Απαντήσεις στις συχνότερες ερωτήσεις που σχετίζονται με τους κεφαλαιακούς περιορισμούς (capital controls) δίνει η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (EET), μετά την πρόσφατη «χαλάρωση» των περιοριστικών μέτρων.
Απαντήσεις στις συχνότερες ερωτήσεις που σχετίζονται με τους κεφαλαιακούς περιορισμούς (capital controls) δίνει η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (EET), μετά την πρόσφατη «χαλάρωση» των περιοριστικών μέτρων.
1. Τι ισχύει με τις αναλήψεις μετρητών;
Η ανάληψη μετρητών από τους συναλλασσόμενους από τραπεζικό κατάστημα ή ΑΤΜ δεν μπορεί να υπερβαίνει ημερησίως το ποσό των 60 ευρώ ανά καταθέτη, ανά τράπεζα. Ωστόσο, παρέχεται η δυνατότητα μεταφοράς του ημερήσιου ορίου των 60 ευρώ σε επόμενη ημέρα ή ημέρες και πάντως το αργότερο στο τέλος της εβδομάδας (κάθε Παρασκευή). Δηλαδή, κάθε εβδομάδα ο δικαιούχος μπορεί να κάνει ανάληψη έως του ποσού των τετρακοσίων είκοσι (420) ευρώ κατ’ ανώτατο όριο.
2. Επιτρέπεται η ανάληψη μετρητών σε ξένο νόμισμα από τραπεζικό κατάστημα;
ΝΑΙ, μέχρι του ημερήσιου ορίου του ισόποσου (με βάση την ισχύουσα ημερήσια συναλλαγματική ισοτιμία) των 60 ευρώ στο ξένο νόμισμα. Και στην περίπτωση αυτή ισχύει η δυνατότητα μεταφοράς του ημερήσιου ορίου σε επόμενη ημέρα και πάντως το αργότερο στο τέλος της εβδομάδας (κάθε Παρασκευή).
3. Μπορώ να χρησιμοποιήσω τη χρεωστική μου κάρτα για αναλήψεις μετρητών στο εξωτερικό;
ΝΑΙ, σύμφωνα με το ημερήσιο ή/και εβδομαδιαίο μέγιστο όριο ανάληψης ποσού που ισχύει και εντός Ελλάδος.
4. Μπορώ να χρησιμοποιήσω την πιστωτική ή προπληρωμένη μου κάρτα για αναλήψεις μετρητών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό;
ΟΧΙ, η συγκεκριμένη συναλλαγή δεν επιτρέπεται.
5. Επιτρέπεται η κατάθεση επιταγής;
ΝΑΙ, επιτρέπεται η κατάθεση τραπεζικών και ιδιωτικών επιταγών αποκλειστικά και μόνο σε πίστωση τραπεζικού λογαριασμού. Πληρωμή επιταγών με μετρητά δεν επιτρέπεται.
6. Μπορώ να χρησιμοποιήσω την πιστωτική, χρεωστική ή/και προπληρωμένη μου κάρτα για να κάνω αγορές στην Ελλάδα;
ΝΑΙ. Οι πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες μπορούν να χρησιμοποιούνται κανονικά για αγορές αγαθών και υπηρεσιών εντός Ελλάδος, μέχρι το όριο που προβλέπει η σύμβασή σας με την τράπεζα εφόσον οι επιχειρήσεις από τις οποίες γίνεται η αγορά των αγαθών ή υπηρεσιών εκκαθαρίζουν τις συναλλαγές καρτών σε λογαριασμό που τηρούν σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα.
Αντίθετα, εάν οι επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν εγκαταστήσει τερματικό αποδοχής καρτών πληρωμών (POS) από τράπεζα του εξωτερικού, οι πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες που έχουν εκδοθεί από τράπεζες και ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος που λειτουργούν στην Ελλάδα απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται.
7. Μπορώ να χρησιμοποιήσω την πιστωτική, χρεωστική ή/και προπληρωμένη μου κάρτα για να κάνω αγορές στο εξωτερικό ή από το internet;
ΝΑΙ, εφόσον βρίσκεστε στο εξωτερικό μπορείτε να χρησιμοποιείτε τις κάρτες σας για αγορές αγαθών και υπηρεσιών:
Για αγορές από το internet μπορείτε να χρησιμοποιείτε τις κάρτες σας, μέχρι το όριο που προβλέπει η σύμβασή σας με την τράπεζα, χωρίς περιορισμούς εφόσον τα ηλεκτρονικά καταστήματα εκκαθαρίζουν τις συναλλαγές καρτών σε λογαριασμό που τηρούν σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα.
Εφόσον τα ηλεκτρονικά καταστήματα εκκαθαρίζουν τις συναλλαγές καρτών σε λογαριασμό που τηρούν σε τράπεζα του εξωτερικού, μπορείτε να χρησιμοποιείτε τις κάρτες σας:
Ωστόσο, δεν επιτρέπονται οι ακόλουθες γενικές κατηγορίες συναλλαγών μέσω internet εφόσον τα ηλεκτρονικά καταστήματα εκκαθαρίζουν τις συναλλαγές καρτών σε λογαριασμό που τηρούν σε τράπεζα του εξωτερικού:
8. Μπορώ να ανοίξω νέο λογαριασμό;
OXI, απαγορεύεται να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί, εφόσον με το ως άνω άνοιγμα λογαριασμού δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID) στην τράπεζα. Απαγορεύεται επίσης η ενεργοποίηση αδρανών λογαριασμών και αναστέλλεται η προθεσμία των άρθρων 7 και 8 του Ν. 4151/2013.
Ωστόσο, επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού μέσω της δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (Customer ID) αποκλειστικά για τις ακόλουθες συναλλαγές, η αναγκαιότητα των οποίων πρέπει να τεκμηριώνεται εγγράφως από τον αρμόδιο φορέα και με την προϋπόθεση υποβολής υπεύθυνης δήλωσης από τον αιτούντα ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός μέσω του οποίου αυτές μπορούν να διενεργηθούν:
9. Μπορώ να προσθέσω συνδικαιούχο σε υφιστάμενο καταθετικό λογαριασμό μου;
ΟΧΙ, απαγορεύεται να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους καταθετικούς λογαριασμούς, εφόσον δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID) στην τράπεζα.
10. Μπορώ να εξοφλήσω πρόωρα το δάνειό μου;
ΝΑΙ, εφόσον η πρόωρη εξόφληση δεν υπερβαίνει ποσοστό άνω του 50% του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου σε τράπεζα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στις 11/3/2016.
Πλέον του ανωτέρω ποσοστού, πρόωρη, μερική ή ολική εξόφληση του δανείου σας επιτρέπεται μόνο:
11. Μπορώ να ζητήσω την πρόωρη λήξη της προθεσμιακής μου κατάθεσης;
ΝΑΙ, η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων επιτρέπεται.
12. Είμαι επιχείρηση που επιθυμεί να αρχίσει να δέχεται συναλλαγές με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες. Μπορώ να το κάνω;
ΝΑΙ, εφόσον καταρτίσετε σύμβαση με τράπεζα, ίδρυμα πληρωμών ή/και ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος που λειτουργεί στην Ελλάδα. Σε αυτήν την περίπτωση, επιτρέπεται το άνοιγμα νέου λογαριασμού για την εκκαθάριση συναλλαγών καρτών με βάση τη νέα αυτή σύμβαση.
Αντίθετα, δεν επιτρέπεται η κατάρτιση συμβάσεων αποδοχής συναλλαγών με κάρτες πληρωμών, εφόσον η εκκαθάρισή τους πραγματοποιείται με πίστωση λογαριασμού του εμπόρου, ο οποίος τηρείται σε τράπεζα, ίδρυμα πληρωμών ή/και ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος εκτός Ελλάδος.
13. Είμαι επιχείρηση που δέχεται συναλλαγές με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες. Πότε θα πιστώνεται ο λογαριασμός μου;
Η εκκαθάριση των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών, ελληνικών και ξένων, θα γίνεται με πίστωση του λογαριασμού της επιχείρησης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη σχετική σύμβασή σας.
14. Μπορώ ως επιχείρηση να αρνηθώ συναλλαγές με κάρτες;
ΟΧΙ, διότι στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου προβλέπεται ότι όποιος αρνείται την πληρωμή με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες τιμωρείται, με βαρύτατα πρόστιμα ή/και φυλάκιση, κατά τις διατάξεις:
15. Οι πιστωτικές, χρεωστικές ή/και προπληρωμένες κάρτες αλλοδαπών τραπεζών χρησιμοποιούνται κανονικά;
Πιστωτικές, χρεωστικές ή/και προπληρωμένες κάρτες αλλοδαπών τραπεζών εφόσον έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό χρησιμοποιούνται τόσο για αγορές αγαθών και υπηρεσιών όσο και για αναλήψεις μετρητών χωρίς περιορισμούς, εντός των ορίων της σύμβασής σας με την εκδότρια τράπεζα.
16. Μπορούν να γίνονται μεταφορές κεφαλαίων από το εξωτερικό;
ΝΑΙ. Η μεταφορά κεφαλαίων από λογαριασμούς που τηρούνται σε αλλοδαπή τράπεζα σε λογαριασμό που τηρείται σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα επιτρέπονται.
17. Επιτρέπεται η μεταφορά μετρητών εκτός Ελλάδος;
Επιτρέπεται η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή και σε ξένο νόμισμα έως του ποσού των ευρώ δύο χιλιάδων (2.000) ή του ισόποσου σε ξένο νόμισμα ανά φυσικό πρόσωπο και ανά ταξίδι στο εξωτερικό. Από τον περιορισμό των 2.000 ευρώ εξαιρούνται οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού. Με πράξη του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος μπορεί να ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα εφαρμογής της παραπάνω απαγόρευσης, να προβλέπονται διαφοροποιήσεις για χώρες της ζώνης SCHENGEN και για χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να θεσπίζονται ειδικές εξαιρέσεις για κατηγορίες προσώπων.
18. Οι μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό επιτρέπονται;
ΟΧΙ, εκτός αν εντάσσονται στις εξαιρέσεις που επεξεργάζονται σε καθημερινή βάση (α) οι Ειδικές Υποεπιτροπές των τραπεζών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Απόφαση αριθμ. 1/7.1.2016 (ΦΕΚ Β΄ 8) και (β) η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, όπως ισχύει. Επίσης επιτρέπονται, χωρίς να απαιτείται έγκριση από τις Ειδικές Υποεπιτροπές των τραπεζών ή την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών:
Οι ως άνω επιτρεπόμενες συναλλαγές θα διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των τραπεζών.
19. Τι γίνεται με τις συναλλαγές πληρωμών για εμπορικούς σκοπούς στο εξωτερικό (πληρωμή εισαγωγών);
Για την ισχύουσα, από 8 Ιανουαρίου 2016, διαδικασία υποβολής και έγκρισης αιτημάτων μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό από νομικά πρόσωπα και επιτηδευματίες στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων βλέπε αναλυτικά την Απόφαση υπ’ αριθμ. 1/7.1.2016 (ΦΕΚ Β΄ 8) της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.
20. Πώς γίνεται η πληρωμή νοσηλίων και ιατρικών εξόδων;
Η πληρωμή νοσηλίων και ιατρικών εξόδων γίνεται χωρίς τον περιορισμό έγκρισης από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Επίσης, επιτρέπεται η ανάληψη από τραπεζικό λογαριασμό και η μεταφορά στο εξωτερικό μετρητών μέγιστου εφάπαξ ποσού δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ ή του ισόποσου αυτού σε ξένο νόμισμα για ένα συνοδό προσώπου που μεταβαίνει στο εξωτερικό για νοσηλεία, υπό την προϋπόθεση της έγγραφης τεκμηρίωσης του σκοπού της μετάβασης.
21. Πώς γίνεται η πληρωμή διδάκτρων σε εκπαιδευτικό ίδρυμα του εξωτερικού;
Η πληρωμή διδάκτρων γίνεται χωρίς τον περιορισμό έγκρισης από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Επίσης, επιτρέπεται η μεταφορά μέγιστου ποσού πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ ή του ισόποσου αυτού σε ξένο νόμισμα, ανά ημερολογιακό τρίμηνο, συνολικά, για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών. Η πληρωμή συντελείται, υποχρεωτικά, σε λογαριασμό, που τηρείται στο εξωτερικό, με δικαιούχο το φοιτητή.
Ωστόσο, στις περιπτώσεις που τα ανωτέρω ποσά πιστώνονται απευθείας σε λογαριασμούς φοιτητικής εστίας ή εκμισθωτή κατοικίας φοιτητή, με την προσκόμιση μισθωτήριου συμβολαίου ή άλλων σχετικών δικαιολογητικών, τότε επιτρέπεται η μεταφορά μέγιστου ποσού οκτώ χιλιάδων ευρώ (8.000) ή του ισόποσου αυτού σε ξένο νόμισμα ανά ημερολογιακό τρίμηνο.
22. Ποσά που πιστώνονται στον τραπεζικό μου λογαριασμό από το εξωτερικό μπορούν να μεταφερθούν εκ νέου στο εξωτερικό;
ΝΑΙ, στο σύνολό τους. Ωστόσο, δεν επιτρέπεται η ανάληψη με μετρητά του συνόλου του μεταφερόμενου από το εξωτερικό χρηματικού ποσού. Η ανάληψη μπορεί να γίνεται έως του ποσοστού 10% συνολικά, με διαδικασία που έχει οριστεί από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Ειδικά οι ναυτιλιακές εταιρείες που αναφέρονται στους Ν. 27/1975, 959/1979 και στο Ν.δ. 2687/1953, μπορούν να πραγματοποιούν και αναλήψεις μετρητών έως του ποσού των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ ημερησίως.
Η σχετική τεκμηρίωση της συναλλαγής εισροής κεφαλαίων από το εξωτερικό και της εκ νέου εκροής αυτών στο εξωτερικό, θα είναι ευθύνη της τράπεζας και πρέπει να είναι πλήρης. Επιτρέπεται επίσης, η μεταφορά κεφαλαίων εκτός Ελλάδος από ίδρυμα, για αγορά χρηματοπιστωτικών μέσων, κατά την έννοια του άρθρου 5 του ν. 3606/2007, όπως ισχύει, του εξωτερικού, εφόσον:
23. Επιτρέπεται η καταβολή χρηματικής απαίτησης κατασχεθείσας εις χείρας τράπεζας σε μετρητά;
ΟΧΙ, σε περίπτωση κατάσχεσης χρηματικής απαίτησης εις χείρας τράπεζας, της Τράπεζας της Ελλάδος ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων ως τρίτου, το ποσό είτε καταβάλλεται με έκδοση επιταγής είτε πιστώνεται υποχρεωτικά σε τραπεζικό λογαριασμό του κατασχόντος που τηρείται στην ίδια ή σε άλλη τράπεζα.
24. Επιτρέπεται η πληρωμή βάσει εγγυητικών επιστολών;
ΝΑΙ, εφόσον το χρηματικό ποσό της πληρωμής κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό.
25. Επιτρέπεται η χορήγηση νέων χρηματοδοτήσεων;
ΝΑΙ, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που τίθενται από την κείμενη νομοθεσία και την επιχειρηματική πολιτική της τράπεζας.
26. Επιτρέπεται η αποπληρωμή / εξόφληση ανοιχτών δανείων και ορίων;
ΝΑΙ, επιτρέπεται σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις της σχετικής σύμβασής σας με την τράπεζά σας.
27. Πληρωμές μισθοδοσίας στο εξωτερικό για εργαζόμενους επιτρέπονται;
ΟΧΙ, εφόσον ο λογαριασμός που χρεώνεται για την πληρωμή μισθοδοσίας τηρείται σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα και οι λογαριασμοί που πιστώνονται τηρούνται σε τράπεζες του εξωτερικού. Από τον περιορισμό εξαιρούνται οι εργαζόμενοι σε διπλωματικές αποστολές, μόνιμες αντιπροσωπείες ή άλλες υπηρεσίες του Ελληνικού Δημοσίου. Επίσης, οι εργαζόμενοι σε διπλωματικές αποστολές, μόνιμες αντιπροσωπείες ή άλλες υπηρεσίες του Ελληνικού Δημοσίου στο εξωτερικό, οι οποίοι τηρούν λογαριασμούς μισθοδοσίας σε τράπεζα που εδρεύει και λειτουργεί στην Ελλάδα, επιτρέπεται να μεταφέρουν το ισόποσο της μισθοδοσίας τους σε λογαριασμό τους στο εξωτερικό, αποδεικνύοντας εγγράφως την ιδιότητά τους.
28. Πληρωμές συντάξεων στο εξωτερικό για συνταξιούχους επιτρέπονται;
ΝΑΙ, επιτρέπονται οι πληρωμές συντάξεων και προνοιακών επιδομάτων πάσης φύσεως στο εξωτερικό από φορείς κοινωνικής ασφάλισης που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο, με πίστωση λογαριασμού που τηρείται σε τράπεζα που εδρεύει και λειτουργεί εκτός Ελλάδος, υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαιούχος της σύνταξης ή του προνοιακού επιδόματος λάμβανε με τον ανωτέρω τρόπο τη σύνταξή του ή το προνοιακό επίδομα πριν από την έναρξη της τραπεζικής αργίας, η οποία κηρύχθηκε με την από 28 Ιουνίου 2015 ΠΝΠ (Α΄65).
29. Ανάληψη μετρητών από τα μέλη των διπλωματικών αποστολών και των έμμισθων προξενικών αρχών επιτρέπονται;
Επιτρέπεται η χωρίς περιορισμό ποσού ανάληψη μετρητών, καθώς και η αποστολή εμβασμάτων στο εξωτερικό, έως του ποσού των 5.000 ευρώ μηνιαίως από έναν, ανά δικαιούχο, τραπεζικό λογαριασμό από τα μέλη των διπλωματικών αποστολών και των έμμισθων προξενικών αρχών, καθώς και από τους υπαλλήλους των αναφερόμενων στην παρ. 16 του άρθρου πρώτου της από 18/7/2015 ΠΝΠ διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών, οι οποίοι εξομοιώνονται με τα μέλη των διπλωματικών αποστολών, κατόπιν επίδειξης της ειδικής ταυτότητας που τους εκδίδει το Υπουργείο Εξωτερικών.