Στις ανακοινώσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την πορεία της οικονομίας κατά το β’ τρίμηνο του έτους στρέφεται το ενδιαφέρον του οικονομικού επιτελείου.
Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Στις ανακοινώσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την πορεία της οικονομίας κατά το β’ τρίμηνο του έτους στρέφεται το ενδιαφέρον του οικονομικού επιτελείου.
Το έδαφος που θα χαθεί στο α’ εξάμηνο όσον αφορά στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν θα πρέπει να καλυφθεί -τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος του- μέσα στο β’ εξάμηνο του έτους καθώς η ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού, τόσο για φέτος όσο και για το 2017, έχει στηριχτεί στην εκτίμηση ότι η φετινή χρονιά θα κλείσει με οριακή μείωση της τάξεως του 0,3%. Ήδη έχει καταγραφεί μείωση 1,4% στο πρώτο τρίμηνο του έτους συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2015, ενώ οι ανακοινώσεις για την πορεία του ΑΕΠ στο β’ τρίμηνο αναμένονται στις 12 Αυγούστου.
Η ύφεση του πρώτου τριμήνου οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Το ΑΕΠ του τριμήνου περιορίστηκε στα 39,787 δισ. ευρώ έναντι 40,438 δισ. ευρώ το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2015. Δηλαδή, χάθηκαν -σε τρέχουσες τιμές- περίπου 651 εκατ. ευρώ. Μεγαλύτερες ήταν οι απώλειες στην κατανάλωση των νοικοκυριών, η οποία περιορίστηκε στα 28,864 δισ. ευρώ από 29,651 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2015. Δηλαδή, η μείωση στην κατανάλωση των νοικοκυριών επηρέασε το ΑΕΠ κατά 787 εκατ. ευρώ. Δεδομένου ότι η συμμετοχή της κατανάλωσης των νοικοκυριών στο ΑΕΠ εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περίπου το 72,5%, η μεταβολή της στο β’ τρίμηνο θεωρείται καθοριστική για το τελικό αποτέλεσμα.
Προς το παρόν, τα στοιχεία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας: ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανεμπόριο εμφάνισε μείωση τον Απρίλιο (πρώτο μήνα του τριμήνου) κατά 3,9% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Τα στοιχεία του Μαΐου αναμένεται να δημοσιευτούν την Παρασκευή, χωρίς ωστόσο, να αναμένονται ευχάριστες εκπλήξεις. Και αυτό διότι τον Μάιο κυριάρχησε η αβεβαιότητα όσον αφορά στην επίτευξη συμφωνίας για την ολοκλήρωση της πρωτης αξιολόγησης. Όσον αφορά στον Ιούνιο, είναι ο πρώτος μήνας αύξησης του ΦΠΑ και της κατάργησης του ειδικού καθεστώτος στα νησιά, οπότε δύσκολα το τελικό αποτέλεσμα θα είναι θετικό.
Ως αντίβαρο στη μείωση του ΑΕΠ λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης λειτούργησε στο α’ τρίμηνο το ισοζύγιο παρά τη μεγάλη μείωση των εξαγωγών. Μπορεί οι τελευταίες να υποχώρησαν στα 8,635 δισ. ευρώ (από 10,922 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2015) δηλαδή κατά 2,287 δισ. ευρώ, ωστόσο, στις εισαγωγές υπήρξε μεγαλύτερη μείωση: από τα 14,419 δισ. ευρώ στα 11,919 δισ. ευρώ φέτος (σ.σ.: η μείωση διαμορφώνεται στα 2,5 δισ. ευρώ ποσό κατά 213 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο των εξαγωγών). Τα στοιχεία που έχουν δώσει στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων για το 5μηνο (σ.σ.: τα στοιχεία Ιουνίου αναμένονται στις 5 Αυγούστου) δείχνουν επιδείνωση.
Έτσι:
1. Οι εξαγωγές στο 5μηνο υποχωρούσαν σε ποσοστό 8,7% με αποτέλεσμα να διαμορφώνονται στα 9,7 δισ. ευρώ έναντι 10,62 δισ. ευρώ το 2015. Δηλαδή, η μείωση έφτανε στο 8,7%.
2. Οι εισαγωγές από την άλλη πλευρά υποχωρούσαν κατά 3,8% στο πεντάμηνο (από τα 18,139 δισ. ευρώ πέρυσι στα 17,45 δισ. ευρώ φέτος).
Ακόμη και τα στοιχεία της ΤτΕ για το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών δείχνουν επιδείνωση στο φετινό 5μηνο σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών έκλεισε με έλλειμμα 4,447 δισ. ευρώ έναντι 4,35 δισ. ευρώ πέρυσι. Σε καλύτερη κατάσταση έκλεισε το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, καθώς διαμορφώθηκε στα 3,5 δισ. ευρώ έναντι 4,392 δισ. ευρώ πέρυσι (η βελτίωση οφείλεται κατά κύριο λόγο στην καλύτερη εικόνα που είχαν το ισοζύγιο πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων).
Ο πήχης είναι ψηλά
Το δεύτερο τρίμηνο είναι σημαντικότερο για τη διαμόρφωση του ετήσιου ΑΕΠ σε σχέση με το πρώτο. Πέρυσι, το ΑΕΠ του β’ τριμήνου ανήλθε στα 44,6 δισ. ευρώ έναντι 40,438 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο. Μάλιστα, στο περσινό δεύτερο τρίμηνο καταγράφηκε αύξηση του ΑΕΠ παρά την αβεβαιότητα στη χώρα, καθώς τονώθηκε η ιδιωτική κατανάλωση λόγω του φόβου για επικείμενο «κούρεμα» καταθέσεων.
Αυτό σημαίνει, όμως, ότι ο πήχης είναι ψηλά όσον αφορά στη φετινή σύγκριση.
Οι ξένοι αξιωματούχοι που επισκέφτηκαν την προηγούμενη εβδομάδα την Ελλάδα τόσο ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί όσο και ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιού υιοθέτησαν την εκτίμηση ότι από το β’ εξάμηνο θα ξεκινήσει η ανάκαμψη για την ελληνική οικονομία.
Το ζήτημα, εκτός από το αν θα επιβεβαιωθεί αυτή η πρόβλεψη ή όχι, είναι το αν η ανάκαμψη του β’ εξαμήνου θα είναι τέτοια ώστε να κλείσει το ΑΕΠ με οριακή αρνητική μεταβολή της τάξεως του 0,3%.
Αν από την ύφεση του α’ και του β’ τριμήνου, η οικονομία χάσει κοντά στα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ συγκριτικά με το 2015, τότε μέσα στο β’ εξάμηνο θα αναζητηθεί αύξηση του ΑΕΠ κατά τουλάχιστον ένα δισ. ευρώ.
Δηλαδή, αναζητείται «παραγωγή» άνω των 91 δισ. ευρώ μέσα στο β’ εξάμηνο.
Με βάση τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών, το ΑΕΠ θα πρέπει να κλείσει φέτος στα 175,944 δισ. ευρώ έναντι 176,523 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι.