Συμφωνία - πακέτο για την Ελλάδα στο Eurogroup

Βρυξέλλες

του Νίκου Μπέλλου

Συνολική συμφωνία για την ολοκλήρωση του προγράμματος, την εκταμίευση 10,3 δισ. ευρώ σε δύο δόσεις και τον οδικό χάρτη για την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους, επιτεύχθηκε σήμερα τις πρώτες πρωινές ώρες στη συνεδρίαση του Εurogroup, στις Βρυξέλλες, έπειτα από μαραθώνια συνεδρίαση 11 ωρών.

Αγκάθια το χρέος και η συμμετοχή του ΔΝΤ

Το δυσκολότερο θέμα στις συζητήσεις αφορούσε το χρέος και τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Χρειάστηκε να γίνουν  αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις μεταξύ του προέδρου του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ και του εκπροσώπου του ΔΝΤ Πόλ Τόμσεν, αλλά και συνεχής τηλεφωνική επικοινωνία με την επικεφαλής του διεθνούς οργανισμού Κριστίν Λαγκάρντ, για να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε συμφωνία.

Όπως δήλωσε ο κ. Τόμσεν, θα γίνει πρόταση προς το ΔΣ του ΔΝΤ για συμμετοχή στο πρόγραμμα της Ελλάδας μέχρι το τέλος του χρόνου, αφού προηγηθεί ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέος, από την  οποία θα προκύπτει ότι τα μέτρα των Ευρωπαίων διασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του.

Δόση σε δύο υποδόσεις

Σχετικά με τη δόση, η εκταμίευση θα γίνει σε δύο υποδόσεις, η πρώτη το δεύτερο 15νθήμερο του Ιουνίου και θα είναι ύψους 7,5 δισ. ευρώ και η δεύτερη μετά το καλοκαίρι ύψους 2,8 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, πριν από την εκταμίευση της πρώτης δόσης θα πρέπει από ελληνικής πλευράς να τηρηθούν κάποια προαπαιτούμενα που συνδέονται με το άνοιγμα της αγοράς για τα «κόκκινα δάνεια» , γιατί οι οι θεσμοί δεν είναι απολύτως ικανοποιημένοι από την διατύπωση του νόμου, για το ασφαλιστικό και τις ιδιωτικοποιήσεις.

Η δεύτερη υποδόση το καλοκαίρι θα συνδεθεί με την πρόοδο σε μια σειρά από προαπαιτούμενα, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, το ταμείο αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας και τη νομοθεσία για τον τομέα της ενέργειας.

Χρέος

Αναφορικά με το χρέος, οι Ευρωπαίοι πρότειναν έναν οδικό χάρτη που έγινε αποδεκτός από το ΔΝΤ, ο οποίος προβλέπει τη λήψη βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων.

Βραχυπρόθεσμα μέτρα (πριν από τον Οκτώβριο)

• Εξομάλυνση τον αποπληρωμών των δανείων από την Ελλάδα προς το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος διάσωσης, ώστε να μοιραστούν ισομερώς σε βάθος χρόνου.
• Μείωση του ρίσκου των επιτοκίων μέσω της διαφοροποιημένης στρατηγικής του ΕΤΧΣ και του ΕΜΣ, χωρίς ζημιές για τα ταμεία.

Μεσοπρόθεσμα (θα αποφασιστούν πριν από το 2018)

• Η απόδοση στην Ελλάδα των κερδών της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στη διάθεσή τους. Το συνολικό ποσό για τα επόμενα 10 χρόνια υπολογίζεται σε περίπου 8 δισ. ευρώ.
• Η χρησιμοποίηση των 20 δισ. ευρώ που περίσσεψαν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Χωρίς να κάνουν ρητή αναφορά, οι Ευρωπαίοι αναφέρονται σε δάνεια που του ΔΝΤ προς την Ελλάδα και ενδεχομένως σε διμερή δάνεια των χωρών μελών προς το χωρα μας στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος (2010). Το πλεονέκτημα αυτών των αποφάσεων είναι ότι θα επιτρέψουν αφενός τη μεγαλύτερη συγκέντρωση του χρέους στον ΕΜΣ, ώστε να μπορέσει να σχεδιάσει πιο εύκολα την αποπληρωμή του. Επιπλέον από το ΔΝΤ η Ελλάδα δανείζεται με 4-5%, ενώ εάν τα δάνεια πάνε στον ΕΜΣ το επιτόκιο είναι μεν κυμαινόμενο αλλά κινείται σήμερα περίπου στο 0,5%.
• Επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων με επιβολή πλαφόν στους τόκους, ενώ το πρόσθετο κόστος που αυτό θα συνεπάγεται για την ΕΜΣ θα καταβάλλεται από την Ελλάδα αργότερα.

Μακροπρόθεσμα μέτρα (θα αποφασιστούν μετά το 2018)

• Σύσταση ενός αυτόματου μηχανισμού, ο οποίος αν ξεπερνιέται το όριο εξυπηρέτησης του χρέους από την Ελλάδα θα ενεργοποιείται επιβάλλοντας επιμηκύνσεις του χρόνου αποπληρωμής και μείωση των επιτοκίων.

Δηλώσεις Ντέισελμπλουμ, Μοσκοβισί, Τόμσεν, Τσακαλώτου

Ο κ. Ντέισελμπλουμ αφού επεσήμανε ότι τα μέτρα που προβλέπονται για το χρέος, ο ίδιος δεν μπορούσε ούτε να τα διανοηθεί πριν από ένα μήνα, κάτι που δείχνει ότι οι εταίροι είναι αποφασισμένοι να βοηθήσουν την Ελλάδα με επιπλέον κινήσεις υπό την προυπόθεση ότι και η ελληνική πλευρά τηρεί τις δεσμεύσεις της.

Σήμερα γυρίσαμε σελίδα για την Ελλάδα, χρειάστηκε σκληρή δουλειά εδώ και πολλούς μήνες για να φτάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα, ανέφερε ο επίτροπος Μοσκοβισί, ο οποίος ευχαρίστηκε τόσο τον κ. Ντέισελμπλουμ, αλλά και τον υπουργό οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο για την πολύ καλή συνεργασία που προηγήθηκε.

Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι αναγνωρίστηκε από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, είπε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν, επισημαίνοντας ότι οι Ευρωπαίοι κάνουν τα πάντα για να ελαφρύνουν το χρέος της Ελλάδας.

Η σημερινή συμφωνία θα αποτελέσει την αρχή εξόδου της χώρας από το φαύλο κύκλο της οικονομικής ύφεσης, δήλωσε ο κ. Τσακαλώτος, προσθέτοντας ότι για το χρέος κάποια μέτρα θα εφαρμοστούν βραχυπρόθεσμα. Δηλαδή, μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την εκταμίευση της δόσης και ως τη λήξη του προγράμματος. Είπε επίσης ότι ότι υπάρχει συμφωνία και για μέτρα σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, τα οποία θα συγκεκριμενοποιηθούν το 2018, αλλά ήδη γνωρίζουμε τη μορφή τους, καθώς επίσης συμφωνία και για λήψη μέτρων σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.   

«Είναι σημαντική στιγμή για την Ελλάδα, μετά από πολύ καιρό», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών. Όπως εξήγησε, η συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού προέβλεπε ότι μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα ακολουθήσουν οι συζητήσεις για το χρέος και τώρα υπάρχει ένα «συνολικό πακέτο».

«Υπάρχει το κατάλληλο έδαφος για να  μπορούμε να αισιοδοξούμε ότι αυτή είναι η αρχή αντιστροφής του φαύλου κύκλου στον οποίο είχε περιέλθει η Ελλάδα, με ύφεση και μέτρα, και ότι η χώρα με την επιστροφή των επενδυτών θα μπει σε έναν ενάρετο κύκλο», κατέληξε ο κ. Τσακαλώτος.

Πηγές από το ελληνική κυβέρνηση, σχολιάζοντας την απόφαση του Eurogroup, επισήμαναν τα εξής:

• Η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε και θα υπάρξει εκταμίευση συνολικού ύψους 10,3 δισ. ευρώ σε δύο τμήματα. Τα 7,5 δισ. τον Ιούνιο και τα υπόλοιπα 2,8 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο.
• Ουσιαστικά δίνονται για τα ληξιπρόθεσμα χρέη του δημοσίου 3,5 δισ. ευρώ, περίπου 700 εκ. ευρώ το μήνα μέχρι και τον Οκτώβριο του 2016. Δηλαδή 5 μήνες Χ 700.000=3,5 δισ. ευρώ θα "πέσουν" στην αγορά.
• Συμφωνήθηκε ότι η Ελλάδα δεν θα πληρώνει πάνω από το 15% για τόκους και χρεολύσια το μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια ο περιορισμός αυξάνεται στο 20% του GDP. Το ποσοστό αυτό, στο οποίο θα περιλαμβάνονται και τα έντοκα γραμμάτια, είναι χαμηλό με βάση όλους τους συγκριτικούς δείκτες για χώρες με ανάλογα οικονομικά χαρακτηριστικά. Και μειώνει αποφασιστικά τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τα επόμενα χρόνια.
• Ρυθμίζεται άμεσα, από αύριο, το θέμα του χρέους.

1.  Τα συγκεκριμένα μέτρα (βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα) για την ρύθμιση του χρέους δημιουργούν ένα σαφή οδικό χάρτη που εξομαλύνει τις συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία.
2.  Είκοσι δισ. ευρώ που περίσσεψαν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών χαρακτηρίζονται ως "διαθέσιμα" για πράξεις επαναγοράς του χρέους.
3. Οι συμφωνηθείσες παρεμβάσεις για το χρέος επιτυγχάνουν την έξοδο στις αγορές, μέσω της τόνωσης της επενδυτικής εμπιστοσύνης και της εξάλειψης των συνθηκών αβεβαιότητας στην οικονομία.
4. Η συμφωνία εξασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους είναι προσαρμοσμένη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας. Και εξασφαλίζει, για μακρύ χρονικό διάστημα, την χρηματοδότηση της οικονομίας, υπό πολύ ευνοϊκούς όρους.