Σε τριετή ομηρία λόγω «κόφτη» μισθοί - συντάξεις

Από την έντυπη έκδοση 

«Λαιμητόμο» πάνω από μισθούς και συντάξεις θα αποτελεί για μια τριετία ο δημοσιονομικός «κόφτης», καθώς στην περίπτωση που υπάρξουν αποκλίσεις και ενεργοποιηθεί το 60% του ποσού που απαιτείται, θα εξοικονομείται από τις δύο συγκεκριμένες κατηγορίες δαπανών. Αυτό αποκαλύπτεται από το κείμενο του «τεχνικού μνημονίου» το οποίο περιλαμβάνει την εξειδίκευση ορισμένων μέτρων που περιγράφονται στο βασικό κείμενο, όπως και τις παρεμβάσεις που ψηφίστηκαν από τη Βουλή μετά την 9η Ιουνίου, που εκδόθηκε το κείμενο της πρώτης αξιολόγησης.

Ωστόσο, προβλέπονται, αφενός ρήτρα ύφεσης, που περιορίζει στο μισό τις μειώσεις των δαπανών, αλλά συνυπολογισμό του κόστους για το προσφυγικό.

Ταυτόχρονα, το συμπληρωματικό μνημόνιο προμηνύει εντατικοποίηση της είσπραξης των χρεών προς το Δημόσιο, με συγκεκριμένους και δεσμευτικούς στόχους για τους επόμενους μήνες, αλλά και οριοθετεί τον χρόνο και τη διαδικασία για τη μεταφορά στο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων των ΔΕΚΟ. Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά στον «κόφτη», το τεχνικό μνημόνιο προβλέπει πως εάν υπάρξει δημοσιονομική απόκλιση από τον στόχο των πλεονασμάτων και υπάρχει ανάγκη ενεργοποίησης του μηχανισμού, τότε το ποσό της εξοικονόμησης θα προέρχεται:

• Κατά 45% από δαπάνες για μισθούς στο Δημόσιο.
• Κατά 15% από δαπάνες για συντάξεις.
• Κατά 19,3% από μειώσεις προμηθειών αγαθών και υπηρεσιών.
• Κατά 20,7% (και μέχρι το ποσό της απαιτούμενης διόρθωσης) θα προέλθει από την περικοπή ελαστικών δαπανών του προϋπολογισμού, η οποία όμως δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 5% της ανώτατης οροφής που ορίζεται κάθε χρόνο από τον προϋπολογισμό.

Υπενθυμίζεται πως το ο μηχανισμός του «κόφτη», όπως ψηφίστηκε από τη Βουλή, προβλέπει ότι:

1. Εάν η απόκλιση είναι μικρότερη ή ίση με 0,25% του ΑΕΠ δεν λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής.

2. Εάν η απόκλιση είναι από 0,26% έως και 0,75% του ΑΕΠ λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής, ύψους 0,5% του ΑΕΠ.

3. Εάν η απόκλιση είναι από 0,76% έως και 1,25% του ΑΕΠ λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής, ύψους 1% του ΑΕΠ.

4. Εάν η απόκλιση είναι από 1,26% έως και 1,75% του ΑΕΠ λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής, ύψους 1,5% του ΑΕΠ.

5. Εάν η απόκλιση είναι από 1,76% έως και 2,25% του ΑΕΠ λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής, ύψους 2% του ΑΕΠ.

Σημειώνεται πως οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων από τα οποία δεν μπορεί να ξεφεύγει ο προϋπολογισμός είναι:

• Το 2016 το πλεόνασμα πρέπει να είναι 0,5% του ΑΕΠ.
• Το 2017 αυξάνεται σε 1,75% του ΑΕΠ.
• Το 2018 αυξάνεται περαιτέρω στο 3,5% του ΑΕΠ.

Ο έλεγχος της επιτυχίας ως προς τον στόχο θα γίνεται με βάση τα στοιχεία της Eurostat, την άνοιξη κάθε έτους και τα διορθωτικά μέτρα θα εφαρμόζονται από την 1η Ιουνίου του επόμενου έτους, από εκείνο που σημειώθηκε η απόκλιση.

Σε πρακτικό επίπεδο, οι στόχοι και τα περιθώρια των αποκλίσεων σημαίνουν πως εάν το ύψος των απαιτούμενων μέτρων είναι π.χ. 1.000 εκατ. ευρώ, τα 450 εκατ. ευρώ θα πρέπει να προέλθουν από μειώσεις της μισθολογικής δαπάνης του δημοσίου τομέα, τα 150 εκατ. ευρώ από μειώσεις συντάξεων, τα 193 εκατ. ευρώ, από μειώσεις δαπανών για προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών και τα 207 εκατ. ευρώ, από περικοπές άλλων δαπανών (καταναλωτικών).

Κυνηγοί χρεών

Εντατικοποίηση των πιέσεων προς τους οφειλέτες του Δημοσίου προβλέπονται προσεχώς, προκειμένου να πιαστούν οι εισπρακτικοί στόχοι που περιλαμβάνονται στο κείμενο του τεχνικού μνημονίου.

Σε πίνακα του μνημονίου καταγράφονται οι ακόλουθες δεσμεύσεις του υπουργείου Οικονομικών και της ΓΓΔΕ:

• Επιβολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί) στο 52% των οφειλετών ώς τον Σεπτέμβριο του 2016 και στο 55% ώς το τέλος του χρόνου.
• Η είσπραξη από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών ΚΕΑΟ 563 εκατ. ευρώ από ασφαλιστικές οφειλές ώς τον Σεπτέμβριο και 750 εκατ. ευρώ ώς τον Δεκέμβριο 2016.
• Η αύξηση της εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών ανά Ταμείο ως εξής: ΙΚΑ 95% (91% πέρσι), ΟΑΕΕ 65% (57% πέρσι), ΕΤΑΑ 80% (63% πέρσι), ΟΓΑ 77% (72% πέρσι).
• Η είσπραξη 1,730 δισ. ώς τον Σεπτέμβριο και 2,050 δισ. ώς τον Δεκέμβριο από τις παλαιές οφειλές.
• Η είσπραξη του 21% ώς τον Σεπτέμβριο και του 23% ώς τον Δεκέμβριο από τις νέες οφειλές που δημιουργούνται.
• Η είσπραξη 450 εκατ. ευρώ ώς τον Σεπτέμβριο και 600 εκατ. ευρώ ώς τον Δεκέμβριο από τους αποκαλούμενους μεγάλους οφειλέτες του Δημοσίου.
• Η αύξηση της εισπραξιμότητας όλων των φόρων στο 78% τον Σεπτέμβριο και στο 81,5% τον Δεκέμβριο.

Αποκρατικοποιήσεις

Το τεχνικό μνημόνιο καθορίζει επίσης τη διαδικασία ένταξης στη νέα Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ Α.Ε.) των δημοσίων επιχειρήσεων, μια διαδικασία που θα γίνει σε δύο στάδια.

Στο πρώτο στάδιο, θα ενταχθούν στον νέο φορέα οι συγκοινωνιακές εταιρείες της Αττικής, δηλαδή ο ΟΑΣΑ, ο ΟΣΥ, οι ΣΤΑΣΥ, ο ΟΑΚΑ και τα ΕΛΤΑ.

Σε δεύτερο στάδιο, μια νέα ομάδα ΔΕΚΟ θα ενταχθεί στην ΕΔΗΣ, και είναι η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, η ΕΛΒΟ, το Αττικό Μετρό, η ΔΕΗ, ο ΑΔΜΗΕ και η εταιρεία ανέγερσης δημοσίων κτηρίων.

Η ενοποίηση των Ταμείων

Σε ό,τι αφορά στη δημιουργία του νέου υπερταμείου κύριας Ασφάλισης (Ενιαίος Φορέας Κύριας Ασφάλισης ή ΕΦΚΑ), καταγράφεται πως θα πρέπει να είναι έτοιμος και λειτουργικός μέχρι και το τέλος του 2016. Εξαίρεση θα αποτελέσουν δραστηριότητες που δεν άπτονται του ασφαλιστικού κλάδου και υπάγονται στον ΟΓΑ, στο ΤΣΜΕΔΕ και στο ΝΑΤ. Στην περίοδο μετάβασης, όλες οι ασφαλιστικές εισφορές θα διαχειρίζονται μέσω του ΚΕΑΟ.

Σε κάθε περίπτωση, ο νέος οργανισμός θα πρέπει να είναι πλήρης και απολύτως λειτουργικός το αργότερο έως το τέλος Μαρτίου του 2017.

Ρήτρες περιορισμού των μέτρων

Τα πλαίσιο λειτουργίας του «κόφτη» περιέχει και ρήτρες οι οποίες περιορίζουν την έκταση των μέτρων.

Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται:

1. Ρήτρα ύφεσης στην ενεργοποίηση του δημοσιονομικού κόφτη. Δηλαδή, εάν ο ρυθμός ανάπτυξης είναι μικρότερος κατά 0,5% σε σχέση με τις προβλέψεις που έχουν γίνει από την Ε.Ε., η οποία προβλέπει ύφεση 0,3% του ΑΕΠ το 2016, ανάπτυξη 2,7% του ΑΕΠ το 2017 και 3,1% το 2018, τότε τα διορθωτικά μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για τη διόρθωση της απόκλισης περιορίζονται κατά 50%. Δηλαδή, εάν είναι 1 δισ. ευρώ το ύψος των πρόσθετων μέτρων, θα μειωθούν σε 500 εκατ. ευρώ.

2. Αναγνωρίζονται δαπάνες εξυπηρέτησης του προσφυγικού, αλλά μέχρι το 0,2% του ΑΕΠ ή περίπου 360 εκατ. ευρώ, ετησίως, οι οποίες δεν θα προσμετρούνται στη δημοσιονομική απόκλιση. Δηλαδή, εάν η απόκλιση είναι 0,45% του ΑΕΠ δεν ενεργοποιείται ο «κόφτης», αφού το όριο ενεργοποίησης είναι το 0,25% του ΑΕΠ και η διαφορά μέχρι το 0,45% καλύπτεται από τις προσφυγικές δαπάνες (0,2% του ΑΕΠ).