Διαπραγμάτευση: Νέος μαραθώνιος διαβουλεύσεων για πλήρη συμφωνία έως τις 22 Μαΐου

Από την έντυπη έκδοση 

Του Θάνου Τσίρου
 [email protected]

Με νέα ημερομηνία ορόσημο την 22α Μαΐου, ξεκινάει από σήμερα ο μαραθώνιος των διαπραγματεύσεων με στόχο όχι μόνο την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης, αλλά και την πλήρη συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους, τα πλεονάσματα μετά το 2018, όπως και τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα.

Στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί θα πρέπει να κλείσει η τεχνική αξιολόγηση, να ψηφιστούν μέτρα και αντίμετρα από την ελληνική Βουλή, να υπογραφούν τουλάχιστον έξι κείμενα συμφωνίας με τους δανειστές και να συνεδριάσουν όχι μόνο οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, αλλά και τα διοικητικά συμβούλια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Στο τέλος της «διαδρομής» θα πρέπει:

1. Να είναι καθορισμένα στην τελευταία τους λεπτομέρεια και ψηφισμένα από την ελληνική Βουλή όλα τα μέτρα και τα αντίμετρα για το 2019 και για το 2020.

2. Να έχουν προσδιοριστεί οι δημοσιονομικοί στόχοι τουλάχιστον μέχρι το 2021, ενδεχομένως και μέχρι το 2023.

3. Να έχει υπάρξει συμφωνία για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους τουλάχιστον στις βασικές παραμέτρους. Οι λεπτομέρειες των μέτρων δεν αναμένεται να προσδιοριστούν τώρα, αλλά μετά τη λήξη του τρίτου προγράμματος, δηλαδή το καλοκαίρι του 2018.

4. Να έχει εγκριθεί από το δ.σ. του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου η συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα.

5. Να έχει εγκριθεί από το δ.σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας η συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

6. Να έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης η εκταμίευση της δόσης των τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων ποσό πάνω από 1,7 δισ. ευρώ θα πρέπει να διατεθεί για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.

Για να υπάρξει πλήρης συμφωνία στις 22 Μαΐου θα πρέπει οι εμπλεκόμενες πλευρές να δώσουν τα χέρια σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια, ενώ θα πρέπει να συνυπογραφούν τουλάχιστον επτά επιμέρους κείμενα. Το χρονικό διαμορφώνεται ως εξής:

• Με κάθε επισημότητα, την Παρασκευή 21 Απριλίου ο διοικητής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής θα παρουσιάσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016, το οποίο και αναμένεται να διαμορφωθεί ακόμη και πάνω από το 3,5% έναντι στόχου 0,5%. Ήδη, το αποτέλεσμα έχει προαναγγελθεί τόσο από τον πρωθυπουργό, ο οποίος μίλησε πρόσφατα για επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του 3,5% ήδη από το 2016, όσο και από τον επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί ο οποίος ανάρτησε στο προσωπικό του ιστολόγιο την πρόβλεψη ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 θα είναι «τουλάχιστον 3%, έξι φορές πάνω από τον στόχο».
• Το Σαββατοκύριακο, στην Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ θα αναζητηθεί ο συμβιβασμός για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Τον κυρίαρχο ρόλο στις διαπραγματεύσεις δεν θα τον έχει η Ελλάδα, αν και άμεσα ενδιαφερόμενη, αλλά το ΔΝΤ και η Γερμανία, καθώς θα αναζητηθεί ο συμβιβασμός που θα ικανοποιήσει τις βασικές επιδιώξεις των δύο πλευρών. Η Γερμανία δεν θέλει εξειδίκευση των μέτρων πριν από τις γερμανικές εκλογές και το ΔΝΤ θέλει σαφείς διαβεβαιώσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους πριν στείλει τον φάκελο της Ελλάδας στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου. Το ζητούμενο στην Ουάσιγκτον είναι να μπουν οι βάσεις για την τελική συμφωνία, η οποία θα πρέπει να κλείσει στο Eurogroup της 22ας Μαΐου.
• Στις 24 Απριλίου αναμένεται να πιστοποιηθεί και από τη Eurostat το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016, οπότε οι τεχνικές διαπραγματεύσεις στην Αθήνα θα γίνουν με οριστικοποιημένο το ποσοστό του πρωτογενούς πλεονάσματος (θα υπάρξει και αναθεώρηση της εκτίμησης, η οποία όμως θα γίνει το φθινόπωρο).
• Στις 25 Απριλίου αναμένεται η επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα για να κλείσει η τεχνική συμφωνία. Το κρίσιμο είναι να κλειδώσει η συνταγή περικοπής των συντάξεων από το 2019 με τον λιγότερο επώδυνο για τους συνταξιούχους τρόπο, να αποφασιστεί η πώληση των παραγωγικών μονάδων της ΔΕΗ και να οριστικοποιηθούν οι αλλαγές στα εργασιακά.
• Μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου θα πρέπει να γίνει και η ψήφιση των μέτρων από τη Βουλή. Το πότε, αλλά και η διάρκεια συζήτησης των μέτρων στη Βουλή (δηλαδή το αν θα πάει με τη διαδικασία του επείγοντος, του υπερεπείγοντος κ.λπ.) θα εξαρτηθούν από τα χρονικά περιθώρια που θα υπάρχουν και ουσιαστικά από το πόσο χρόνο θα χρειαστούν τα κλιμάκια για να κλείσουν την τεχνική συμφωνία.
• Στις 22 Μαΐου θα πρέπει να κλείσει η πλήρης συμφωνία μαζί με το χρέος και τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018. Αμέσως μετά τις 22 Μαΐου θα πρέπει να συγκληθεί και το δ.σ. του ΔΝΤ για να οριστικοποιηθεί το μνημόνιο που θα υπογράψει η Ελλάδα με το Ταμείο, διάρκειας περίπου ενός έτους.
• Στις 8 Ιουνίου: Αν υπάρχει συνολική συμφωνία (με ΔΝΤ και χρέος), το Συμβούλιο της ΕΚΤ για τη νομισματική πολιτική, το οποίο θα γίνει στο Ταλίν της Εσθονίας, μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να μπει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE).

Στο ίδιο χρονικό διάστημα, η πρόοδος των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να αποτυπωθεί σε μια σειρά από επίσημα κείμενα τα οποία θα πρέπει να συνταχθούν και να συμφωνηθούν. Τα βασικότερα είναι τα εξής:

1. Έκθεση ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία. Στο πλαίσιο της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ θα ανακοινωθούν οι προβλέψεις του Ταμείου για την ελληνική οικονομία. Αναμένονται οι αναθεωρημένες προβλέψεις για τα μελλοντικά πλεονάσματα και ειδικά για αυτό του 2018 μετά και το κλείδωμα των δημοσιονομικών επιδόσεων του 2016.

2. Τεχνική συμφωνία - SLA. Το κείμενο του Staff Level Agreement θα πρέπει να συμφωνηθεί και να συνταχθεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του κουαρτέτου στην Αθήνα. Θα αποκαλύπτει και το περιεχόμενο των εφαρμοστικών νόμων που θα πρέπει να έρθουν στη Βουλή, αλλά και το πακέτο των μέτρων και των αντίμετρων.

3. Έκθεση συμμόρφωσης. Είναι η εισήγηση για την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης, βάσει της οποίας θα αποφασίσει το Eurogroup για το κλείσιμο της αξιολόγησης.

4. Έκθεση Βιωσιμότητας Χρέους (DSA - Debt sustainability analysis). Θα συνταχθεί ξεχωριστή έκθεση από το ΔΝΤ και ξεχωριστή από την ΕΚΤ. Η πρώτη θα είναι ο «μπούσουλας» για να κριθεί η συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα και η δεύτερη, το εργαλείο που θα χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ για να αποφασίσει τη συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο QE.

5. Τεχνικό Μνημόνιο. Θα οριστικοποιηθούν τα κείμενα της συμφωνίας στα επικαιροποιημένα μνημόνια με την Ε.Ε. (SMoU/ τεχνικό μνημόνιο) που θα υπογράψει ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ. Θα περιλαμβάνουν τους όρους των επόμενων αξιολογήσεων, τα προαπαιτούμενα για τη βασική δόση και για πιθανές υποδόσεις, αλλά και ρήτρες διανομής «μερίσματος» και εφαρμογής των αντίμετρων του 2018.

6. Δανειακή σύμβαση με ΔΝΤ. Είναι το ξεχωριστό μνημόνιο που θα υπογράψει η Ελλάδα με το ΔΝΤ (3ο MEFP). Θα πρέπει να ψηφιστεί και από την ελληνική Βουλή μαζί με τη νέα δανειακή σύμβαση με το Ταμείο.

Σε υποστηρικτικό ρόλο το ΔΝΤ

Σε στενή επαφή με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και τους Ευρωπαίους για το ζήτημα της Ελλάδας συνεχίζουν να βρίσκονται οι ΗΠΑ, δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών την προηγούμενη εβδομάδα. Το ΔΝΤ, όπως ανέφερε, μπορεί να διαδραματίσει υποστηρικτικό ρόλο, σύμφωνα με πηγές. Ο ίδιος ανέφερε πως ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Στίβεν Μνούτσιν, θα έχει περίπου δέκα διμερείς συναντήσεις στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ την ερχόμενη εβδομάδα. Οι ΗΠΑ θα υπενθυμίσουν στο ΔΝΤ τον ρόλο του στην παρακολούθηση των πολιτικών που ακολουθούν οι χώρες όσον αφορά τη διαμόρφωση των συναλλαγματικών τους ισοτιμιών, αλλά και στον εντοπισμό παγκόσμιων ανισορροπιών, σημείωσε.