Τα 5 σημεία - κλειδιά στη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό

Από την έντυπη έκδοση 

Του Στέλιου Παπαπέτρου 
[email protected]

Mικραίνουν οι αποστάσεις μεταξύ κυβέρνησης και εκπροσώπων των θεσμών για την οριστική συμφωνία στο ασφαλιστικό, παρά τις αρχικές ισχυρές διαφωνίες των πιστωτών σε επιμέρους πλευρές των ελληνικών προτάσεων.

Αυτή είναι η εκτίμηση υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου Εργασίας, μετά το αποτέλεσμα της προχθεσινής πρώτης συνάντησης του υπουργού Εργασίας με το κουαρτέτο των πιστωτών και εν όψει της αυριανής δεύτερης και κρίσιμης συνάντησης που θα καθορίσει ουσιαστικά το βασικό περιεχόμενο αλλά και τον χρόνο επίτευξης της συμφωνίας.

Οι διαφωνίες των πιστωτών με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις της ελληνικής κυβέρνησης επιδέχονται δύο διαφορετικές αναγνώσεις. Η πρώτη ανάγνωση έγκειται στο ότι εξέφρασαν τις αντιρρήσεις τους σε πέντε βασικούς άξονες: α) εθνική σύνταξη, β) ποσοστά αναπλήρωσης της ανταποδοτικής, γ) εισφορές αγροτών - ελεύθερων επαγγελματιών, δ) επανυπολογισμός καταβαλλόμενων συντάξεων, ε) επικουρικά ταμεία.

Επί αυτών των αξόνων οι πιστωτές ζήτησαν τροποποιήσεις. Συνεπώς, μία δεύτερη ανάγνωση των απόψεων των πιστωτών μπορεί να θεωρήσει τις διαφωνίες τους και ως προτάσεις για «παραμετρικές αλλαγές» στα επί μέρους ζητήματα που έθεσε με το αρχικό της σχέδιο η ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας. Ομως, το ενδεχόμενο να υπάρξουν «παραμετρικές αλλαγές» στον αρχικό σχεδιασμό της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης έχει ήδη επισημανθεί προ πολλού και από παράγοντες του υπουργείου Εργασίας.

Εδώ ακριβώς εδράζεται και η συγκρατημένη αισιοδοξία του κ. Κατρούγκαλου, πως η έκβαση των διαπραγματεύσεων θα είναι θετική, παρά τις αρχικές, έντονες, αλλά αναμενόμενες αντιδράσεις των πιστωτών. Ηδη τα τεχνικά κλιμάκια των δύο πλευρών οριστικοποιούν μέσα στις επόμενες ώρες τα ποσοτικά στοιχεία των ελληνικών προτάσεων, έτσι ώστε στην αυριανή καθοριστική συνάντηση να υπάρχουν συγκεκριμένοι και μη αμφισβητήσιμοι αριθμοί και ποσοτικά στοιχεία από τους εκπροσώπους των πιστωτών. Ουσιαστικά, ένα είναι το βασικό σημείο στο οποίο διαφωνούν οι δύο πλευρές και χαρακτηρίζεται από δύο λέξεις. Αναδιανομή ή ανταποδοτικότητα. Αυτό είναι το δίπολο της αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο πλευρών.

Η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει να είναι ενισχυμένος, όσο γίνεται περισσότερο τηρουμένων των οικονομικών συνθηκών, ο αναδιανεμητικός χαρακτήρας της πρότασής της, ώστε να διασφαλίζεται στον μέγιστο δυνατό βαθμό η αλληλεγγύη των γενεών και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Αντίθετα, οι πιστωτές ενδιαφέρονται πρωτίστως για την ενίσχυση της ανταποδοτικότητας του συστήματος, που έχει σαν αποτέλεσμα την «τιμωρία» όσων έχουν λίγα χρόνια ασφάλισης και χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές.

Τα 5 σημεία του ασφαλιστικού που θα λειτουργήσουν σαν επιταχυντές της τελικής συμφωνίας είναι τα εξής:

• Εθνική σύνταξη 384 ευρώ με 15 έτη ασφάλισης, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Εξετάζεται το ενδεχόμενο η εθνική σύνταξη να χορηγηθεί ολόκληρη στο 20ό έτος ασφάλισης και μεταξύ του 15ου και 19ου έτους να υπάρχει κλιμακωτή μείωση, έτσι ώστε στο 15ο έτος να χορηγούνται τα 15/20 των 384 ευρώ, στο 16ο έτος τα 16/20 κ.ο.κ.
• Ανταποδοτική σύνταξη. Οι δανειστές θέλουν μικρότερα ποσοστά αναπλήρωσης, που να λειτουργούν ως αντικίνητρο για όσους φεύγουν με λίγα έτη ασφάλισης. Δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο μερικής τροποποίησης της αρχικής πρότασης του υπουργείου Εργασίας.
• Επανυπολογισμός συντάξεων. Το υπουργείο Εργασίας χαρακτηρίζει το θέμα ως «τεχνικό», όμως ίσως αποδειχτεί κρίσιμο μέγεθος στη διαπραγμάτευση, καθώς ο επανυπολογισμός αφορά κυρίως τις μεγάλες συντάξεις με τα δυσανάλογα υψηλά επίπεδα αναπλήρωσης.
• Εισφορές αγροτών - ελεύθερων επαγγελματιών. Οι πιστωτές διαφωνούν με τις εκπτώσεις της κυβέρνησης στις εισφορές, ιδίως των νέων επαγγελματιών.
• Επικουρικές. Ολα τα στοιχεία, οι εκτιμήσεις αλλά και τα πραγματικά δεδομένα του ΕΤΕΑ με τα 18 διαφορετικά καταστατικά, δείχνουν ότι είναι σχεδόν προεξοφλημένη η μείωση επικουρικών συντάξεων, μαζί με τα εφάπαξ και το μέρισμα του μετοχικού ταμείου των δημοσίων υπαλλήλων.