Μιχάλης Σακέλλης: Να ορίσουμε και πάλι την έννοια των «συγκοινωνιακών αναγκών»

Από την έντυπη έκδοση

Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]

Προτάσεις που στοχεύουν στο να αναβαθμιστούν περαιτέρω οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και να ενισχυθεί η νησιωτική οικονομία καταθέτουν οι ακτοπλόοι στο υπουργείο Ναυτιλίας, στο πλαίσιο του διαλόγου για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλη Σακέλλη, πολλά θα πρέπει να αλλάξουν εάν στόχος είναι η αύξηση του επιβατηγού και μεταφορικού έργου και συνεπώς η περαιτέρω ανάπτυξη των νησιών. Για παράδειγμα, θα πρέπει να επανεξεταστεί το περιεχόμενο της έννοιας «συγκοινωνιακές ανάγκες». Ο επακριβής ορισμός της έννοιας αυτής συναρτάται και με το καθεστώς των ετήσιων εμπρόθεσμων και εκπρόθεσμων δρομολογήσεων των πλοίων. 

Ορισμένες φορές στη διαδικασία ανακοίνωσης των ετήσιων δρομολογήσεων των πλοίων παρουσιάζεται μία «εμπλοκή», όπως συνέβη πρόσφατα με τις γραμμές της Ραφήνας.

Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ: 

• Τα δρομολόγια τα οποία ανακοινώνονται από τις ακτοπλοϊκές εταιρείες μέχρι 31/1 κάθε χρόνου θεωρούνται εμπρόθεσμα και εκτελούνται ελεύθερα χωρίς να είναι απαραίτητη η έγκρισή τους από το υπουργείο Ναυτιλίας.
• Τα δρομολόγια που ανακοινώνονται μετά την 31/1 θεωρούνται εκπρόθεσμα και χρειάζεται έγκριση για την εκτέλεσή τους. 

Ο ν. 2932 προβλέπει ότι ο υπουργός ανακοινώνει τη δήλωση δρομολόγησης πλοίου που υποβάλλεται μετά τις 31/1 εάν ύστερα από γνώμη του ΣΑΣ κριθεί ότι ικανοποιούνται συγκοινωνιακές ανάγκες που δεν ικανοποιούνται από τα ήδη δρομολογημένα πλοία κ.λπ.

Εδώ όμως αρχίζει και το πρόβλημα καθώς, όπως αναφέρει ο κ. Σακέλλης, θα πρέπει να οριστεί επακριβώς η έννοια της «συγκοινωνιακής ανάγκης».

Η δυνατότητα κάλυψης της κίνησης από τη διαθέσιμη χωρητικότητα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι οι συγκοινωνιακές ανάγκες ικανοποιούνται, αναφέρει χαρακτηριστικά και προσθέτει ότι η διάρθρωση των δρομολογίων και η προσφορά των υπηρεσιών πρέπει να δημιουργούν συνθήκες ανάπτυξης και αύξησης του μεταφορικού έργου.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «συγκοινωνιακή ανάγκη» θα πρέπει να είναι η απαίτηση του επιβατικού κοινού για προσφορά:

• εναλλακτικών ωρών αναχώρησης
• σταθερών και αξιόπιστων δρομολογίων
• μειωμένου χρόνου ταξιδιού
• ποιοτικών υπηρεσιών
• οικονομικότερων εισιτηρίων

Βλέπουμε λοιπόν, τονίζει ο κ. Σακέλλης, ότι ο ορισμός των «συγκοινωνιακών αναγκών» δεν είναι αντικειμενικά δυνατός. Μάλιστα προσπαθώντας να τις ορίσουμε υπάρχει ο κίνδυνος να κάνουμε λανθασμένες επιλογές, μη εγκρίνοντας δρομολόγια και στερώντας τα νησιά μας από πολύτιμες υπηρεσίες, όπως εξάλλου συνέβαινε μέχρι το 2000 με τη μη έγκριση αδειών σκοπιμότητας.

Στη βάση του παραπάνω προβληματισμού ο κ. Σακέλλης προτείνει τα ετήσια εκπρόθεσμα δρομολόγια να εγκρίνονται με δυο προϋποθέσεις: 

• ότι τα πλοία θα επωμισθούν τις ίδιες υποχρεώσεις με τα ήδη δρομολογημένα και 
• ότι τα ωράρια αναχώρησης θα διαφοροποιηθούν από τα ωράρια των εμπρόθεσμων πλοίων.

Ωστόσο, εκτός από την έννοια των «συγκοινωνιακών αναγκών» ο ν. 2932 αναφέρεται και στη λήψη αποφάσεων «χωρίς διακρίσεις». Ο όρος αυτός παρερμηνεύεται και πολλές φορές το επικαλούνται όταν βλάπτονται συμφέροντα. 

Η έγκριση π.χ. εκπρόθεσμων ετήσιων δρομολογίων είναι βέβαιο ότι θα έχει οικονομικές επιπτώσεις σε άλλα δρομολογημένα πλοία. Το γεγονός αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει αιτία μη έγκρισης του δρομολογίου.

Ο όρος «χωρίς διάκριση» σημαίνει την εξέταση αιτημάτων και τη λήψη αποφάσεων με βάση συγκεκριμένες αρχές, γνωστές εκ των προτέρων.

Επισημαίνεται ότι με την από 5.4.2017 απόφαση του υπουργού Ναυτιλίας, συστάθηκε ομάδα εργασίας με σκοπό την αναμόρφωση του ν. 2932/2001, αλλά και γενικότερα του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες.

Ο ν. 2932 που ρυθμίζει όλα τα θέματα που αφορούν δρομολογήσεις και δρομολόγια έχει συμβάλει θετικά στις εξελίξεις και την αναβάθμιση των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών εκτιμούν οι ακτοπλόοι, διότι απελευθέρωσε υπό προϋποθέσεις τις δρομολογήσεις, γεγονός πολύ σημαντικό για τον καταρτισμό των επενδυτικών πλάνων των εταιρειών. Παρ’ όλα αυτά όμως, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας Μιχάλη Σακέλλη, ο ν. 2932 πρέπει να εκσυγχρονιστεί για να παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία, τόσο στις αρχές οι οποίες συντονίζουν τις ακτοπλοϊκές υπηρεσίες, όπως π.χ. στη Διεύθυνση Θαλασσίων Συγκοινωνιών (ΔΘΣ), αλλά και στις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στις θαλάσσιες συγκοινωνίες.

Οι προτάσεις του ΣΕΕΝ για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της ακτοπλοΐας βασίζονται:

• Στην περαιτέρω απελευθέρωση των υπηρεσιών με την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου στις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί.
• Στην απαλλαγή των εταιρειών από υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας, οι οποίες στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό και αυξάνουν το λειτουργικό κόστος, συνεπώς και το κόστος των εισιτηρίων. 
• Στη μείωση της γραφειοκρατίας και την παροχή ευελιξίας στη διαχείριση των δρομολογίων.
• Στην ανάθεση της ευθύνης εκτέλεσης των δρομολογίων στις εταιρείες και όχι στα πλοία.
• Στην «αποποινικοποίηση» του κλάδου.