Οικονομία & Αγορές
Τρίτη, 21 Νοεμβρίου 2006 09:23

Διόγκωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών

Έλλειμμα 1.168 εκατ. ευρώ παρουσίασε τον Σεπτέμβριο το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έναντι ελλείμματος 617 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005. Η διεύρυνση αυτή αντανακλά κυρίως την αύξηση του εμπορικού ελλείμματος και δευτερευόντως την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων και την πολύ μικρή μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε μικρό βαθμό από την αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών.

Έλλειμμα 1.168 εκατ. ευρώ παρουσίασε τον Σεπτέμβριο του 2006 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έναντι ελλείμματος 617 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005, όπως ανακοίνωσε σήμερα η Τράπεζα της Ελλάδος.

Η διεύρυνση αυτή αντανακλά κυρίως την αύξηση του εμπορικού ελλείμματος και δευτερευόντως την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων και την πολύ μικρή μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε μικρό βαθμό από την αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, στη διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 521 εκατ. ευρώ συνέβαλαν οι αυξήσεις των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 246 εκατ. ευρώ, του ελλείμματος του ισοζυγίου των λοιπών αγαθών κατά 186 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 89 εκατ. ευρώ.

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών κατά 90 εκατ. ευρώ αντανακλά την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες κατά 97 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 102 εκατ. ευρώ ή 6,3%, ενώ οι αντίστοιχες πληρωμές αυξήθηκαν μόνο κατά 5 εκατ. ευρώ) και των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες κατά 26 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από μεταφορικές υπηρεσίες, κυρίως ναυτιλιακές, αυξήθηκαν κατά 103 εκατ. ευρώ ή 9,5%, ενώ οι αντίστοιχες πληρωμές αυξήθηκαν κατά 77 εκατ. ευρώ), ενώ οι καθαρές πληρωμές για "λοιπές" υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 33 εκατ. ευρώ.

Η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων κατά 104 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στην αύξηση των πληρωμών τόκων για καταθέσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους, για δάνεια χορηγηθέντα σε κατοίκους και για ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου που διακρατούνται από μη κατοίκους. Τέλος, η μικρή μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων αντανακλά την αντίστοιχη μικρή μείωση των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Υπενθυμίζεται ότι οι τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις (πληρωμές) της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.

Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2006 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά 7.435 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2005 και διαμορφώθηκε σε 16.036 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων και στη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων.

Η διεύρυνση του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των πλοίων) κατά 6.027 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων (κατά 2.323 εκατ. ευρώ), των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων (κατά 2.074 εκατ. ευρώ) και του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων (κατά 1.630 εκατ. ευρώ). Επισημαίνεται ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων εμφάνισαν αξιόλογη άνοδο (κατά 916 εκατ. ευρώ ή 12,1%), αλλά η αύξηση των αντίστοιχων πληρωμών για εισαγωγές (κατά 2.546 εκατ. ευρώ ή 11,1%) ήταν μεγαλύτερη σε απόλυτο μέγεθος.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 107 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες κατά 483 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από μεταφορικές υπηρεσίες, κυρίως ναυτιλιακές, αυξήθηκαν μόνο κατά 140 εκατ. ευρώ ή 1,3%, ενώ οι πληρωμές για μεταφορικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 624 εκατ. ευρώ ή 13,7%) και δευτερευόντως στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες (κατά 351 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες παρουσίασαν άνοδο κατά 728 εκατ. ευρώ (οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 637 εκατ. ευρώ ή 6,8%, ενώ οι πληρωμές μειώθηκαν κατά 90 εκατ. ευρώ ή 5,0%).

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 1.198 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκε κατά 104 εκατ. ευρώ, καθώς η μείωση των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) υπεραντιστάθμισε την αύξηση των καθαρών τρεχουσών μεταβιβάσεων προς τους λοιπούς (εκτός γενικής κυβέρνησης) τομείς.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Τον Σεπτέμβριο του 2006 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 60 εκατ. ευρώ μόνο, έναντι πλεονάσματος 264 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2005, κυρίως λόγω της μείωσης των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)

Το εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2006 το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων αυξήθηκε σημαντικά σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2005 και διαμορφώθηκε σε 2.065 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου την άνοδο των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης κατά 709 εκατ. ευρώ ή 50%.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων (με βάση την παλαιά μέθοδο παρουσίασης)

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (παλαιά μέθοδος παρουσίασης) παρουσίασε έλλειμμα 1.107 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2006, κατά 754 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του αντίστοιχου μήνα του 2005. Κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2006 το συνολικό έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 13.972 εκατ. ευρώ, έναντι 7.255 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2005.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Σεπτέμβριο του 2006 δεν καταγράφηκαν σημαντικές ροές στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων. Επισημαίνεται ότι όσον αφορά τις άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους, η εισροή ύψους 142 εκατ. ευρώ κατά κύριο λόγο αντανακλά δανεισμό θυγατρικών εταιριών στην Ελλάδα από τις αντίστοιχες μητρικές τους εταιρίες στο εξωτερικό.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 1.857 εκατ. ευρώ, η οποία αντανακλά κυρίως τις αγορές ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου από ξένους επενδυτές (ύψους 3.125 εκατ. ευρώ) και δευτερευόντως τις αγορές μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από ξένους επενδυτές (ύψους 459 εκατ. ευρώ), οι οποίες, όμως, εν μέρει αντισταθμίστηκαν κυρίως από αγορές ομολόγων του εξωτερικού από Έλληνες επενδυτές.

Όσον αφορά τις "λοιπές" επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 503 εκατ. ευρώ, κυρίως επειδή η μείωση των τοποθετήσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα ήταν μεγαλύτερη από τη μείωση των αντίστοιχων τοποθετήσεων στο εξωτερικό από κατοίκους.

Το εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2006 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 888 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 635 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους). Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα έφθασε τα 3.711 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 2.823 εκατ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 5.647 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, δεδομένου ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις στην Ελλάδα (κυρίως σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, ύψους 11,3 και 3,8 δισεκ. ευρώ, αντίστοιχα) υπεραντιστάθμισε σε σημαντικό βαθμό την εξόφληση βραχυπρόθεσμων τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου και την εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για τοποθετήσεις σε ομόλογα, μετοχές και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού.

Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών" επενδύσεων η καθαρή εισροή 7.873 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως το γεγονός ότι η εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για τοποθετήσεις σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα ήταν υπερδιπλάσια της εκροής κεφαλαίων των κατοίκων Ελλάδος για αντίστοιχες τοποθετήσεις στο εξωτερικό.

Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2006 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,2 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)