά τα μερίδιά τους στην αγορά αυτή.
ΑΠΕ-ΜΠΕ