Στη δημοσιότητα έδωσαν σήμερα ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Δημήτρης Σιούφας και ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Γιάννης Παπαθανασίου για δημόσια διαβούλευση το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ενίσχυση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας στις κρατικές προμήθειες.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Ανάπτυξης, η κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητά της τη δραστική αλλαγή του συστήματος κρατικών προμηθειών. Η επιλογή αυτή έχει σαν στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, το δραστικό περιορισμό της κρατικής σπατάλης, τη διασφάλιση της παροχής ίσων ευκαιριών στην ενημέρωση και τη συμμετοχή των επιχειρήσεων στους διαγωνισμούς για τις κρατικές προμήθειες.
Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής, το Υπουργείο Ανάπτυξης δίνει σήμερα σε δημόσια διαβούλευση την πρόταση του για την αναθεώρηση του Π.Δ. 394/96 και που καθορίζει το τρόπο με τον οποίο γίνονται οι κρατικές προμήθειες. Το προϊόν της διαβούλευσης επί της προτάσεως αυτής θα ενταχθεί στη συνολική νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Ανάπτυξης, που θα περιλαμβάνει και την πλήρη εναρμόνιση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις κρατικές προμήθειες με την Οδηγία 2004/18/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι σημαντικότερες τροποποιήσεις που προτείνονται είναι:
• Προσδιορίζονται με το άρθρο 6, με ακρίβεια και με περιοριστικό τρόπο, τα τυπικά προσόντα όσων έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στους διαγωνισμούς προμηθειών, καθώς και τα δικαιολογητικά που βεβαιώνουν τα τυπικά αυτά προσόντα. Με τον τρόπο αυτό αίρεται η βάση (λόγω ασάφειας της νομοθεσίας), που στήριζε κατά το παρελθόν ένα μεγάλο αριθμό ενστάσεων, που υποβάλλονταν στους διαγωνισμούς.
• Προβλέπεται η προσκόμιση των δικαιολογητικών αυτών (του άρθρου 6), πριν την κατακύρωση του διαγωνισμού και όχι εκ των προτέρων και μόνο από τον προμηθευτή στον οποίο θα γίνει η κατακύρωση. Σε περίπτωση μη έγκαιρης ή αδυναμίας προσκόμισής τους, ο συγκεκριμένος προμηθευτής απορρίπτεται και η διαδικασία συνεχίζεται με τον επόμενο. Από τον κανόνα αυτό εξαιρείται μόνον η εγγυητική επιστολή.
• Προσδιορίζονται με το άρθρο 8 περιοριστικά τα ουσιαστικά κριτήρια αξιολόγησης της συμμετοχής σε διαγωνισμούς, καθώς και τα έγγραφα και πιστοποιητικά τα οποία μπορούν να ζητηθούν και να αξιολογηθούν από τις αναθέτουσες αρχές στην αξιολόγηση των προσφορών. Με τον τρόπο αυτό περιορίζονται σημαντικά και οι ενστάσεις και οι αιτιάσεις που υπήρχαν στους διαγωνισμούς των κρατικών προμηθειών.
• Με το άρθρο 9α διευκρινίζεται ότι η Επιτροπή Κρατικών Προμηθειών που θα έχει τη συνολική ευθύνη για τη γνωμοδοτική διαδικασία, σχετικά με την εγκυρότητα των προσκομιζόμενων εγγράφων. Κάτι το οποίο επίσης στο παρελθόν είχε δημιουργήσει σημαντικές αμφισβητήσεις στη διεξαγωγή επιμέρους διαγωνισμών.
• Προβλέπεται, ότι χρειάζεται τα προσκομιζόμενα έγγραφα των συμμετεχόντων να φέρουν το γνήσιο της υπογραφής, μόνον όταν το αναφέρει ρητά η διακήρυξη του διαγωνισμού.
• Προτείνεται η αύξηση του χρόνου ισχύος και παράτασης μιας προσφοράς, πριν οδηγηθεί ο διαγωνισμός σε ματαίωση, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προκύπτουν από την καθυστέρηση της διαδικασίας κατακύρωσης ενός διαγωνισμού, λόγω των ενστάσεων ή άλλων δικαστικών παρεμβάσεων.
• Προσδιορίζονται με μεγαλύτερη ακρίβεια και σύμφωνα με την νομολογία του ΣτΕ οι χρόνοι μέσα στους οποίους ασκούνται οι ενστάσεις, με έμφαση στο χρόνο όπου ο διοικούμενος λαμβάνει πλήρη γνώση των κρίσιμων γεγονότων ή εγγράφων κατά των οποίων θα στρέφεται η ένσταση ή τα οποία θα θεμελιώνουν την ένσταση. Η μέχρι σήμερα αοριστία δεν διευκόλυνε, ούτε το Δημόσιο, ούτε την ταχύτητα και διαφάνεια της διαδικασίας.
• Συγκεκριμενοποιείται, απλοποιείται και αποσαφηνίζεται η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών, στην κατεύθυνση του περιορισμού της διακριτικής ευχέρειας του αναθέτοντος φορέα στα απολύτως αναγκαία όρια. Προβλέπεται επίσης, ότι όλες οι προσφορές που παρουσιάζουν αποκλίσεις από τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης και της πρόσκλησης απορρίπτονται ως απαράδεκτες. Ενώ καταργείται ο διαχωρισμός τους σε ουσιώδεις και επουσιώδεις, που άφηνε πολλά «παράθυρα» παρερμηνείας, αμφισβητήσεων και καθυστερήσεων.
• Σημαντικές παρεμβάσεις γίνονται στις διατάξεις περί εκπλήρωσης της προμήθειας, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των συμφερόντων του Δημοσίου. Στο άρθρο 32 υπάρχει ρύθμιση που αυξάνει το ποσοστό της ποινικής ρήτρας που καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου σε περίπτωση καθυστερημένης, η μη προσήκουσας τήρησης των όρων του διαγωνισμού. Στο άρθρο 26 υπάρχει πρόβλεψη για το χρόνο φόρτωσης και παράδοσης υλικών και ορίζεται, με συγκεκριμένο τρόπο, η δυνατότητα παράτασης της παράδοσης και καταργείται η διακριτική ευχέρεια η οποία υπήρχε μέχρι πρότινος.